Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Το θέμα του περιβάλλοντος και το πρόβλημα της κλιματικής απειλής προβληματίζει όλους μας σαν κοινωνία. Και ο κάθε πολίτης, μέσα από το δικό του φίλτρο, μέσα από την δική του θεώρηση για τη ζωή, μέσα από τη παιδεία και τις γνώσεις που έχει, διαμορφώνει μια θέση για το μέγεθος του προβλήματος και για τις μεθόδους αντιμετώπισης του.
Οι αντιδράσεις ποικίλουν. Κάποιοι επιλέγουν τον ακραίο ακτιβισμό και φτάνουμε μέχρι αυτούς που αρνούνται κάθετα ακόμα και την ύπαρξη του προβλήματος. Κάποιοι υιοθετούν με θρησκευτικό φανατισμό την σύγκρουση στα θέματα της κλιματικής αλλαγής και της οικολογίας και άλλοι προσπαθούν να δώσουν ρεαλιστικές απαντήσεις στα ερωτήματα που τίθενται.
Εκείνο που παρατηρείται κυρίως στις χώρες της Δύσης είναι η συγκρότηση ενός μετώπου, που με την ευκαιρία της επικαιρότητας των θεμάτων της κλιματικής αλλαγής, συγκεντρώνει γύρω του όλον τον καταγγελτικό λόγο κατά του δυτικού τρόπου ζωής, κατά της ανάπτυξης, κατά του καπιταλισμού, κατά των εμβολίων, κατά της τεχνολογίας, κατά των φαρμάκων, κατά της βιοχημείας, κατά των επενδύσεων, κατά των μεταλλαγμένων προϊόντων, κατά του τουρισμού και γενικότερα κατά κάθε πτυχής των επιτευγμάτων της σύγχρονης κοινωνίας. Δυστυχώς αυτή η διαρκής καταγγελία των πάντων και η αναζήτηση της «επιστροφής» στην αθωότητα, είναι γραφικές.
Θυμάμαι πριν από αρκετά χρόνια ως φοιτητής, είχα παρακολουθήσει στο Λονδίνο μια διεθνή συνάντηση για τις νέες αγροτικές πειραματικές μεθόδους που είχαν αρχίσει να χρησιμοποιούνται στις χώρες της Αφρικής, για την τεχνολογία των σπόρων και για το ζήτημα των μεταλλαγμένων τροφίμων. Απίστευτοι ακτιβιστές από όλον τον δυτικό κόσμο με οργίλο ύφος και με υπερβολική ένταση παρουσίαζαν τις θέσεις τους για την καταστροφή της παραδοσιακής αφρικανικής αγροτικής δραστηριότητας, τις αναμενόμενες τερατογενέσεις, τον αφανισμό του αφρικανικού πολιτισμού, την εξαφάνιση των παραδοσιακών χωριών και τα προβλήματα που θα προέκυπταν από την συρρίκνωση των άγονων εκτάσεων. Όταν σηκώθηκε να μιλήσει ο εκπρόσωπος μιας χώρας της Υποσαχάριας Αφρικής, παρακολουθήσαμε ένα λόγο που προσέγγιζε τα προβλήματα από μια εντελώς διαφορετική οπτική. «Δεν μπορώ να παρακολουθήσω τις σκέψεις σας για τις ενστάσεις σχετικά με τους μεταλλαγμένους σπόρους. Δεν γνωρίζω τι θα φανεί σε 10 -120 χρόνια. Σήμερα όμως, οι συμπολίτες μου πεθαίνουν από την πείνα, λόγω της ανομβρίας και των χέρσων εδαφών. Δεν καταλαβαίνω τις ενστάσεις σας για τη αποξήρανση των ελών. Οι συμπολίτες μου πεθαίνουν από την ελονοσία και την έλλειψη καθαρού νερού», ήταν κάποια από τα λόγια του.
Γιατί ανέφερα το παραπάνω παράδειγμα; Διότι δεν είναι ο καπιταλισμός που θα καταστρέψει, αν θα καταστρέψει το περιβάλλον. Δεν είναι η τεχνολογία που φέρνει την καταστροφή. Δεν είναι οι επιστημονικές ανακαλύψεις που άνοιξαν την κερκόπορτα για να εισβάλει στη ζωή μας, ο εφιάλτης της κλιματικής αλλαγής. Η επιστροφή στις σπηλιές δεν είναι η λύση. Ούτε η επιστροφή σε προγενέστερους, παραδοσιακούς και γραφικούς τρόπους ζωής.
