Της Μαρλέν Σίντχομ*
Σύμφωνα με στοιχεία που κυκλοφορούν, περί τα 2.000 παιδιά βρίσκονται σε ιδρύματα της χώρας. Λέμε που κυκλοφορούν, γιατί μέχρι σήμερα στη χώρα μας δεν υπάρχει μια ενιαία βάση που να συγκεντρώνει επίσημα και αξιόπιστα στοιχεία. Π.χ. ετησίως πόσα παιδιά δίνονται για αναδοχή, πόσα για υιοθεσία, πόσα παιδιά υιοθετούνται μέσω κρατικής, διακρατικής, ή ιδιωτικής υιοθεσίας, πόσα παρανόμως, πόσα προερχόμενα από δομές κλειστής περίθαλψης, βρίσκουν στέγη, πόσα εγκαταλείπονται στα μαιευτήρια, πόσα παραμένουν για χρόνια στα «αζήτητα»…
Από την άλλη ούτε έχουμε εικόνα πόσα ζευγάρια ή μεμονωμένοι υποψήφιοι γονείς αιτούνται αναδοχής ή υιοθεσίας, πόσοι απορρίπτονται και για ποιους λόγους (μήπως γιατί δεν είναι παντρεμένοι, μήπως γιατί μοιάζουν gay κ.ο.κ.), γνωρίζουμε μόνο την ταλαιπωρία που υφίστανται οι υποψήφιοι γονείς (μια υιοθεσία μπορεί να πάρει 4-5 χρόνια) και την ψυχολογική και οικονομική φθορά για να αποκτήσουν νομίμως ένα παιδί, και αν τελικά τα καταφέρουν και δεν εγκαταλείψουν την προσπάθεια, ή στραφούν σε άλλες οδούς.
Σήμερα έρχεται ένα νομοσχέδιο που επιθυμεί να διορθώσει τα κακώς κείμενα κουβαλώντας όμως και τα δικά του:
- Επιδιώκει να βελτιώσει τον συντονισμό μεταξύ εμπλεκόμενων φορέων, προστίθενται ωστόσο καινούργιοι φορείς εποπτείας και ιδρύεται το «Εθνικό Συμβούλιο Αναδοχής και Υιοθεσίας» και μάλιστα χωρίς συμμετοχή και δικαίωμα ψήφου στον Συνήγορο του Πολίτη.
- Στοχεύει στο να μειώσει τους χρόνους της διαδικασίας θέτοντας ανώτατα όρια για τη διεκπεραίωση των ενδιάμεσων σταδίων, αλλά χωρίς να εισάγει δικλείδες ασφαλείας για την τήρηση προθεσμιών.
- Υποχρεώνει σε καθολική καταγραφή των παιδιών που φιλοξενούνται στα ιδρύματα (δημόσια και ιδιωτικά), των ανθρώπων που επιθυμούν να γίνουν ανάδοχοι ή θετοί γονείς, καθώς και των εγκεκριμένων αναδοχών και υιοθεσιών προκειμένου να υπάρχει συνολική εικόνα της κατάστασης, αλλά γίνεται μέσα από κατακερματισμό και όχι κεντρικά με ένα σωρό εθνικά και ειδικά μητρώα, χωροταξικά σκορπισμένα και χωρίς πρόβλεψη τήρησης μητρώου απορριφθέντων υποψήφιων ανάδοχων και θετών γονέων, εμπλεκόμενων κοινωνικών λειτουργών και εκπαιδευτών.
Μήπως να αναβαθμίσουμε ό,τι λειτουργεί καλά σε αυτή τη χώρα, όπως είναι ο Κύκλος Δικαιωμάτων του Παιδιού στον Συνήγορο του Πολίτη μετατρέποντάς τον σε Ανεξάρτητη Αρχή Δικαιωμάτων του Παιδιού και η οποία μεταξύ άλλων θα ήταν αρμόδια για όλα τα ζητήματα αναδοχής και υιοθεσίας;
Μήπως να φτιάχναμε ένα Καθολικό Εθνικό Μητρώο για το Παιδί στο οποίο θα «κρεμάγαμε» κάθε σχετική πληροφορία και το οποίο θα τηρούνταν στο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και συγκεκριμένα στη Διεύθυνση Προστασίας Παιδιού και Οικογένειας;
Μήπως να μην συζητάμε καθόλου για το αν πρέπει ή δεν πρέπει τα ομόφυλα ζευγάρια να γίνονται ανάδοχοι γονείς, αλλά για πως θα φύγει και το τελευταίο παιδί από το ίδρυμα επιτρέποντας και την υιοθεσία;
Αν είναι στη θεωρία να διορθώνονται τα προβληματικά σημεία αλλά στη πράξη να δημιουργούνται καινούργια, το πιθανότερο είναι να βρεθούμε με ένα έναν ακόμη νόμο που αφενός δεν θα βελτιώνει τον νόμο που έρχεται να αντικαταστήσει και αφετέρου δεν θα αντιμετωπίζει όλους τους πολίτες το ίδιο.
* Η Μαρλέν Σίντχομ είναι επιστημονικός συνεργάτης με Το Ποτάμι