Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης δημιουργήθηκε το 2019 με νέες αρμοδιότητες ως μια στρατηγικής φύσεως δομή, προκειμένου να συντονιστεί η μετάβαση της Ελλάδας στον ψηφιακό μετασχηματισμό. Ο σχεδιασμός του, από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, περιλάμβανε τη δυνατότητα παρέμβασης του Υπουργείου στις περισσότερες δομές του κράτους. Στόχος, να υπάρχει ένα ενιαίο πρόσωπο απέναντι στον πολίτη, με πληροφοριακά συστήματα που «μιλούν» μεταξύ τους, εγγυώνται την ιδιωτικότητα και τα δεδομένα και παρέχουν εξυπηρέτηση με γνώμονα τις ανάγκες και την εμπειρία χρήσης του πολίτη.
Με την έναρξη της πανδημίας, και προκειμένου το κράτος να λειτουργεί αποτελεσματικά και με ασφάλεια για τον πολίτη, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης μετατράπηκε εκ των πραγμάτων σε μεγάλο βαθμό σε υπηρεσιακό Υπουργείο. Η τεχνολογία ήρθε να δώσει λύση στην μεγάλη πρόκληση της ανάγκης για επισκέψεις σε δημόσιες υπηρεσίες εν μέσω συνθηκών lockdown. Επιταχύναμε την υλοποίηση της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης του Δημοσίου gov.gr, συγκεντρώνοντας 501 ψηφιακές υπηρεσίες που υπήρχαν διάσπαρτες, σε έναν και μόνο διαδικτυακό κόμβο. Προσθέσαμε τη δυνατότητα για έκδοση εξουσιοδότησης και υπεύθυνης δήλωσης, δηλαδή των δυο πιο συχνών υπηρεσιών για τις οποίες οι πολίτες επισκέπτονταν τα ΚΕΠ.
Σήμερα, το gov.gr διαθέτει 1.217 υπηρεσίες και μετρά περισσότερες από 75.000.000 επισκέψεις. Οι εξουσιοδοτήσεις που έχουν εκδοθεί από τον υπολογιστή, το tablet ή το κινητό φτάνουν το 1.300.000 και οι υπεύθυνες δηλώσεις ξεπερνούν τα 3.500.000. Αυτά τα νούμερα αναλογούν σε επισκέψεις σε δημόσιες υπηρεσίες που δεν έγιναν, σε χρόνο που δεν σπαταλήθηκε, σε όφελος για το περιβάλλον και για την υγεία. Αυτές οι επισκέψεις είναι ζωή που κερδίσαμε.
Η κατά γενική -και διεθνώς- ομολογία επιτυχημένη εκστρατεία εμβολιασμού σχεδιάστηκε από την αρχή ψηφιακά. Από το κλείσιμο του πρώτου ραντεβού, έως την έκδοση των σχετικών βεβαιώσεων, γεγονός που έφερε την Ελλάδα ανάμεσα στις πρώτες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση που υλοποίησαν το Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID-19. Στο πρώτο εξάμηνο του 2021, καταγράφηκε μεγάλη αύξηση στον όγκο των ηλεκτρονικών συναλλαγών με το Δημόσιο. Σε αυτό το διάστημα τα συστήματα του Δημοσίου είτε «μίλησαν μεταξύ τους» είτε παρείχαν ηλεκτρονικές υπηρεσίες προς τους πολίτες 150.000.000 φορές. Αξίζει να σημειωθεί ότι συνολικά το 2020 οι ανάλογες ηλεκτρονικές συναλλαγές ήταν σχεδόν 94.000.000, ενώ οι ίδιοι αριθμοί για το 2019 και το 2018 ήταν στα 34 και τα 8 εκατομμύρια, αντίστοιχα.
Πλέον, η Ελλάδα έχει έναν υπολογίσιμο ρόλο στο κομμάτι των ψηφιακών υπηρεσιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και όχι μόνο. Πιστέψαμε από την πρώτη στιγμή ότι είναι ένας τομέας στον οποίο η χώρα μπορεί να διακριθεί, να ξεχωρίσει. Σχηματικά μιλώντας, η Ελλάδα είχε το hardware αλλά της έλειπε το software. Με σχεδιασμό και πολλή δουλειά, στελέχη του Ελληνικού Δημοσίου σε συνεργασία με μηχανικούς του ιδιωτικού τομέα κατάφεραν να κάνουν τη χρήση των ψηφιακών υπηρεσιών ελκυστική για τους πολίτες, με συστήματα αξιόπιστα, σχεδιασμένα απλά, προσαρμοσμένα στον πολίτη και τις ανάγκες του.
Σχεδιάζοντας τις υπηρεσίες που θα εξυπηρετούσαν τις ανάγκες στη διάρκεια της πανδημίας, είχαμε υπολογίσει από την αρχή πως ό,τι αποφασίζουμε και υλοποιούμε τώρα θα μείνει και για το μέλλον. Έτσι, φιλοσοφία και γνώμονάς μας ήταν και είναι η ενδυνάμωση του πολίτη. Ένα παράδειγμα της φιλοσοφίας αυτής είναι η εφαρμογή myHealth app που είμαστε έτοιμοι μαζί με το Υπουργείο Υγείας να παρουσιάσουμε στους πολίτες. Πρόκειται για μια εφαρμογή στην οποία ο πολίτης θα μπορεί να διατηρεί συγκεντρωμένες τις συνταγές και τα παραπεμπτικά του, και σύντομα θα μπορεί να βλέπει ολόκληρο τον ιατρικό φάκελό του, έχοντας ο ίδιος για πρώτη φορά την ιδιοκτησία των δεδομένων του. Το myHealth app προέκυψε ως επέκταση της άυλης συνταγογράφησης, η οποία αποτελούσε επέκταση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και είναι το πρόπλασμα για τον Ψηφιακό Φάκελο Ασθενούς. Με την ίδια φιλοσοφία, αυτήν της επέκτασης σε περισσότερες υπηρεσίες, σχεδιάζουμε κάθε νέα πλατφόρμα, κάθε νέα εφαρμογή.
Συχνά η τεχνολογία θεωρείται απλώς ένα τεχνοκρατικό εργαλείο. Με κάθε υπηρεσία που σχεδιάζουμε και παραδίδουμε στους πολίτες, αποδεικνύουμε πόσο μακριά από την πραγματικότητα είναι αυτή η αντίληψη. Η τεχνολογία είναι πολύτιμος σύμμαχος στον σχεδιασμό πολιτικής, και ο τρόπος χρήσης της βαθιά πολιτική επιλογή. Για εμάς, η ψηφιακή πολιτική είναι σαφής: σχεδιασμός πολιτοκεντρικών υπηρεσιών, απλουστεύσεις και καταργήσεις διαδικασιών, σεβασμός και ενδυνάμωση στον πολίτη. Και το αποδεικνύουμε καθημερινά.
* Ο Κυριάκος Πιερρακάκης είναι Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης