Έγραψα χθες ότι αμέσως μετά τις εκλογές του 2019, η ΝΔ είχε ήδη περάσει μπροστά από τον ΣΥΡΙΖΑ στην Κρήτη. Ίσως όχι στο Ηράκλειο (όπου η διαφορά ήταν 13 μονάδες) αλλά σίγουρα στα Χανιά, στο Ρέθυμνο και στο Λασίθι, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν οριακά πρώτος. Αυτά επιβεβαίωσε η πρόσφατη δημοσκόπηση της GPO, που όμως έκανε μέγιστη έκπληξη στην υπόλοιπη Ελλάδα καθώς η κοινή πεποίθηση είναι ότι η Κρήτη ποτέ δεν θα γίνει προνομιακός χώρος για την ΝΔ. Πρόκειται για λάθος αντίληψη.
Οι κρητικοί ήταν και είναι παραδοσιακά κεντρώοι. Το γεγονός ότι οι δυο πολιτικοί που ιστορικά λάτρεψαν (Βενιζέλος και Παπανδρέου) ήρθαν σε σφοδρές συγκρούσεις με την Δεξιά της εποχής τους, δημιούργησε τόσο την αντιδεξιά παράδοση στο νησί, όσο και την αντιβασιλική. Όμως η Κρήτη είχε και διαχρονική απέχθεια στην κομμουνιστική αριστερά. Ποτέ στο νησί δεν ευδοκίμησαν οι καθαρόαιμες αριστερές ιδέες. Ούτε στον εμφύλιο υπήρξε αξιοπρόσεκτο κομμουνιστικό κίνημα.
Ο Τσίπρας ψηφίστηκε την προηγούμενη δεκαετία επειδή θεωρήθηκε η πολιτική συνέχεια του Παπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ. Όμως η ταύτιση των κρητικών με τα κεντρώα κόμματα δεν είναι μόνο ιστορικοπολιτική. Έχει και παραγωγικά χαρακτηριστικά. Αυτό ξεχνούν στην Κουμουνδούρου. Αντιθέτως, ο Κυριάκος το έχει εμπεδώσει. Ο κρητικός είναι εξωστρεφής, θέλει την οικονομική ανάπτυξη και απαιτεί την οικονομική του ελευθερία. Το νησί είναι πλούσιο όχι μόνο λόγω των γεωγραφικών του δυνατοτήτων, αλλά και λόγω των ανθρώπων του που είναι παραγωγικοί. Η κρατική ασφυξία κάθε είδους, δεν συνάδει με τον μέσο κρητικό.
Όσο λοιπόν η εικόνα του Κυριάκου είναι απομακρυσμένη από την εικόνα της παλιάς στενόμυαλης Δεξιάς και έχει κεντρώο πρόσημο, τόσο ο μέσος κρητικός θα τον κοιτάζει με σχετική συμπάθεια. Και όσο η πολιτική του Κυριάκου θα εξασφαλίζει την οικονομική ελευθερία και ανάπτυξη, τόσο φιλικότερος στο νησί θα θεωρείται. Αντιθέτως, όσο ο Τσίπρας θα επιμένει στα αριστερά του χαρακτηριστικά και θα αφήνει υπόνοιες κρατισμού στην οικονομική διαχείριση, τόσο το νησί θα αρχίσει να τον κοιτάζει με μισό μάτι.
Έτσι σπάνε οι πολιτικές παραδόσεις και δημιουργούνται οι καινούριες. Τίποτα απ’ αυτά που γράφω δεν είναι θέσφατο, αλλά και η σιγουριά ότι η αντιδεξιά Κρήτη δεν πρόκειται ποτέ να δώσει πρωτιά στην ΝΔ είναι μια στερεοτυπική αντίληψη. Το πράγμα καταλήγει μάλλον απλό. Ανεξαρτήτως του παρελθόντος, αν την ημέρα των εκλογών οι κρητικοί θεωρούν τον Τσίπρα ανεπαρκή και τον Κυριάκο περισσότερο κεντρώο από δεξιό, το αποτέλεσμα στο νησί θα είναι μπλε.
