Της Εύης Χριστοφιλοπούλου*
Στα χρόνια της κρίσης οι Δήμοι και οι Περιφέρειες όχι μόνο άντεξαν, αλλά απέδειξαν ότι έχουν στέρεες βάσεις και παράγουν αποτελέσματα.
Η Αυτοδιοίκηση στάθηκε όρθια και παρά την μείωση της κρατικής επιχορήγησης, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή στη στήριξη των πολιτών, αλλά και στην αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος.
Από το 2015 οι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ συστηματικά την απαξιώνουν! Σε αυτά τα 3,5 χρόνια αφαιρέθηκαν αρμοδιότητες για την πρόνοια και το περιβάλλον και παρακρατήθηκαν αντισυνταγματικά πόροι των ΟΤΑ!
Το πολυδιαφημισμένο νομοσχέδιο, ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ 1 που έφεραν στη Βουλή επιχειρεί κυριολεκτικά να διαλύσει το θεσμό.
Δεν είναι μόνο ότι απουσιάζει εκκωφαντικά οποιαδήποτε μεταρρυθμιστική τομή, στο κομβικό θέμα των αρμοδιοτήτων και οποιαδήποτε μέριμνα θωράκισης της οικονομικής αυτοτέλειας. Ούτε και περιμέναμε ότι θα φέρουν επιχειρησιακό σχέδιο εφαρμογής των προτεινόμενων αλλαγών, για να αποτραπεί το μεταβατικό χάος.
Είναι ότι αποκλειστικός σκοπός τους είναι η αλλαγή του εκλογικού συστήματος και η παλινόρθωση των κοινοτήτων λίγο πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Πρόκειται για εκλογικό σύστημα μικροκομματικής έμπνευσης, από ένα κόμμα που βλέπει ότι καταρρέει και σε εθνικό και σε αυτοδιοικητικό επίπεδο.
Είναι αλλοπρόσαλλο αλλού να εισάγεται απλή αναλογική για την ανάδειξη των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων, και αλλού πλειοψηφικό σύστημα για την ανάδειξη του Δημάρχου/Περιφερειάρχη.
Αυτές οι παλινωδίες θα δημιουργήσουν γίγαντες με πήλινα πόδια. Έναν δήμαρχο π.χ που θα χαίρει μεν ευρείας λαϊκής νομιμοποίησης, καθώς θα εκλέγεται με απόλυτη πλειοψηφία, θα πρέπει όμως να διαχειριστεί την εξουσία του, συναλλασσόμενος διαρκώς με ένα κατακερματισμένο δημοτικό συμβούλιο. Στο συμβούλιο μπορεί να έχουν εκλεγεί κάθε είδους εκφραστές ακραίων αντιλήψεων, τοπικοί ολιγάρχες, λαϊκιστές , αριβίστες παλαιάς ή νέας κοπής.
Διότι όχι μόνον εισάγεται η απλή αναλογική, αλλά δεν προβλέπεται καν μίνιμουμ ποσοστό για την εκλογή ενός συνδυασμού! Μεγάλη αναταραχή, ωραία κατάσταση που θα έλεγε και ο Π/Θ Αλέξης παραφράζοντας τον Μάο.
Δεν υποστηρίζουμε στο Κίνημα Αλλαγής ότι το σημερινό εκλογικό σύστημα είναι χωρίς αδυναμίες και στρεβλώσεις. Μπορούμε να συζητήσουμε προτάσεις για ένα αναλογικότερο σύστημα υπό την προϋπόθεση ότι θα εξασφαλιστεί ταυτόχρονα η δυνατότητα πραγματικής άσκησης διοίκησης στις Περιφέρειες και στους Δήμους.
Δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιείται το εκλογικό σύστημα, ως μηχανισμός χειραγώγησης της λαϊκής βούλησης, ως όργανο μικροκομματικών συναλλαγών, ως μέσο άντλησης κομματικής πελατείας. Θα οδηγηθούμε σε παράλυση των ΟΤΑ με αδυναμία λήψης αποφάσεων, αλισβερίσια και εκβιαστικές παρεμβάσεις.
Το δήθεν αναλογικότερο εκλογικό σύστημα που προτείνουν είναι παρόλαυτά πιο αντιδημοκρατικό! Διότι η ψευδώνυμη απλή αναλογική καταλήγει σε πλήρη ανισοδυναμία της ψήφου: οι ψήφοι της μειοψηφίας γίνονται καθοριστικές.
Κι ακόμη χειρότερα: η μειοψηφία μπορεί να έχει αναφορές στην Χρυσή Αυγή ή άλλα ακραία μορφώματα.
Αλλά και σε εθνικό επίπεδο, ο ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζει ότι θα είναι μειοψηφία μετά τις εκλογές, και επιλέγει να καλλιεργήσει θύλακες διαλυτικούς της κρατικής πολιτικής, ιδίως με τα τοπικά δημοψηφίσματα, που πλέον θα γίνονται και για θέματα που αφορούν το κεντρικό κράτος. Ο κύριος Τσίπρας φαντάζεται ότι εκεί θα μπορεί να περνά τις απόψεις του ΣΥΡΙΖΑ, αξιοποιώντας την «τεχνογνωσία» που απέκτησε ως φοιτητοπατέρας.
Οι αιρετοί, σχεδόν στο σύνολό τους, επιμένουν ότι το αποτέλεσμα της εφαρμογής του Κλεισθένη θα είναι μια αυτοδιοικητική δυστοπία με διάλυση των παρατάξεων, αδυναμία λήψης αποφάσεων και εν τέλει ακυβερνησία και μόνιμη αστάθεια. Ένα διαρκές παζάρι για τη συγκρότηση ευκαιριακών συμμαχιών θα επικρατεί σε Δήμους και Περιφέρειες.
Η δε παλινόρθωση των κοινοτήτων θα ενισχύσει τον τοπικό παραγοντισμό, με κοινοτάρχες που εκλέγονται εκτός δημοτικής παράταξης και θα καλλιεργήσει, εν τέλει, διχόνοια στις τοπικές κοινωνίες.
Αμφιβάλλει κανείς, μετά απ' αυτά, ότι αυτοί που τάχα εκπροσωπούν το νέο επιστρέφουν ολοταχώς στο παρελθόν; Να λοιπόν που πίσω από το προκάλυμμα του προοδευτισμού μπορεί να κρύβεται η χειρότερη μορφή συντήρησης!
Ας θυμηθούμε ότι στην αρχή της μεταπολίτευσης η Τοπική Αυτοδιοίκηση είχε ρόλο ουραγού του Κράτους, με ελάχιστες αρμοδιότητες όπως τα ληξιαρχεία, οι παιδικές χαρές, η διαχείριση των απορριμμάτων.
Ολες οι προοδευτικές μεταρρυθμίσεις στο θεσμό έγιναν από το ΠΑΣΟΚ: η μεταφορά αρμοδιοτήτων, οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι, η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση, ο «Καποδίστριας» και εν τέλει ο «Καλλικράτης» υπήρξαν αποφασιστικά βήματα αποκέντρωσης. Η ΝΔ αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ διαχρονικά αντιτάχθηκαν, για τους δικούς τους λόγους ο καθένας, στις μεγάλες μεταρρυθμιστικές τομές που ψήφιζε μόνη της η δημοκρατική παράταξη.
Το Κίνημα Αλλαγής στηρίζεται στην πολύτιμη αυτή ιστορική παρακαταθήκη και προετοιμάζει ένα νέο, αποφασιστικό κύμα αποκέντρωσης: Πρώτον, με πραγματική en bloc αποκέντρωση και μεταφορά πόρων και αρμοδιοτήτων. Δεύτερον, με την ανάληψη ηγετικού ρόλου της αυτοδιοίκησης στην κοινωνική πολιτική και το κράτος πρόνοιας. Όλες οι δομές πρόνοιας όπως και όλες οι προνοιακές πολιτικές, όπως το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, πρέπει να περάσουν στους Δήμους με όλους τους απαραίτητους πόρους. Τρίτον, με την ανάθεση της ευθύνης του περιφερειακού σχεδιασμού στην Περιφέρεια, ώστε να καταστεί μοχλός της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας.
Οι καιροί απαιτούν συνεννόηση για αποφασιστική και πραγματική αποκέντρωση!
Εν κατακλείδι δυο λόγια και για την κατάτμηση των περιφερειών Β΄Αθήνας και Αττικής.
Παρά το γεγονός ότι και σε αυτήν την περίπτωση ο ΣΥΡΙΖΑ επιλέγει να «σαλαμοποιεί» τις παρεμβάσεις και εισάγει μεμονωμένα, ως τροπολογία, τη ρύθμιση αυτή εμείς δεν μπορούμε να παραβλέψουμε ότι αποτελεί μέρος της συνολικής μας πρότασης για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος. Στο πρόσφατο Συνέδριο του Κινήματος Αλλαγής αποφασίσαμε να προτείνουμε: πρώτον ένα αναλογικότερο του σημερινού εκλογικό σύστημα με εξασφάλιση όμως της κυβερνησιμότητας, δεύτερον τη δυνατότητα ψήφου στους εκλογείς εξωτερικού, τρίτον την κατάτμησης των μεγάλων περιφερειών και τέταρτον μια σειρά μέτρων για να ενισχυθεί η διαφάνεια στη χρηματοδότηση των εκλογικών δαπανών κομμάτων και υποψηφίων.
Θα ήταν υποκριτικό λοιπόν εκ μέρους μας να καταψηφίσουμε την κατάτμηση των μεγάλων περιφερειών με διάφορα προσχήματα!
* Η κα Εύη Χριστοφιλοπούλου είναι Υπεύθυνη Εσωτερικών της ΚΟ του Κινήματος Αλλαγής.
Φωτογραφία: Intimenews
