Ασφυκτική κατάσταση για την Ελλάδα και για τις υπόλοιπες χώρες πρώτης υποδοχής θα διαμορφώσουν οι διμερείς συμφωνίες της Γερμανίας για την επιστροφή προσφύγων και μεταναστών εκτιμά μιλώντας στο Liberal o υπεύθυνος του Τομέα Μεταναστευτικής Πολιτικής της Ν.Δ., Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης.
Επιχειρώντας μια πρώτη αποτίμηση της Συνόδου Κορυφής για το προσφυγικό, ο κ. Βαρβιτσιώτης εξηγεί πως η διμερής συμφωνία Ελλάδας-Γερμανίας πρακτικά σημαίνει ότι πλέον θα είναι ανοιχτά όχι μόνο τα εξωτερικά αλλά και τα ευρωπαϊκά σύνορα της χώρας μας. Και αυτό θα γίνει με ελάχιστο όφελος δεδομένου ότι η Ελλάδα πέραν της εξάμηνης αναστολής του ΦΠΑ σε πέντε νησιά του Αιγαίου, δεν κατάφερε να αποσπάσει άλλη οικονομική ενίσχυση όπως συνέβη με την Ισπανία.
Ο ίδιος θεωρεί ότι με το ευρωπαϊκό ανακοινωθέν γίνεται ένα μικρό πρώτο βήμα που υπό προϋποθέσεις μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στην Ευρώπη καθώς “κηρύσσεται πόλεμος απέναντι στην παράνομη μετανάστευση”, ωστόσο κρούει τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας ότι “πολλές από τις αιτιάσεις των χωρών του Βίζεγκραντ γίνονται πλέον στοιχεία της ευρωπαϊκής πολιτικής”.
Ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στην “ολέθρια” πολιτική των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ο κ. Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης σημειώνει πως ο κ. Τσίπρας και οι δήθεν ευαίσθητοι σύντροφοί του έχουν εξαντλήσει τα αποθέματα ανθρωπισμού τους με αποτέλεσμα χιλιάδες πρόσφυγες και παράνομοι μετανάστες να παραμένουν εγκλωβισμένοι σε άθλιες συνθήκες στα ελληνικά νησιά.
Συνέντευξη στον Τάσο Ευαγγελίου
-Κύριε Βαρβιτσιώτη, ποια είναι τα θετικά και ποια τα αρνητικά σημεία του τελικού ανακοινωθέντος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το προσφυγικό-μεταναστευτικό;
Το τελικό ανακοινωθέν του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το Προσφυγικό-Μεταναστευτικό είναι ένα μικρό βήμα για την αντιμετώπιση αντιμετώπιση του ζητήματος. Επιτέλους μπαίνει στην πρώτη γραμμή η αντίληψη για συνεχή και αποτελεσματικότερη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης και κατ' επέκταση για περαιτέρω έλεγχο των μεταναστευτικών ροών, προκειμένου να μην επαναληφθούν οι στιγμές που έζησε η ήπειρος το 2015. Σε αυτήν την βάση, κηρύσσεται ο πόλεμος απέναντι στην παράνομη μετανάστευση και τα κράτη-μέλη αναλαμβάνουν την ευθύνη να εξαρθρώσουν οριστικά τα δίκτυα λαθροδιακίνησης μεταναστών. Από την άλλη πλευρά, στο κείμενο έχουν συμπεριληφθεί και κάποια σημεία που εγείρουν σοβαρά ερωτήματα. Πώς θα λειτουργήσουν οι πλατφόρμες αποβίβασης όσων διασώζονται, που δεν είναι άλλο από hotspot εκτός Ευρώπης; Ποιοι θα αναλάβουν να εξετάσουν τις αιτήσεις ασύλου και κυρίως σε ποιες χώρες θα πηγαίνουν;
Επίσης ανησυχία για την χώρα μας έχει η πρόβλεψη για εθελοντική δημιουργία ελεγχόμενων κέντρων φιλοξενίας μεταναστών, σε εθελοντική βάση, στις χώρες πρώτης υποδοχής, μέτρο που δε συνοδεύτηκε από μια σειρά ισχυρών κινήτρων. Ιδιαίτερα μετά την διαρροή πληροφοριών που θέλει την Ελλάδα να προχωρά στην ίδρυση νέου hotspot στην Σάμο. Και σαν να μην έφτανε αυτό, η καθολική απαγόρευση των δευτερογενών μετακινήσεων, οι διμερείς συμφωνίες που επεδίωξε η Γερμανία για την επανεισδοχή μεταναστών και η παραπομπή της συζήτησης για ένα νέο πρόγραμμα μετεγκαταστάσεων «στις καλένδες» διαμορφώνουν σταδιακά μια ασφυκτική κατάσταση για αυτές τις χώρες.
-Μιλήσατε για ένα μικρό αλλά θετικό βήμα. Μπορεί να αποτελέσει τη βάση για μια ρεαλιστική αντιμετώπιση του προβλήματος, που για την Ελλάδα είναι πλέον μείζονος σημασίας;
Μίλησα για ένα μικρό βήμα που μπορεί υπό προϋποθέσεις να έχει θετικό αντίκτυπο. Ωστόσο, τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, αυτή τη στιγμή, είναι θεωρητικές, εν πολλοίς, εξαγγελίες, με τον κίνδυνο να μην μετουσιωθούν σε τίποτα περισσότερο από εύληπτα ευχολόγια να ελλοχεύει. Φαίνεται πως το κλίμα στην Ευρώπη έχει αλλάξει. Πολλές από τις αιτιάσεις των χωρών του Βίζεγκραντ γίνονται πλέον στοιχεία της Ευρωπαϊκής πολιτικής. Για εμάς μία κοινή Ευρωπαϊκή πολιτική για το άσυλο είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Για να γίνει αυτό όμως πρέπει να αντιληφθούν όλες οι χώρες πως το δικαίωμα της συναπόφασης για τα ευρωπαϊκά ζητήματα συνεπάγεται την συνευθύνη όχι μόνο για την υλοποίηση των συμφωνηθέντων, αλλά και για την αξιολόγηση των προσπαθειών των κρατών-μελών προς αυτήν την κατεύθυνση.
-Μπορεί αυτή η κυβέρνηση, της γραμμής των ανοιχτών συνόρων, των διεθνών καταγγελιών και των προσφύγων που... εξαφανίζονταν μέσα στη λιακάδα, να δώσει και να εφαρμόσει λύσεις;
Χαίρομαι, γιατί η ερώτηση σας συμπληρώνει την τελευταία μου αποστροφή. Η Κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου έχει επικριθεί σφόδρα, σε όλα τα επίπεδα, για την ολέθρια μεταναστευτική πολιτική που ακολουθεί, τα τελευταία 3 χρόνια, στο Μεταναστευτικό. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι δικοί της ανεύθυνοι χειρισμοί κατέστησαν τα ανατολικά σύνορα της Ελλάδας και της Ευρώπης ανοιχτά και προσπελάσιμα, με αποτέλεσμα να περάσουν το κατώφλι της χώρας πάνω από 1,5 εκατ. πρόσφυγες και παράνομοι μετανάστες, προερχόμενοι από κάθε γωνιά του πλανήτη. Πολλοί από αυτούς τους μετανάστες παραμένουν εγκλωβισμένοι στα ελληνικά νησιά υπό άθλιες συνθήκες για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, με τον κ. Τσίπρα και τους «δήθεν ευαίσθητους» συντρόφους του να έχουν εξαντλήσει, όπως φαίνεται, τα αποθέματα ανθρωπισμού τους. Σήμερα, λοιπόν, φαντάζει δύσκολο ο Πρωθυπουργός που, πριν λίγο καιρό, έμαθε πως η χώρα του έχει θαλάσσια σύνορα, να καταφέρει να τα φυλάξει. Και ακόμα πιο δύσκολο είναι αυτός και η Κυβέρνηση του να υπερβούν τις βαθιά ριζωμένες ιδεοληψίες και εμμονές τους και να δώσουν λύσεις. Άλλωστε, όπως αποδεικνύεται, σε αυτές τις ιδεολογικές αγκυλώσεις αποδίδεται η αδυναμία της Κυβέρνησης να αντιληφθεί τη διαφορά ανάμεσα σε πρόσφυγες και παράνομους μετανάστες, καθώς και να εφαρμόσει κατά γράμμα την Κοινή Δήλωση Ε.Ε.-Τουρκίας. Και να επιτύχει, δηλαδή, αφενός μαζικές επιστροφές των παρανόμων μεταναστών προς τη γείτονα χώρα και αφετέρου την αποσυμφόρηση των νησιών, με αρωγό και όχι αντίπαλο τους κατοίκους και την τοπική αυτοδιοίκηση. Μα, πάνω από όλα, η Κυβέρνηση φέρει την ευθύνη για μια μεγάλη εθνική ευκαιρία που καθημερινά απομακρύνεται. Την ευκαιρία να καταστήσει σαφές πως η Ελλάδα είναι χώρα και όχι χώρος ελεύθερης διέλευσης μεταναστών.
-Ποιο είναι το όφελος για την Ελλάδα από τη Συμφωνία. Κερδίσαμε κάτι άλλο, πέραν της 6μηνης παράτασης του μειωμένου ΦΠΑ, που ουτως ή άλλως θα μπορούσε να εφαρμοστεί μέσα από το πλεόνασμα, δεδομένης της μηδαμινής συμβολής του στον προϋπολογισμό;
Δυστυχώς, όχι. Πρέπει να σας πω, όμως, ότι μου προκάλεσε αρνητική εντύπωση η προθυμία, με την οποία ο κ. Τσίπρα έσπευσε να ομονοήσει με την γερμανική πλευρά στο θέμα της επιστροφής μεταναστών στη χώρα μας, χωρίς κανένα -οικονομικό έστω- αντάλλαγμα, σε αντίθεση με την Ισπανία που θα γίνει αποδέκτης γενναιόδωρης οικονομικής ενίσχυσης. Είναι απίστευτη η μετάλλαξη του ΑντιΜερκελιστή Τσίπρα σε καλύτερο φίλο και υποστηρικτή και στα δύσκολα της Καγκελαρίου. Επιπλέον, η απαγόρευση των δευτερογενών ροών προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες σημαίνει ότι όσοι μετανάστες επιχειρούν να ταξιδέψουν με προορισμό άλλες ευρωπαϊκές χώρες, θα επιστρέφονται άμεσα πίσω στην Ελλάδα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει επιτέλους να φυλάξουμε αποτελεσματικά και τα σύνορα προς την Ευρώπη και να μην ξαναζήσουμε εικόνες όπως αυτές στο λιμάνι της Πάτρας. Το μόνο που κατάφερε να εξασφαλίσει ο κ. Τσίπρας ήταν η εξάμηνη παράταση του μειωμένου ΦΠΑ για τα πέντε νησιά του Βορείου-Ανατολικού Αιγαίου, την οποία είχε αρνηθεί, ακόμα και να συζητήσει στη Βουλή, όταν η Νέα Δημοκρατία ζητούσαν επανειλημμένα την ψήφιση σχετικής τροπολογίας. Και, σήμερα, επιχειρεί να παρουσιάσει αυτό το μέτρο ως επιτυχία και πανάκεια μιας λύσης «που δεν είναι και η καλύτερη δυνατή», όπως δήλωσε ο ίδιος.
-Τι είναι διμερής συμφωνία για την επιστροφή προσφύγων στην Ελλάδα και πόσο θα επιβαρύνει την κατάσταση, τη στιγμή που συνεχίζονται οι προσφυγικές ροές;
Με προσπάθειες του Επίτροπου Μετανάστευσης κ. Δημήτρη Αβραμόπουλου είχε εξαιρεθεί η Ελλάδα από την εφαρμογή του Δουβλίνου που προβλέπει την επιστροφή στη χώρα υποδοχής. Σήμερα όμως η διμερής συμφωνία για την επανεισδοχή προσφύγων από τη Γερμανία σημαίνει ότι θα είναι, πλέον, ανοικτά όχι μόνο τα εξωτερικά, αλλά και τα ευρωπαϊκά σύνορα της χώρας. Και θα επιστραφούν σ' αυτήν οι μετανάστες, την είσοδο των οποίων η Κυβέρνηση διευκόλυνε και στη συνέχεια ως δια μαγείας «εξαφανίζονταν»... Ελπίζω στο τελικό κείμενο της συμφωνίας να γίνεται διάκριση ανάμεσα σε αυτούς που μπαίνουν τώρα και να μην αφορά αυτούς που μπήκαν το 2015 και 2016 γιατί τότε οι πιέσεις θα είναι ασφυκτικές.
-Οι επιβαρυμένοι χώροι φιλοξενίας αρκούν; Τι σημαίνει η πρόβλεψη δημιουργίας ελεγχόμενων χώρων φιλοξενίας; προβλέπεται η δημιουργία και λειτουργία νέων; Και που μπορούν να δημιουργηθούν;
Η κατάσταση που επικρατεί στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου είναι εκρηκτική ενώ την ίδια στιγμή οι πιέσεις από τισ νέες αφίξεις είναι μάλλον χαλαρή. Συμβαίνει δηλαδή το εξής παράδοξο ενώ έχουμε τις λιγότερες αφίξεις της τελευταίας 4εατίας παρόλα αυτά τα νησιά ασφυκτιούν. Γιατί, σήμερα, βρίσκονται εγκλωβισμένοι σ' αυτά πάνω από 17.000 πρόσφυγες και παράνομοι μετανάστες, με τη συνολική χωρητικότητα των δομών φιλοξενίας να μην ξεπερνά τις 6.338 θέσεις. Ενδεικτικά, θέλω να σας πω ότι στη Λέσβο φιλοξενούνται 9.300 μετανάστες, με τη χώρα μας να ην έχει εξασφαλίσει για αυτούς υποτυπώδεις συνθήκες διαβίωσης. Πλέον, οι υφιστάμενες δομές δεν επαρκούν. Με την ευθύνη να βαραίνει αποκλειστικά την Κυβέρνηση, για τις μεγάλες καθυστερήσεις στις διαδικασίες απονομής ασύλου και αποσυμφόρησης των νησιών.
-Τι διαφορετικό θα κάνει η Ν.Δ όταν αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας; Ποιά είναι τα βήματα που θα μπορούσαν να δώσουν λύσεις;
Η Νέα Δημοκρατία, από την πρώτη κιόλας στιγμή, έχει καταθέσει ένα ρεαλιστικό σχέδιο αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης. Στη κορυφή των προτεραιοτήτων αυτού του σχεδίου βρίσκεται η πάγια πεποίθηση μας για μια ολοκληρωμένη και αποτελεσματική πολιτική περιφρούρησης των θαλάσσιων και χερσαίων συνόρων της χώρας, προκειμένου να αναχαιτιστεί η παράνομη μετανάστευση όχι μόνο στη χώρα, αλλά και στην Ευρώπη. Μια πολιτική που για να υλοποιηθεί χρειάζεται η συμβολή των ευρωπαϊκών οργάνων και ιδιαίτερα της Frontex, η οποία πρέπει να ενισχυθεί. Επιπλέον, κρίνεται ως αδήριτη ανάγκη η βελτίωση των διαδικασιών χορήγησης ασύλου, η οποία θα γίνεται στη βάση του διαχωρισμού πρόσφυγα και παράνομου μετανάστη που η Κυβέρνηση –έως τώρα- αρνείται να αντιληφθεί. Και, όπως απάντησα και σε προηγούμενη ερώτηση σας, θα επακολουθεί η άμεση επιστροφή αυτών που δε δικαιούνται άσυλο και βρίσκονται παρανόμως στη χώρα προς την Τουρκία, εφαρμόζοντας πλήρως τα όσα συμφωνήθηκαν, στο πλαίσιο της Κοινής Δήλωσης της γείτονος με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Βέβαια, για να φτάσουμε εκεί, πρέπει, πρώτα απ΄όλα, να προχωρήσουμε αποφασιστικά στη δημιουργία κέντρων κλειστού τύπου για τη φιλοξενία παρανόμων μεταναστών, έτσι ώστε αυτοί να μην «εξαφανίζονται» και να είναι δυνατή η έγκαιρη επίδοση των σχετικών αποφάσεων στα αιτήματα ασύλου τους. Να τονίσω ότι το «καύσιμο» για την επιτάχυνση των αλλαγών αυτών είναι η ορθή αξιοποίηση της άπλετης χρηματοδότησης που βρίσκεται στη διάθεση της χώρας μας και παραμένει, έως τώρα, αναξιοποίητη. Έχουμε επισημάνει, πολλές φορές, πως τα χαμηλά ποσοστά απορρόφησης αυτών των κονδυλίων όχι μόνο οδηγούν, τελικά, σε μεγαλύτερη επιβάρυνση του εγχώριου προϋπολογισμού, αλλά και αποστερούν από τη χώρα βασικές προοπτικές για τη διαχείριση του προβλήματος. Αυτές είναι οι πρωτοβουλίες που έχουμε επεξεργαστεί σε εθνικό επίπεδο, οι οποίες, φυσικά, θα συμπληρωθούν με καίριες παρεμβάσεις στους θεσμούς της Ε.Ε. Μία από αυτές αφορά την εύρεση νέων οδών νόμιμης αποσυμφόρησης της χώρας, μέσω της δημιουργίας ενός νέου προγράμματος μετεγκαταστάσεων για τους πρόσφυγες. Είναι, πλέον, αντιληπτό ότι ο τρόπος, με τον οποίο διαχειρίζεται σήμερα η Κυβέρνηση το Μεταναστευτικό, προσβάλλει τη χώρα μας και υπονομεύει την αξιοπιστία της. Επίσης, αντιληπτό , όμως, πρέπει να γίνει ότι με την Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη αυτή η εθνικά επιζήμια εικόνα θα τερματιστεί.
