Του Αριστοτέλη Αϊβαλιώτη
Η έννοια της λέξης έχει υποστεί μεγάλη κακοποίηση τον τελευταίο καιρό. Και όχι μόνο στην Ελλάδα. Για παράδειγμα, με την λέξη αυτή έχει κάνει εμπορικό σήμα μια εταιρεία που παράγει και πουλάει φρυγανιές.
Η αρχική αρνητική σημασία υποτίθεται ότι περιγράφει μία ομάδα πλουσίων, δικτυωμένων μεταξύ τους, που ελέγχουν με κληρονομικό δικαίωμα συνήθως τόσο την οικονομική όσο και την κοινωνική, αλλά και την πολιτική ζωή ενός τόπου. Που έτσι γίνονται ένα κλειστό σύστημα εξουσίας που δυναστεύει μία χώρα, ή μια ομάδα χωρών, αποκλείοντας άλλους, την τεράστια πλειοψηφία από την συμμετοχή στην εκμετάλλευση των πόρων της κοινωνίας, οικονομικών και άλλων.
Ωστόσο η κακοποίηση έχει προχωρήσει ώστε να περιλαμβάνονται σε αυτήν την, υποτίθεται αρνητικά φορτισμένη «ελίτ» και όσοι έχουν επιτύχει οτιδήποτε, ακόμα και μόνοι τους, με την αξία τους, στον οικονομικό, πολιτιστικό, επιστημονικό τομέα.
Είναι άραγε «ελίτ» όσοι ξεκίνησαν ξυπόλυτοι και πέτυχαν στην ζωή τους; Είναι «ελίτ» όσοι έφτιαξαν επιχειρήσεις και έχουν να διηγηθούν ιστορίες επιτυχίας; Είναι «ελίτ» επιτυχημένοι αθλητές, πρωταθλητές, πρότυπα για την νεολαία;
Είναι «ελίτ» καθηγητές ξένων Πανεπιστημίων που κοσμούν με τις επιδόσεις τους τον επιστημονικό κόσμο; Είναι «ελίτ» όσοι έβγαλαν πρότυπα ή καλά ιδιωτικά σχολεία; Όσοι αρίστευσαν σε μεγάλα ακαδημαϊκά ιδρύματα του εξωτερικού; Όσοι πέτυχαν να καταλάβουν θέσεις σε υπερεθνικούς οργανισμούς;
Είναι άραγε «ελίτ» η επιτυχία, και η υψηλή επίδοση, γενικώς; Είναι «ελίτ» ο πλούτος, ανεξάρτητα του πως αυτός κερδήθηκε;
Και αν είναι η κληρονομιά, πλούτου, ονόματος, ισχύος και εξουσίας το πρόβλημα, σε πόσο βάθος γενεών πρέπει να ανατρέξουμε; Γιατί δεν μπορεί η κληρονομιά μιας γενιάς και μόνον να αποτελεί πρόβλημα. Τα κληρονομικά δικαιώματα είναι εξίσου σεβαστά με τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα, μαζί αποτελούν την βάση της δυτικής δημοκρατίας όπως την ξέρουμε. Και όπως ονειρευόμαστε ότι σε αυτήν συμμετέχουμε.
Η συζήτηση για τις «ελίτ» είναι μία λάθος συζήτηση. Γιατί ποινικοποιεί την επιτυχία γενικά. Και σχετικοποιεί τα πρότυπα επιτυχίας, χωρίς τα οποία η κοινωνική ζωή εκφυλίζεται σε ζούγκλα.
Επιπλέον, όπως έχουμε δει με τα πρόσφατα παραδείγματα, είναι μία προσχηματική συζήτηση. Καθώς βλέπουμε ότι όσοι μιλάνε για «ελίτ» συνεταιρίζονται με ισχυρούς παίκτες που έχουν αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά που αποδίδουν στους αντιπάλους τους. Ενώ την ίδια στιγμή εκφράζουν και όσα στοιχεία της ανθρώπινης μοχθηρίας μπορούν να φανούν πολιτικά χρήσιμα, με τον αγώνα ενάντια στις «ελίτ».
Τα κότερα αυτό μας έδειξαν.
Η στοχοποίηση των «ελίτ» είναι στην πραγματικότητα η εικονογράφηση των εχθρών άλλων ισχυρών παικτών, τμήματος αν θέλετε της υπάρχουσας ελίτ, στα πλαίσια εσωτερικών ανταγωνισμών της ίδιας της ελίτ. Υποκρύπτει μάχη εξουσίας μέσα στην ίδια την «ελίτ» και προσεταιρισμό του φιλικού προς την εξουσία τμήματος της.
Στην πορεία της μάχης ενάντια στις ελίτ μοιραία διαμορφώνεται μία «αλίτ».
Η αλητεία…
