Η απότομη αλλαγή από την εποχή της αστακομακαρονάδας, στη δύσκολη πράγματι εποχή των μνημονίων που ακολούθησαν, έχει κληροδοτήσει την ελληνική κοινωνία με ένα κράμα δυσανεξίας και απέχθειας, που θα μπορούσε εύκολα να το χαρακτηρίσει κανείς εθνικό κόμπλεξ.
Αν πει κάποιος στον μέσο Έλληνα να κάνει οικονομία ή λελογισμένη χρήση ενός προϊόντος, να αλλάξει μια συνήθεια και μια υπηρεσία, αυτομάτως, γίνεται εχθρός του. Εισπράττεται ως υποτίμηση. Ως προσβολή.
Αν δε, η προτροπή προέλθει ατυχώς, από υπουργικά χείλη γίνεται αμέσως βλασφημία σε βάρος …του λαού που υποφέρει. Το «μάθημα» το πήρε προσφάτως ο υπουργός Ενέργειας ο οποίος «τόλμησε» να μας προτρέψει: «Δεν ξεχνάμε τον θερμοσίφωνα, δεν αφήνουμε ακόμη και ένα φως ανοιχτό, όλα αυτά κοστίζουν στην τσέπη». Άκουσε τα εξ αμάξης από την αψίκορη αντιπολίτευση, που έχει όλες τις λύσεις για όλα, στο τσεπάκι της, και που είναι όλες εύκολες, γρήγορες και απλές και κάνουν τον λαό να νιώθει ευτυχισμένος και σίγουρος.
Η κουλτούρα της εξοικονόμησης που βοήθησε τις προηγούμενες γενιές να πετύχουν ατομική προκοπή και συλλογική πρόοδο, είναι επιβεβλημένο να τεθεί πλέον, σε νέα βάση. Όλα δείχνουν ότι θα ζήσουμε επί μακρόν στην «κόλαση» του πληθωρισμού, και η δραματική αύξηση του κόστους διαβίωσης - ως αποτέλεσμα του πολέμου και της συμφόρησης στην εφοδιαστική αλυσίδα – δεν θα τελειώσει γρήγορα. Πρέπει να βρούμε τρόπους να κάνουμε την ανάγκη… μόδα όσο κι αν οι καταναλωτικές και άλλες συνήθειες του μέσου Έλληνα δεν προσαρμόζονται εύκολα. Παράδειγμα: τα πάρκινγκ σε σταθμούς του μετρό είναι άδεια και οι δρόμοι γεμάτοι από ιδιωτικά ΙΧ με τον οδηγό τους, μόνο επιβάτη. Κόστος για ημερήσιο πάρκινγκ 4 ευρώ, κόστος ενός λίτρου βενζίνης 2 και κάτι ευρώ.
Ως λάτρης του μετρό και χρόνια επιβάτης από επιλογή, πριν γίνω και επιβάτης ανάγκης, σύστησα σε φίλο να χρησιμοποιήσει το μέσο όταν άρχισε να δυσανασχετεί για την τιμή της βενζίνης και πόσο του κοστίζει να πάει στη δουλειά του.
Κατέβασε ένα σωρό δικαιολογίες. Ο σταθμός του μετρό δεν βολεύει είναι μακριά, έχει και πολύ κόσμο το πρωί, έχω μάθει να ακούω ραδιόφωνο και δεν πιάνει καλά μέσα το μετρό. Όλα τα είπε. Εκτός από το να παραδεχτεί ότι πετάει ένα μεγάλο μέρος του εισοδήματός του που θα κάλυπτε άλλες ανάγκες, ενώ έχει εναλλακτικό τρόπο φθηνότερης, γρηγορότερης, οικολογικότερης μετακίνησης. Αρκεί να ξεβολευτεί ελαφρώς. Φυσικά δεν ισχύει ο ίδιος κανόνας για όλους και υπάρχουν πράγματι χιλιάδες εργαζόμενοι που δεν τους διευκολύνουν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν τα προσωπικά τους ΙΧ.
Κι σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει τρόπος να κάνει κάποιος τη μετακίνηση του, φθηνότερη, οικολογικότερη και…κοινωνικότερη, μέσω του συστήματος διαμοιρασμού, το οποίο, ομοίως προϋποθέτει και αυτό, αλλαγή κουλτούρας.
Δεν γνωρίζω ποιος μπορεί να αναλάβει να ξεκινήσει μια σοβαρή τέτοια συζήτηση, όπως επιχειρούν να την ανοίξουν π.χ τα σούπερ μάρκετ κάνοντας έρευνες και προετοιμάζοντας καμπάνιες για την τεράστια σπατάλη που γίνεται στα τρόφιμα που πετάνε τα ελληνικά νοικοκυριά.
Μήπως να εξετάσουμε αν μέρος από τη φορολογία των καυσίμων πρέπει να πηγαίνει αποκλειστικά στην αναβάθμιση των μέσων μαζικής μεταφοράς που θα εξυπηρετούν χιλιάδες ανθρώπους καθημερινά μειώνοντας το κόστος της μετακίνησης τους;