Σε μια καθημερινότητα που μαστίζεται από δημοσιεύματα για τον κορονοϊό, τις αναστολές εργασίας, τα μέτρα ενίσχυσης επιχειρήσεων και έναν ανηλεή πόλεμο εντυπώσεων από πλευράς κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης για τη διαχείριση της πανδημίας, υπάρχουν παράλληλες πραγματικότητες που χρήζουν επισήμανσης και φροντίδας.
Στις ΗΠΑ, το θέμα της ψυχικής υγείας των εργαζόμενων παίρνει σημαντικότατες διαστάσεις και συνοδεύεται από μελέτες ινστιτούτων και ερευνητικών κέντρων, παρακολούθηση και καταγραφή συμπτωμάτων κατά την εισαγωγή ασθενών σε νοσηλευτικά ιδρύματα, ενώ αποτελεί αντικείμενο συζητήσεων επιστημονικών επιτροπών, ακόμα και τηλεοπτικών εκπομπών.
Στην ελληνική επικαιρότητα δε φαίνεται να συμβαίνει κάτι αντίστοιχο. Την ώρα που υπουργοί, λοιμωξιολόγοι και καταστηματάρχες λογομαχούν για τα μέτρα αναχαίτισης του τρίτου κύματος της πανδημίας, μια σιωπηλή, αλλά ευρεία κατηγορία συμπολιτών μας πασχίζει να διαχειριστεί τις ψυχικές επιπτώσεις του εγκλεισμού στο σπίτι, της τηλεργασίας, της απώλειας κοντινών προσώπων, της κοινωνικής απομόνωσης και εργασιακής ανασφάλειας.
Η νέα πραγματικότητα που αναδύεται στον ιδιωτικό τομέα κυριαρχείται από εργασιακό στρες και ανασφάλεια, μειωμένη παραγωγικότητα, ψυχολογική αστάθεια και κόπωση. Τόσο οι εργαζόμενοι όσο και οι διοικούντες, αναζητούν τη χρυσή τομή μεταξύ της αποδοτικής εργασίας, της αποτελεσματικής επικοινωνίας και της ψυχικής και σωματικής υγείας τους.
Σύμφωνα με έρευνα του World Economic Forum, 56% των εργαζόμενων ανέπτυξαν το 2020 άγχος για τη διατήρηση της εργασίας τους, ένα 55% δυσκολεύτηκε να προσαρμοστεί στις αλλαγές εργασιακής ρουτίνας και οργάνωσης, ενώ το 40% του εργατικού δυναμικού παρατήρησε πτώση παραγωγικότητας δουλεύοντας απ’ το σπίτι.
*World Economic Forum /IPSOS Survey
Εργαζόμενοι χωρίς τον κατάλληλο εξοπλισμό και χωρίς διαμορφωμένο χώρο εργασίας, βρέθηκαν με αυξημένες εργατοώρες αλλά μικρότερη παραγωγικότητα, νιώθοντας συχνά εξουθενωμένοι από τις αλλεπάλληλες βιντεοκλήσεις (zoom fatigue), αποστασιοποιημένοι από το αντικείμενο και την ομάδα εργασίας τους, με δυσκολία στον ύπνο και τη φροντίδα οικογενειακών προσώπων.
Από την άλλη, εργαζόμενοι που παρέμειναν στις φυσικές θέσεις εργασίας τους είδαν τον όγκο δουλειάς τους να αυξάνεται σημαντικά, καλύπτοντας περισσότερες ανάγκες και «κενά» της τηλεργασίας. Συχνά οι εργαζόμενοι με παιδιά και εξαρτημένα άτομα βρέθηκαν να είναι οι επικρατέστεροι για τηλεργασία, κάνοντας -άθελα τους- τους νεότερους ή νεαρότερους εργαζόμενους να νιώθουν επιβαρυμένοι και εκτεθειμένοι σε μεγαλύτερο βαθμό στον κορονοϊό.
Στον αντίποδα, οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων και τα διευθυντικά στελέχη, αντιμετωπίζουν κι οι ίδιοι μια κρίση ηγεσίας, βρισκόμενοι μπροστά σε πρωτοφανή δεδομένα, καλούμενοι να διατηρήσουν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων τους, να καλύψουν τις φορολογικές, ασφαλιστικές και άλλες υποχρεώσεις τους, να ρυθμίσουν τις χρηματοροές τους, να στηρίξουν το προσωπικό τους, να λάβουν όλα τα απαιτούμενα υγειονομικά μέτρα και να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις, που συνεχώς διαφοροποιούνται.
Τι μπορούν να κάνουν οι εργοδότες για να στηρίξουν το προσωπικό τους; Πρώτιστα, να στηρίξουν τη δική τους ψυχική υγεία. Οι ηγέτες ως στυλοβάτες των επιχειρήσεων, οφείλουν να έχουν καθαρότητα μυαλού, ψυχραιμία, κατανόηση και διάθεση ανοίγματος διαύλων ουσιαστικής επικοινωνίας με τους εργαζόμενους. Σε αυτή την κατεύθυνση μπορούν να συνδράμουν αρκετά προγράμματα και σεμινάρια που διατίθενται πλέον σε διάφορες εκπαιδευτικές πλατφόρμες, όπως και η αλληλεπίδραση με διοικητικά στελέχη άλλων επιχειρήσεων για ανταλλαγή απόψεων , συμβουλών και μέσων δράσης.
*adeccogroup research /June 2020
Για την ενίσχυση της ψυχικής υγείας και παραγωγικότητας των εργαζόμενων, σημεία κλειδιά μπορούν να είναι:
- H χρήση ποικίλων καναλιών επικοινωνίας και η ενσυναίσθηση προς τον κάθε εργαζόμενο ξεχωριστά.
- Εύρεση ειδικών (counseling). Η χώρα μας διαθέτει πλέον ψυχολόγους και ψυχίατρους με εστίαση σε επαγγελματικά περιβάλλοντα, διαθέσιμους για σεμινάρια και online ή φυσικές συνεδρίες με εργαζόμενους (και εργοδότες) που το έχουν ανάγκη, με εμπιστευτικότητα και διακριτικότητα.
- Ευελιξία : στους τρόπους επικοινωνίας, τα ωράρια εργασίας, με εισαγωγή νέων τεχνολογιών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων
*adeccogroup research /June 2020
- Ενίσχυση διαπροσωπικών σχέσεων μέσα στην ομάδα εργασίας
- Mείωση των βιντεοκλήσεων και εισαγωγή χρήσης εφαρμογών task management για οργάνωση και παρακολούθηση των εργασιών
- Παροχή δωρεάν εξετάσεων covid και υγειονομικού εξοπλισμού
- Aποκέντρωση εξουσιών. Ο διαμοιρασμός ευθυνών αλλά και λήψης αποφάσεων στο κατάλληλο προσωπικό, προσφέρει κίνητρο για ενεργότερη συμμετοχή, κάνει τον εργαζόμενο να νιώσει κρίσιμο κομμάτι της εταιρικής αλυσίδας, αυξάνοντας την αυτοπεποίθηση και την παραγωγικότητα του.
Η επόμενη μέρα της πανδημίας θα βρει τις επιχειρήσεις μπροστά σε στρατηγικές αποφάσεις εσωτερικής οργάνωσης, διαχείρισης προσωπικού και μακροπρόθεσμου εργασιακού σχεδιασμού. Η εξισορρόπηση εργασιακής και προσωπικής ζωής (work-life balance), οι πολιτικές well-being που αφορούν την ψυχική και σωματική υγεία των εργαζόμενων, η ενθάρρυνση συχνής επικοινωνίας των εργαζόμενων με τη διοίκηση είναι μερικά μόνο από τα θέματα που θα πρέπει να απασχολήσουν τις ηγεσίες των μικρομεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων της χώρας.
Ας μην παραβλέπουμε ότι ο πυλώνας των επιχειρήσεων είναι οι άνθρωποι του. Η βιωσιμότητα και η ανάπτυξη τους περνάει, κατ’ επέκταση, από την εστίαση στον άνθρωπο, την υγεία, την υποκίνηση και στήριξη του.
