Ο Γενικός Εισαγγελέας της Ε.Σ.Σ.Δ. ανέκρινε πολλές φορές τον Λαβρέντι Μπέρια μετά την σύλληψή του. Μετά από κάθε ανάκριση, ενημέρωνε το κόμμα για την πρόοδο των «συζητήσεων» και την «αποκάλυψη της δράσης του εχθρού του λαού Μπέρια».
* * *
Άκρως απόρρητο
Προς τον σύντροφο
Γ. Μ. Μάλενκοφ
Καταθέτω αντίγραφο του πρακτικού ανάκρισης του κρατούμενου Μπέρια Λαβρέντι Πάβλοβιτς από 11ης Ιουλίου 1953
Υπογραφή
Ρ. Ρουντένκο
Νο 22/ccob
Πρακτικό ανάκρισης
1953, 11 Ιουλίου, ο Γενικός Εισαγγελέας της Ε.Σ.Σ.Δ. ανέκρινε τον κατηγορούμενο
Μπέρια Λαβρέντι Πάβλοβιτς
Τα στοιχεία του κατηγορουμένου υπάρχουν στον φάκελο.
Η ανάκριση άρχισε στις 21.00 και 50 λεπτά.
Ερώτηση: Ας επιστρέψουμε στις απαντήσεις που δώσατε για το γερμανικό ζήτημα. Συνεχίζετε να ισχυρίζεστε πως τάχα δεν ήσασταν εναντίον της πολιτικής οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην Λαοκρατική Δημοκρατίας της Γερμανίας (ΛΔΓ);
Απάντηση: Αντίπαλος δεν ήμουν. Ήμουν υπέρ της πολιτικής οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην ΛΔΓ. Η θέση μου στο γερμανικό ζήτημα ήταν ίδια με εκείνη του προεδρείου της Κ.Ε.
Ερώτηση: Σας ενημερώνουμε για την κατάθεση του Λιουντβίγκοφ, αναφορικά με τις εντολές που δώσατε στον Σαρία για το γερμανικό ζήτημα:
«Πριν ο Σαρία μελετήσει τα προαναφερθέντα έγγραφα και την συγγραφή των «προτάσεων», ο Μπέρια του έδωσε εντολές, οι οποίες ήταν μακράν των ενεργειών που είχε προτείνει ο Σαρία. Συγκεκριμένα ο Μπέρια θεωρούσε πως η οικονομική πολιτική που ακολουθούσε η ΛΔΓ δεν είναι σωστή κα πως η πολιτική που ακολουθεί το Σοσιαλιστικό Ενιαίο Κόμμα Γερμανίας (Σ.Ε.Κ.Γ.) για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού στην ΛΔΓ είναι λανθασμένη. Για τον λόγο αυτό ο Μπέρια πίστευε πως τα κολχόζ στην ΛΔΓ πρέπει να διαλυθούν.
Θυμάμαι πως ο Μπέρια στα έγγραφα ή στο εξώφυλλο έγραψε την απόφασή του με την μορφή σημειώσεων «να διαλυθούν τα κολχόζ».
Τα ίδια λένε οι Σαρία και Ορντίντσεφ. Παραδέχεστε πως ήσασταν οπαδός της ανάπτυξης της Γερμανίας στον καπιταλιστικό δρόμο και ήσασταν εχθρός της οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην Γερμανία;
Απάντηση: Οι προτάσεις μου στο γερμανικό ζήτημα έγιναν δεκτές με ορισμένες διορθώσεις και συμμερίζομαι απολύτως αυτές τις διορθώσεις. Στην κατάθεση του Λιουντβίγκοφ υπάρχουν πάρα πολλές ανακρίβειες. Οι προτάσεις μου δεν σκόπευαν στην απόρριψη της πολιτικής οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην ΛΔΓ, αλλά σε μία πολύ προσεκτική προσέγγιση αυτής της οικοδόμησης.
Ερώτηση: Ας περάσουμε στο ζήτημα για την τοποθέτηση στελεχών στο Υπουργείο Εσωτερικών Υποθέσεων. Παραδέχεστε πως προσπαθήσατε να τοποθετηθούν σε θέσεις κλειδιά, σε θέσεις ευθύνης στο υπουργείο δικοί σας άνθρωποι, έτοιμοι να εκτελέσουν οποιαδήποτε δική σας εγκληματική διαταγή;
Απάντηση: Όχι.