Και το ανέφερα, διότι πίσω από όλο αυτό το κίνημα κρύβεται μια βαθιά υποκρισία. Αυτοί που σήμερα κόπτονται για το κλίμα είναι αυτοί που ταυτόχρονα αντιπαρατίθενται με σφοδρότητα στην χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, υπερασπιζόμενοι τις υπερήφανες και απάτητες κορυφές των βουνών και τους ζωικούς πληθυσμούς που δήθεν υποφέρουν. Είναι οι ίδιοι που ταξιδεύοντας μέσω του airbnb, «επιβαρύνουν» τις πόλεις. Οι ίδιοι που λατρεύουν το εναλλακτικό bitcoin, αδιαφορώντας για το ενεργοβόρο κόστος της εξόρυξης του. Είναι οι ίδιοι που κυκλοφορούν με γκατζετάκια, που στηρίζουν την εξέλιξη τους πάνω στην χρήση των σπάνιων γαιών. Είναι οι ίδιοι που γεμίζουν με γκράφιτι τους τοίχους των πόλεων και με αφίσες και προκηρύξεις επαναστατικής επαγρύπνησης, κάθε σπιθαμή ελεύθερης επιφάνειας γης.
Μόνο η ίδια η οικονομία θα λύση το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι αποτέλεσμα υψηλών και επιδοτούμενων επενδύσεων. Η καθαρή πυρηνική ενέργεια τρομάζει. Η λεγόμενη «βρώμικη» ενέργεια, που βασίζεται στα ορυκτά, είναι φτηνή και προσφέρει πολλές θέσεις εργασίας, σε αντίθεση με τις ΑΠΕ που βασίζονται σε αυτοματοποιημένα συστήματα. Το πρόβλημα είναι πολυσύνθετο. Οι διαδρομές του είναι δαιδαλώδεις. Απαιτείται σοβαρότητα, σύνεση και ορθολογισμός.
Απέναντι στις κραυγές για την επιστροφή στη φύση, στην κοινοκτημοσύνη, στα αγνά και αθώα χρόνια της νεότητας μας, στο περιβάλλον της αμερικανικής τηλεοπτικής σειράς «το μικρό σπίτι στο λιβάδι» και στην χρησιμοποίηση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής από όλα τα πρώην γκρουπούσκουλα των αριστερών, αριστερίστικων, αντικαπιταλιστικών κινημάτων, στέκεται μια ψύχραιμη απάντηση. Οι σύγχρονες κοινωνίες έχουν την ανησυχία, την ευαισθησία, τα κεφάλαια, την επιστήμη και την τεχνολογία για να απαντήσουν.
Αυτές τις ημέρες στα πλαίσια του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, 130 τράπεζες και επενδυτικοί οίκοι από 49 χώρες, με ενεργητικό πάνω από $47 δισ. υπέγραψαν μέσω Finance Initiative μια συμφωνία για τις Αρχές της Υπεύθυνης Τραπεζικής για την Αειφόρο Ανάπτυξη και την τήρηση των στόχων της Κλιματολογικής Συμφωνίας των Παρισίων. Ανάμεσα στις τράπεζες είναι η Barclays, η BNP Paribas, η Societe Genarale, η Citi, η ING, η Santander και η δική μας Τράπεζα Πειραιώς. Οι τράπεζες και οι επενδυτικοί οίκοι ανέλαβαν συγκεκριμένες δεσμεύσεις, από την μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος μέχρι την απεξάρτηση από τον άνθρακα και από την επιλογή φιλικών προς το περιβάλλον επενδύσεων μέχρι την δημιουργία επενδυτικών χαρτοφυλακίων με εταιρίες που παρουσιάζουν απτά αποτελέσματα πάνω στις πολιτικές τους για το περιβάλλον.
Τις λύσεις στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, θα τις δώσει η οικονομική ελευθερία, η τεχνολογία και η επιστήμη. Είναι ακριβώς αυτοί ο ίδιοι τρεις παράγοντες που έχουν φέρει σε αυτό το υψηλό σημείο, το επίπεδο της ζωής των πολιτών αυτού του πλανήτη.
*Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.
Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.
