Του Αλέξανδρου Σκούρα
Αυτές τις μέρες οι ΗΠΑ ζουν ένα “μερικό λουκέτο” του ομοσπονδιακού κράτους, μια εξέλιξη όχι ιδιαίτερα σπάνια στην αμερικανική πραγματικότητα, καθώς είχε συμβεί και επί της προηγούμενης προεδρίας Ομπάμα.
Τι συμβαίνει; Με λίγα λόγια, ο πρόεδρος Τραμπ θέλει να πιέσει το Κογκρέσο να χρηματοδοτήσει την κατασκευή του συνοριακού τείχους με το Μεξικό. Επειδή το Κογκρέσο αντιδρά, ο Τραμπ αρνείται να υπογράψει το ψηφισμένο από το Κογκρέσο νομοσχέδιο χρηματοδότησης συγκεκριμένων κρατικών υπηρεσιών, που περιλαμβάνουν υπουργεία όπως το Εξωτερικών, Γεωργίας, Εσωτερικών, Οικονομικών και Δικαιοσύνης, καθώς και πολλούς άλλους ανεξάρτητους φορείς που χρηματοδοτούνται μέσω αυτής της διαδικασίας (μέσω των “appropriation bills”).
Υπολογίζεται ότι 800.000 από τα συνολικά 2,1 εκατομμύρια δημοσίων υπαλλήλων που εργάζονται στο ομοσπονδιακό κράτος των ΗΠΑ θα επηρεαστούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ενώ αντίστοιχα θα επηρεαστούν και οι πολίτες και οι επιχειρήσεις που εξυπηρετούνται από τους φορείς που κλείνουν προσωρινά.
Βεβαίως, οι βασικοί πυλώνες του κράτους όπως η άμυνα, η αστυνόμευση και η υγεία δεν επηρεάζονται, όπως επίσης δεν επηρεάζονται οι φορείς εκείνοι που δεν εξαρτώνται από χρηματοδότηση μέσω του προϋπολογισμού, όπως τα αμερικανικά ταχυδρομεία και η υπηρεσία μετανάστευσης που χρηματοδοτούνται από γραμματόσημα και παράβολα αντιστοίχως.
Μπορεί αυτή η εξέλιξη να φαίνεται μια ακόμη αμερικανική παραξενιά, ή ακόμη και αποτέλεσμα μιας θεσμικής δυσκαμψίας που παράγει αχρείαστα προβλήματα, όμως τα πράγματα ίσως δεν είναι έτσι ακριβώς:
Το “λουκέτο” αυτό είναι μια απολύτως χειροπιαστή απόδειξη του συστήματος ελέγχων και ισορροπιών που χαρακτηρίζει το αμερικανικό σύστημα: η χρηματοδότηση των υπηρεσιών του ομοσπονδιακού κράτους απαιτεί την έγκριση τόσο της νομοθετικής (Κογκρέσο), όσο και της εκτελεστικής (Πρόεδρος) εξουσίας. Αν για τον οποιονδήποτε λόγο αυτό δεν καταστεί εφικτό, τότε τα πράγματα είναι απλά - οι φορείς σταματούν να λειτουργούν μέχρι να εξασφαλιστεί εκ νέου η χρηματοδότησή τους. Αυτό αφενός δημιουργεί πίεση στις δύο εξουσίες να συμβιβαστούν, και αφετέρου δεν φορτώνει με μη ρητώς εγκεκριμένα κόστη τους φορολογούμενους. Αυτή είναι και η λογική σειρά των πραγμάτων: πρώτα να διασφαλίζεται η χρηματοδότηση ενός φορέα και μετά να ξεκινά η λειτουργία του. Στην Ελλάδα βεβαίως, όπου το κράτος έχει προτεραιότητα έναντι πάντων, όπου οι πολίτες υπάρχουν όχι μόνο για να το χρηματοδοτούν, αλλά και για να το υπηρετούν αδιαμαρτύρητα, κάτι τέτοιο είναι φυσιολογικό να φαίνεται παράδοξο.
Κλείνω το σημερινό σημείωμα με δύο παρατηρήσεις:
Πρώτον, η έρευνα που διεξάγει το FBI υπό τον Robert Mueller για την ανάμειξη της Ρωσίας στις προεδρικές εκλογές του 2016 θα συνεχιστεί χωρίς πρόβλημα - όπως θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητο για μια ευνοούμενη χώρα.
Δεύτερον, δεν θα πρέπει να προσπεράσουμε την γνήσια ειρωνεία που κρύβεται πίσω από το γεγονός ότι ο Τραμπ κοντεύει να κλείσει το ? του αμερικανικού κράτους για κάτι που υποσχόταν προεκλογικά ότι θα το πληρώσει το Μεξικό!