Ερώτηση: Σας ενημερώνουμε για την κατάθεση του πρώην αναπληρωτή σας για θέματα προσωπικού, Ομπρούτσνικοφ:
«Όταν ο Μπέρια διορίστηκε υπουργός Εσωτερικών Υποθέσεων της Ε.Σ.Σ.Δ. μαζί με αυτόν κατέλαβαν καθοδηγητικές θέσεις άνθρωποι, οι οποίοι είχαν από καιρό αποβληθεί από τα όργανα του Υπουργείου Εσωτερικών Υποθέσεων - Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας, όπως οι Κομπουλόφ Μπ., Μέσικ, Βλαντζιμίρσκι, Οσετόφ, Λιουντβίγκοφ, Σαζίκιν, Σάβιτσκι και άλλοι, ο διορισμός των οποίων έγινε χωρίς την σύμφωνη γνώμη της Διεύθυνσης Προσωπικού. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πως ο Κομπουλόφ ουσιααστικά ανέλαβε την ηγεσία του Υπουργείου Εσωτερικών σχεδόν την ημέρα του θανάτου του σύντροφου Στάλιν. Όλα τα οργανωτικά ζητήματα του υπουργείου πέρασαν στα χέρια των Μπέρια, Κομπουλόφ, Γκογκλίτζε και Βλαντζιμίρσκι...»
Καταθέτει την αλήθεια ο Ομπρούτσνικοφ;
Απάντηση: Ο Ομπρούτσνικοφ αναφέρει σωστά τα επίθετα, αλλά δεν παρουσιάζει αληθώς την κατάσταση. Κατά την άποψή του εγκρίθηκαν από τα αντίστοιχα όργανα ως αναπληρωτές μου οι Κρουγκλόφ, Κομπουλόφ, Σερόφ∙ ως αναπληρωτής ο Μασλένικοφ∙ ως μέλη του συμβουλίου: Ομπρούτσνικοφ (για το προσωπικό), Μαμούλοφ (διευθυντής της γραμματείας του πρώην αναπληρωτή υπουργού), Σταχάνοφ (διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Αστυνομίας) Γκογκλίτζε (πρώην αναπληρωτής υπουργού Κρατικής Ασφάλειας), Σαζίκιν, Ριαζνόι, διευθυντές διευθύνσεων, Φεντότοφ, Γκορλίνσκι. Κοροκτόφ κ.ά. Κατά τον διορισμό των στελεχών σε θέσεις ευθύνης δεν με απασχολούσε το γεγονός ότι ανήκαν στον στενό μου κύκλο, μα κριτήριο μου ήταν η καταλληλότητά τους για τις συγκεκριμένες θέσεις, στις οποίες διορίζονταν.
Κριτήριά μου ήταν οι ικανότητές τους ως πολιτικά στελέχη και ως στελέχη των μυστικών υπηρεσιών.
Ερώτηση: Με ποιο σκεπτικό διορίσατε τον Κομπουλόφ ως αναπληρωτή σας, την στιγμή που αυτός είχε για ένα μεγάλο διάστημα δεν εργαζόταν στο Υπουργείο Εσωτερικών Υποθέσεων και κατά το παρελθόν έχει εκτεθεί αρνητικά; Μήπως το κάνατε γιατί στο πρόσωπο του Κομπουλόφ είχατε ένα πιστό συνεργάτη στην αντισοβιετική σας δράση:
Απάντηση: Κατηγορηματικά όχι.
Ερώτηση: Ποιος ετοίμασε το σημείωμα για την Λευκορωσία;
Απάντηση: Το σημείωμα για την Λευκορωσία το ετοίμασε ο Κομπουλόφ.
Ερώτηση: Ο Κομπουλόφ γνώρισε την πρόθεσή σας να αντικαταστήσετε τον Πατολίτσεφ;
Απάντηση: Γνώριζε, στο σημείωμα υπήρχε αυτή η πρόταση.
Ερώτηση: Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ο Κομπουλόφ συγκεκριμένα ήταν το δεξί σας χέρι και με την δική του βοήθεια, κατά κύριο λόγο, υλοποιούνταν τα εγκληματικά σας σχέδια;
Απάντηση: Θα έλεγα πως αυτό δεν είναι σωστό. Το αρνούμαι.
Ερώτηση: Ποιες σχέσεις είχατε με τον Μιλιπτέιν;
Απάντηση: Είχα καλές υπηρεσιακές σχέσεις μαζί του, τον θεωρούσα αφοσιωμένο στο κόμμα και δεν είχα καμία αμφιβολία για τις πολιτικές και υπηρεσιακές του αρετές.
Ερώτηση: Γνωρίζατε πως ο Μιλιπτέιν ήταν άνθρωπος με σκοτεινό παρελθόν, οι στενοί συγγενείς του οποίου βρίσκονται στις Η.Π.Α., ενώ ο αδελφός του Μιλιπτέιν, ο οποίος ήρθε με την βοήθειά του από την Πολωνία στην Ε.Σ.Σ.Δ,. εκτελέστηκε για κατασκοπία;
Απάντηση: Γνωρίζω πως κάποιος τους στενούς συγγενείς του βρισκόταν στην Αμερική πριν από την σοβιετική περίοδο, αλλά ποιος συγκεκριμένα συγγενής του, ο πατέρας ή η μητέρα του, δεν θυμάμαι. Κάποτε ελέγχθηκε αυτό. Αναφορικά με τον αδελφό του, γνωρίζω πως ο ίδιος ο Μιλιντέιν, ενημέρωσε τα όργανα του Υπουργείου Εσωτερικών και σχεδόν με την δική του καταγγελία συνελήφθη ο αδελφός του.
Ερώτηση: Και παρά τις συγκεκριμένη πολιτική του θέση, θεωρήσατε δυνατόν να τον διορίσετε αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών Υποθέσεων στην Ουκρανία;
Απάντηση: Είμαι απολύτως πεπεισμένος πως είναι έντιμος άνθρωπος.
Ερώτηση: Παραδέχεστε πως ο Μιλιπτέιν διορίστηκε σε αυτή τη θέση, γιατί στο πρόσωπό του είχατε ένα πιστό εκτελεστή οποιωνδήποτε εγκληματικών σας εντολών και έναν άνθρωπο στενά συνδεδεμένο με εσάς προσωπικά;
Απάντηση: Όχι, αυτό το αρνούμαι κατηγορηματικά. Γνωρίζω τον Μιλιπτέιν υπηρεσιακώς από το 1923 και εκτός από υπηρεσιακές σχέσεις, δεν είχα κανενός άλλου είδους σχέση. Δεν τον επισκεπτόμουν, δεν με επισκεπτόταν.
Ερώτηση: Οι επιστολές που έστειλε στη σύζυγό σας, μήπως μαρτυρούν για την εγγύτητά σας;
Ας διαβάζω τα κείμενα αυτών των επιστολών.
Πρώτη:
«Νίνα Τεϊμουράζοβνα
Φφοβάμαι μήπως γίνομαι φορτικός, αλλά είναι βασανιστικά να κάθομαι άπραγος, εδώ και τρεις μήνες δεν εργάζομαι, για αυτό και αποφάσισα να σας ξαναγράψω. Σας παρακαλώ πολύ να θυμίσετε στον Λαβρέντι Πάβλοβιτς την περίπτωσή μου, αναφορικά με τον διορισμό μου στην δομή του Υπουργείου Εσωτερικών. Για μένα είναι άκρως σημαντικό αυτό το ζήτημα και σας παρακαλώ για την υποστήριξή σας. Στέλνω θερμούς χαιρετισμούς σε εσάς, στον Λαβρέντι Πάβλοβιτς, στον Σεργκό και σας εύχομαι ό,τι καλύτερο στην ζωή.
Δικός σας
Μιλιπτέιν Σ. Ρ.»
Επιστολή δεύτερη:
«Αγαπητή Νίνα Τεϊμουράζοβνα
Επιτρέψτε μου από τα βάθη της ψυχής μου, να σας ευχαριστήσω για την υποστήριξη, για την ευαίσθητη αντιμετώπισή μου...
Αναχωρώντας για την νέα μου θέση στο Υπουργείο Εσωτερικών Υποθέσεων, θέλω να ευχηθώ σε εσάς αλλά και σε όλη σας την οικογένεια έτη πολλά γεμάτα υγεία, ευτυχία και επιτυχίες.
Δικός σας
Σ. Ρ. Μιλιπτέιν.
29/11/1951»
Οι επιστολές αυτές δεν μαρτυρούν για τις στενές σας σχέσεις με τον Μιλιπτέιν;
Απάντηση: Γνωρίζω αυτές τις επιστολές. Θεωρώ πως ο Μιλιπτέιν δεν έπρεπε να καταφύγει σε αυτά τα μέσα για να βρει εργασία, πως δεν έπραξε σωστά. Η μόνη σχέση που είχα με τον Μιλιπτέιν ήταν υπηρεσιακή και καμία άλλη.
Οι επιστολές αυτές δεν επέδρασαν καθόλου στο να βρει εργασία.
Ερώτηση: Με ποια λογική διορίσατε έναν άνθρωπο με αμφίβολη ηθική, να δουλέψει στα όργανα του Υπουργείου Εσωτερικών και συγκεκριμένα τον Μέσικ, ως υπουργό Εσωτερικών της Ουκρανίας;
Απάντηση: Δεν θεωρούσα τον Μέσικ άνθρωπο αμφιβόλου ηθικής. Γνωρίζω υπηρεσιακώς τον Μέσικ από τον 1939, από την στιγμή που άρχισα να εργάζομαι στην Μόσχα. Ο Μέσικ εργαζόταν πριν τον πόλεμο ως Λαϊκός Κομισάριος Κρατικής Ασφάλειας της Ουκρανίας. Στην Μόσχα εργάστηκε ως διευθυντής της Διεύθυνσης Οικονομικού Εγκλήματος. Αρνητικό για τον Μέσικ ήταν πως συνεχώς έκανε καταχρήσεις με το αλκοόλ. Στη συνέχεια όμως με διαβεβαίωσαν πως σταμάτησε να πίνει. Διορίζοντάς τον στην Ουκρανία, είχα υπ’ όψιν μου πως γνωρίζει την ουκρανική γλώσσα και στο παρελθόν ήταν Λαϊκός Κομισάριος Κρατικής Ασφάλειας της Ουκρανίας.
Ερώτηση: Μήπως διορίσατε τον Μέσικ υπουργό Εσωτερικών Υποθέσεων της Ουκρανίας, γιατί στο πρόσωπό του είχατε ένα πιστό συνεργάτη;
Απάντηση: Όχι, δεν είχαμε καθόλου στενές σχέσεις.
Ερώτηση: Διορίζοντας στελέχη σε καθοδηγητικές θέσεις, παραβιάζατε την καθιερωμένη τάξη έγκρισης από την Κ.Ε. του Κ.Κ.Σ.Ε. Το παραδέχεστε αυτό;
Απάντηση: Παρουσίαζα την συντριπτική πλειονότητα των ηγετικών στελεχών προς έγκριση στην Κ.Ε., υπήρξαν όμως περιπτώσεις παραβίασης, όταν τα στελέχη διορίζονταν με εντολή μου, χωρίς την έγκριση της Κ.Ε. του κόμματος.
Ερώτηση: Σας διαβάζουμε την κατάθεση του πρώην διευθυντή της Διεύθυνσης Προσωπικού του Υπουργείου Εσωτερικών της Ε.Σ.Σ.Δ. Ομπρούτσνικοφ:
«Η καθιερωμένη τάξη επιλογής, διορισμού στελεχών και η έγκριση των διορισμών με τα κομματικά όργανα, αγνοήθηκαν παντελώς και εγώ, συγκεκριμένα, μάθαινα για τον διορισμό μίας σειράς προσώπων σε καθοδηγητικές θέσεις από τις εντολές που μου κοινοποιούνταν. Ο Μπέρια αγνοούσε απολύτως την έγκριση από την Κ.Ε. του Κ.Κ.Σ.Ε. των διορισμένων σε υψηλές θέσεις και, όταν του το ανέφερα, δυσανασχετούσε και με περιφρονητικό ύφος απέρριπτε κάθε προσπάθεια να μεταπεισθεί για την αναγκαιότητα αυτής της έγκρισης.
Στον μηχανισμό του υπουργείου και στις περιφέρειες εμφανίζονταν άνθρωποι, οι οποίοι κατά το παρελθόν είχαν δυσφημίσει τους εαυτούς τους και απολυθεί από τα όργανα του Υπουργείου Εσωτερικών Υποθέσεων. Αυτό γινόταν αμέσως αντιληπτό και δημιουργείτο η εντύπωση πως τα στελέχη δεν επιλέγονται με υπηρεσιακά και πολιτικά κριτήρια, αλλά με βάση την προσωπική τους αφοσίωση στον Μπέρια, στον Κομπουλόφ και το περιβάλλον τους.
Στα ζητήματα διορισμού των προωθούμενων από τον Μπέρια ανθρώπων, ο ίδιος δεν ενέκρινε καμία, ακόμη και τις πλέον σεμνές προτάσεις από την πλευρά μου και, πολύ περισσότερο, για να απορρίψει τις προτάσεις μας, παρουσία των Κομπολόφ, Γκογκλίτζε και άλλων, με προσέβαλε αποκαλώντας με γάιδαρο, μουλάρι κ.λπ., υπογραμμίζοντας πως εμείς, οι του Ιγκνάτιεφ, είμαστε ασπάλακες και άχρηστα στελέχη. Όταν πήγαινα στο γραφείο του με προτάσεις υποβολής στην Κ.Ε. του Κ.Κ.Σ.Ε. για τον διορισμό ή την απόλυση κάποιου υψηλόβαθμου στελέχους, με ύφος απότομο και προσβλητικό μου δήλωνε πως πρέπει να παραδώσει τα σχέδια των εντελών και όχι παρουσιάσεις. Όλα αυτά λέγονταν με τέτοιο ύφος που υπογράμμιζε την πλήρη ανεξαρτησία του από την Κ.Ε. του Κ.Κ.Σ.Ε.
Από τις πρώτες ημέρες ανάληψης των καθηκόντων του στο Υπουργείο Εσωτερικών της Ε.Σ.Σ.Δ. έγινε αντιληπτό πως είχε αποκοπεί από την Κ.Ε. του Κ.Κ.Σ.Ε. και πως σκόπευε να εφαρμόσει αυτή την πολιτική σε όλα τα περιφερειακά όργανα του Υπουργείου Εσωτερικών...»
Σκοπεύετε να παραδεχτείτε πως από την πρώτη ημέρα ανάληψης των καθηκόντων σας ως υπουργός Εσωτερικών Υποθέσεων συνειδητά αγνοούσατε την καθιερωμένη τάξη διορισμού στελεχών, προκειμένου να έχετε την δυνατότητα να καταλάβετε τις καθοριστικές θέσεις με δικούς σας ανθρώπους;
Ακόμη και οι υπουργοί Εσωτερικών Υποθέσεων των δημοκρατιών και οι διευθυντές των διευθύνσεων των περιοχών διορίζονταν χωρίς την έγκριση της Κ.Ε.;
Απάντηση: Ο Ομπρούτσνικοφ τα περιγράφει όλα εξαιρετικά αμφιλεγόμενα. Δεν μπορώ να εξηγήσω αυτή του την στάση.
Σε σχέση με την αναδιοργάνωση του μηχανισμού του Υπουργείου Εσωτερικών, εκκινούσα από την άποψη ότι θα πρέπει το συντομότερο δυνατόν να διοριστούν στελέχη στις αντίστοιχες θέσεις και για τον λόγο αυτό, αναμφίβολα παραβίασα την καθιερωμένη τάξη έγκρισης των ηγετικών στελεχών από την Κ.Ε. έχοντας υπ’ όψιν μου στη συνέχεια να ζητήσω έγκριση για εκείνους που διορίστηκαν από εμένα. Γνωστός ήταν ο ρόλος που διαδραμάτισε το γεγονός πως ένα σημαντικό μέρος των στελεχών που διορίστηκαν από εμένα, είχαν παλαιότερα εγκριθεί από την Κ.Ε. για να εργαστούν στα όργανα του Υπουργείου Εσωτερικών, αλλά αυτό σε καμία περίπτωση δεν με απάλλασσε από την υποχρέωση της έγκυρης παρουσίασης τους στην Κ.Ε. προς έγκριση του διορισμού τους σε νέες θέσεις και αυτό, αναμφίβολα, καθιστά τις πράξεις μου λανθασμένες.
Είναι προφανές, πως αυτές μου οι παραβιάσεις, ερμηνεύτηκαν από τα στελέχη του Υπουργείου Εσωτερικών Υποθέσεων ως προσπάθεια αγνόησης της καθιερωμένης τάξης της Κ.Ε. του κόμματος ως προς τον διορισμό ηγετικών στελεχών.
Ερώτηση: Σας διαβάζουμε την κατάθεση του Ομπρούτσνικοφ:
«Τον Μάρτιο τρέχοντος έτους, με κάλεσε ο Μπέρια και μου πρότεινε να προετοιμάσω το κείμενο της διαταγής του Υπουργείου Εσωτερικών Υποθέσεων για τον διορισμό των υπουργών Εσωτερικών Υποθέσεων των δημοκρατιών και των διευθυντών των διευθύνσεων, αναφέροντας μου μία σειρά ονομάτων: Μέσικ, Μπογκντάνοφ, Μιλιπτέιν και άλλων και σε ποιες θέσεις διορίζονται. Ετοίμασα το προσχέδιο παρουσίασης στην Κ.Ε. αναφορικά με αυτό το ζήτημα, έχοντας υπ’ όψιν μου ότι μετά την απόφαση της Κ.Ε. θα εκδοθεί διάταγμα, όπως γινόταν παλαιότερα.
Όταν παρουσιάστηκα στον Μπέρια με το προσχέδιο παρουσίασης στην Κ.Ε. του Κ.Κ.Σ.Ε., με έβρισε χυδαία και δήλωσε πως δεν του χρειάζεται καμία παρουσίαση, μα διάταγμα. Όταν πρόσθεσα πως το ζήτημα των υποψηφιοτήτων δεν έχει συμφωνηθεί με τους γραμματείς των κομματικών επιτροπών περιοχών του κόμματος, ο Μπέρια κυριολεκτικά εξαγριώθηκε και με πέταξε έξω από το γραφείο του. Σε αυτή την συζήτηση ήταν παρόντες ο Μαμούλοφ, ο Ντομπροχότοφ, ο Κομπουλόφ, ο Κρουγκλόφ και ο Σερόφ.
Μετά από αυτό ο Μπέρια υπέγραψε το διάταγμα, χωρίς να υπογράψει την παρουσίαση στην Κ.Ε., δίνοντάς την στον Μαμούλοφ. Στη συνέχεια όμως, όπως μου είπε ο Ντομπροχότοφ, η παρουσίαση στάλθηκε μετά από λίγες ημέρες...»
Παραδέχεστε αυτά τα στοιχεία;
Απάντηση: Τα στοιχεία αυτά δεν τα δέχομαι, είναι ανάλογης τάξης με τα προηγούμενα. Αναλύοντάς τα όλα αυτά τώρα, φυσικά, οι πράξεις μου φαίνονται ασυγχώρητες, εγκληματικές, παρόλο που, επαναλαμβάνω, ήθελα το συντομότερο δυνατόν να υλοποιήσω την αναδιοργάνωση του μηχανισμού και των διορισμών. Στη συνέχεια, είχα υπ’ όψιν μου να παρουσιάσω όλους τους διορισμούς της νομενκλατούρας στον μηχανισμό της Κ.Ε.
Ερώτηση: Πώς χρησιμοποιούσατε τα κομματικά στελέχη, τα οποία κλήθηκαν να υπηρετήσουν στις δομές του Υπουργείου Εσωτερικών και συγκεκριμένα στην κεντρική υπηρεσία;
Απάντηση: Ορισμένα κομματικά στελέχη, τα οποία επιστρατεύτηκαν στα όργανα του Υπουργείου Εσωτερικών Υποθέσεων, απαλλάχθηκαν σε σχέση με την αναδιοργάνωση του μηχανισμού για υπηρεσιακούς λόγους.
Ερώτηση: Δεν καταθέτετε την αλήθεια. Ομολογείτε πως σκόπιμα διώχνατε τα κομματικά στελέχη από τα όργανα του Υπουργείου Εσωτερικών Υποθέσεων;
Απάντηση: Όχι, δεν το ομολογώ.
Ερώτηση: Δεν καταθέτετε την αλήθεια. Σας γνωστοποιώ την κατάθεση του Ομπρούτσνικοφ για το σχετικό ζήτημα:
«Στα τέλη Απριλίου 1953 πήγα στο γραφείο του Μπέρια με μία κατάσταση των ανθρώπων, οι οποίοι ήρθαν να εργαστούν στο Υπουργείο Κρατικής Ασφάλειας - Εσωτερικών Υποθέσεων από τα κομματικά όργανα, με την πρόταση να παραμείνουν στις θέσεις τους στην κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Εσωτερικών Υποθέσεων. Στην κατάσταση αυτή υπήρχαν τα ονόματα των Μιρόνοφ. Λιάλιν, Αλίντιν, Μαξίμενκο και άλλων.
Ο Μπέρια, κυριολεκτικά, με εξύβρισε και με διέταξε να τους στείλω όλους στην περιφέρεια ως ανθρώπους του Ιγκνάτιεφ και είπε πως στον μηχανισμό πρέπει να μαζέψουμε παλιά στελέχη, τα οποία είχαν απολυθεί από τα όργανα, τους οποίους, όπως δήλωσε «γνωρίζω καλά...»¨
Είναι σωστό αυτό;
Απάντηση: Αυτή η κατάθεση είναι εμφανώς ψευδής. Θυμάμαι που δέχτηκα από τα πρώην κομματικά στελέχη του Επισέφ και Λιάλιν. Υπήρχαν οι απόψεις του Ομπρούτσνικοφ και άλλων πως δεν είναι κατάλληλοι για να δουλέψουν στο Υπουργείο Εσωτερικών. Θυμάμαι πως από τα πρώην κομματικά στελέχη ο Αντίλιν ήταν προϊστάμενος τμήματος, ενώ ο Ντομπροχότοφ ήταν πρώτος αναπληρωτής διευθυντής της Γραμματείας. Στην Διεύθυνση Προσωπικού εργάζονταν και άλλα πρώην κομματικά στελέχη, καθώς επίσης και σε άλλα τμήματα και διευθύνσεις.
Η δήλωση του Ομπρούτσνικοφ ότι έδωσα εντολή να επιλεγούν στελέχη απολυμένα από τα όργανα, τα οποία «γνωρίζω», δεν είναι σωστή, αφού περίπου το 90% των διορισμένων σε καθοδηγητικές θέσεις, δεν το γνωρίζω προσωπικά.
Ερώτηση: Με δική σας πρωτοβουλία κλήθηκαν στην Μόσχα, οι σταθμάρχες σε ξένα κράτη;
Απάντηση: Ναι, έδωσα τέτοια εντολή.
Ερώτηση: Για ποιο λόγο κρατήσατε στην Μόσχα τους σταθμάρχες από τον Απρίλιο μέχρι την ημέρα της σύλληψής σας;
Απάντηση: Κλήθηκαν γιατί η δουλειά τους στο εξωτερικό ήταν μηδαμινή, οι πληροφορίες που μας έστελναν στην καλύτερη περίπτωση ήταν επανάληψη των πληροφοριών του ΤΑΣΣ. Για τον λόγο αυτό είχαμε σκοπό να επανεξετάσουμε το προσωπικό, πρακτικά όμως το αποτέλεσμα ήταν οι σταθμάρχες να έρθουν από όλες τις βασικές χώρες. Αντίστοιχη δουλειά και εκπαίδευση έκανε μαζί τους και η Διεύθυνση Κατασκοπίας.
Ερώτηση: Κατανοούσατε με αυτή την μαζική ανάκληση των σταθμαρχών, πρώτον, αποκαλύψατε πολύτιμα στελέχη, δεύτερον, ακυρώσατε όλη την δουλειά των κατασκόπων μας στο εξωτερικό;
Απάντηση: Γνώριζαν καλά και από παλιά ο ένας τον άλλον για αυτό και δεν αποκαλύφθηκε κανείς. Στο εξωτερικό είχαν μείνει πολλά στελέχη μας.
Το πρακτικό αναγνώστηκε. Όλα όσα δήλωσα καταγράφηκαν σωστά.
Λαβρέντι Μπέρια.
Η ανάκριση ολοκληρώθηκε στις 12 Ιουλίου 1953 στις 01.00 και 50 λεπτά.
Ανέκρινε: Ρ. Ρουντένκο, Γενικός Εισαγγελέας της Ε.Σ.Σ.Δ.
Παρών στην ανάκριση ήταν και τήρησε το πρακτικό:
Π. Τσαρεγκράτσκι, Ανακριτής Σημαντικών Υποθέσεων
Ακριβές αντίγραφο
Ταγματάρχης Διοικητικού Γιούρεβα.
