Μία από τις πιο σκοτεινές σελίδες της νεότερης ελληνικής ιστορίας, είναι εκείνη της ομηρείας εκατοντάδων ανθρώπων από την οργάνωση του Κ.Κ.Ε. Ο.Π.Λ.Α.
Πολλοί αναρωτιούνται ποιος είχε την «φαεινή» αυτή ιδέα, να συλλάβουν αθώους ανθρώπους και μέσα από πορείες θανάτου να τους μεταφέρουν πεζή σε απομακρυσμένες περιοχές, από τις οποίες ελάχιστοι γύρισαν ζωντανοί.
Ωστόσο, δεν επρόκειτο για μία «ελληνική πρωτοτυπία». Οι απαρχές αυτές της πολιτικής βρίσκονται στην ίδια την κομμουνιστική ιδεολογία, στην σκέψη των πρώτων Μπολσεβίκων ηγετών και ιδίως του Λένιν.
Το 1920 ο Λένιν και η σοβιετική κυβέρνηση των Μπολσεβίκων, αποφάσισαν να συλλαμβάνουν όμηρους τα μέλη των Δεξιών Εσέρων και των οικογενειών τους, προκειμένου να τους αποτρέψουν από δολοφονικές απόπειρες και άλλες δραστηριότητες με σκοπό την εκπαραθύρωσή τους από την εξουσία.
Μαθαίνοντας το αυτό από τον Τύπο, ο ευγενής στην καταγωγή, αναρχικός Πιότρ Κροπόπτκιν, έστειλε στον Λένιν την παρακάτω επιστολή.
* * *
Βλαντίμιρ Ιλίτς!
Στην εφημερίδα «Ιζβέστια» και στην «Πράβντα» δημοσιεύτηκε επίσημη δήλωση, σύμφωνα με την οποία η Σοβιετική Εξουσία αποφάσισε να παίρνει ομήρους τους Εσέρους από την ομάδα του Σάβινκοφ και του Τσερνόφ, τους λευκοφρουρούς του Εθνικού και Τακτικού Κέντρου και τους αξιωματικούς της στρατιάς του Βράνγκελ∙ και πως στην περίπτωση που γίνει απόπειρα κατά τω ηγετών των Σοβιέτ, έχει αποφασιστεί να «εξοντωθούν ανελέητα» αυτοί οι όμηροι.
Αν είναι δυνατόν να μην βρέθηκε ανάμεσά σας κανείς για να θυμίσει πως παρόμοια μέτρα, είναι επιστροφή προς τις χειρότερες εποχές του Μεσαίωνα και των θρησκευτικών πολέμων, ανάξια ανθρώπων, οι οποίοι ανέλαβαν να οικοδομήσουν την μελλοντική κοινωνία με βάση τις κομμουνιστικές αρχές∙ και πως με αυτά τα μέτρα δεν μπορεί να συμφωνήσει εκείνος που τιμάει το μέλλον του κομμουνισμού.
Αν είναι δυνατόν κανείς από εσάς να μην σκέφτηκε τι θα πει όμηρος.
Αυτό σημαίνει πως ο άνθρωπος φυλακίζεται, όχι ως τιμωρημένος για κάποιο έγκλημα, αλλά πως κρατείται στην φυλακή, για να απειλεί με τον θάνατό του τούς εχθρούς του. «Σκοτώστε έναν από εμάς, θα σκοτώσουμε τόσους δικούς σας». Αυτό όμως δεν είναι ίδιο με το να παίρνεις κάθε πρωί τον άνθρωπο για να τον εκτελέσεις και να τον πηγαίνεις στη συνέχεια πίσω στη φυλακή, λέγοντας: «Περιμένετε, όχι σήμερα».
Αν είναι δυνατόν οι σύντροφοί σας να μην καταλαβαίνουν πως αυτό ισούται με βασανιστήρια - για τους όμηρους και τους συγγενείς τους.
Ελπίζω πως κανείς από τους συντρόφους σας δεν θα μου πει πως οι άνθρωποι που είναι στην εξουσία, δεν ζουν ευχάριστα στον κόσμο∙ σήμερα ακόμη και μεταξύ των βασιλιάδων υπάρχουν ορισμένοι, οι οποίοι αντιμετωπίζουν την απόπειρα εναντίον τους ως «χαρακτηριστικό της δουλειάς τους». Οι επαναστάτες όμως, όπως έκανε η Λουίζα Μισέλ, αναλαμβάνουν μόνοι τους την υπεράσπισή στο δικαστήριο εκείνου που προσπάθησε να τους σκοτώσει∙ είτε αρνούνται να τους διώξουν, όπως έκαναν οι Μαλατέστα και Βολντερίνα ντε Κλερ.
Ακόμη και οι βασιλιάδες και οι παπάδες απέρριψαν αυτές τις βάρβαρες μεθόδους αυτοάμυνας, όπως είναι η ομηρεία. Πώς εσείς, οι κήρυκες της νέας ζωής και οι οικοδόμοι της νέας κοινωνίας, μπορείτε να καταφεύγετε σε αυτό το όπλο για να αμυνθείτε από τους εχθρούς; Μήπως πρόκειται για χαρακτηριστικό εκείνου που θεωρείτε αποτυχημένο κομμουνιστικό πείραμα και δεν σώζετε την πολύτιμη οικοδόμηση της ζωής, αλλά απλά τους εαυτούς σας.
Αν είναι δυνατόν να έχετε απορροφηθεί από το παρόν και δεν περνάει από το μυαλό σας η σκέψη ότι είστε κομμουνιστές, όσα λάθη κι αν κάνετε, δουλεύετε για το μέλλον∙ και για αυτό δεν πρέπει να κηλιδώσετε την υπόθεση με τέτοιες πράξεις, οι οποίες είναι πολύ κοντά στον ζωϊκό φόβο∙ πως τέτοιες πράξεις, οι οποίες έγιναν στο παρελθόν, κάνουν πολύ δύσκολες και τις νέες κομμουνιστικές απόπειρες.
Πιστεύω πως για τους άριστους από εσάς το μέλλον του κομμουνισμού, είναι πολυτιμότερο από την ζωή σας. Και μόνο η σκέψη για αυτό το μέλλον, θα πρέπει να σας υποχρεώσει να απορρίψετε αυτά τα μέτρα.
Παρ’ όλα τα μεγάλα ελαττώματά τηςόπως γνωρίζετε, τα γνωρίζω πολύ καλά, η Οκτωβριανή επανάσταση ώθησε την Ρωσία σε ένα τεράστιο άλμα. Απέδειξε πως η σοσιαλιστική επανάσταση δεν είναι αδύνατη, όπως είχαν αρχίσει να σκέφτονται στην Δυτική Ευρώπη. Και, παρ’ όλες τις ανεπάρκειές της, προκαλεί άλμα προς την πλευρά της ισότητας, την οποία δεν θα αμαυρώσουν οι προσπάθειες επιστροφής στο παλιό.
Γιατί λοιπόν να στρέψουμε την επανάσταση στον δρόμο που θα οδηγήσει στον χαμό της, κατά κύριο λόγο εξαιτίας των ανεπαρκειών, οι οποίες κάθε άλλο παρά χαρακτηρίζουν τον Σοσιαλισμό και τον Κομμουνισμό, μα αποτελούν κατάλοιπο του παλιού καθεστώτος και παλιών αισχών, της απεριόριστης βουλιμικής εξουσίας;
Πιότρ Κροπότκιν
Ντμιτρόφ, κυβερνείο της Μόσχας
21 Δεκεμβρίου 1920
Η επιστολή: