Η εκλογή της Ζουζάνα Τσαπούτοβα στην προεδρία της Σλοβακίας είναι ιστορική δηλώνει στο liberal.gr o Ρίτσαρντ Ντούρανα, διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικών και Κοινωνικών Σπουδών με έδρα την Μπρατισλάβα, σημειώνοντας πως η ίδια δηλώνει ότι ακολουθεί τις παραδόσεις των ευρωπαϊκών φιλελεύθερων δημοκρατιών. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει «οι σλοβάκοι ψήφισαν κατά του λαϊκισμού».
Σύμφωνα με τον κ. Ντούρανα η εκλογή της Τσαπούτοβα «αποτελεί πραγματική αλλαγή δεδομένου ότι η εκλογή της δεν βασίστηκε σε αοριστίες, ψέμματα, δαιμονοποιήση του αντιπάλου και «εμείς έναντι αυτών”». Σημειώνει δε πως «Μίλησε εξ αρχής για την ανάγκη να δουλέψουμε στη χώρα, αφήνοντας πίσω το παρελθόν».
Επίσης υπογραμμίζει ότι «Οι απόψεις της μπορούν να χαρακτηριστούν ως φιλοευρωπαϊκές, φιλο-ΝΑΤΟικές και φιλοδυτικές. Είναι φιλελεύθερη όσον αφορά τις πολιτικές ελευθερίες και ισχυρίζεται ότι ακολουθεί τις παραδόσεις των ευρωπαϊκών φιλελεύθερων δημοκρατιών».
Η εκλογή στην προεδρία της Σλοβακίας της Ζουζάνα Τσαπούτοβα μιας «άγνωστης κοπέλας», όπως την αποκαλούσε προ μηνός ο πρόεδρος της Βουλής Αντρέι Ντάνκο, αποτελεί από κάθε άποψη, ιστορική στιγμή για την χώρα της Κεντρικής Ευρώπης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Σλοβακία μαζί τις Ουγγαρία, Τσεχία και Πολωνία ανήκουν στη λεγόμενη ομάδα του «Βίζεγκραντ» η οποία έχει γίνει γνωστή στην ΕΕ για την ξενοφοβική της στάση απέναντι στους μετανάστες. Πέραν αυτών, η χώρα βρέθηκε στο επίκεντρο των εξελίξεων, όταν πριν έναν χρόνο δολοφονήθηκε ο δημοσιογράφος Γιαν Κούτσιακ και η φίλη του Μαρτίνα Κουσνίροβα.
Η εκλογή λοιπόν της πρώτης γυναίκας προέδρου της Σλοβακίας ήρθε εν μέρει και ως απάντηση των Σλοβάκων στα σκάνδαλα διαφθοράς και αυθαιρεσίας που μαστίζουν για χρόνια την χώρα. Η Τσαπούτοβα εξελέγη με ποσοστό 58% έναντι του 42% του Μάρος Σέφκοβιτς, επιτρόπου της Ε.Ε. για θέματα Ενέργειας. Την υποψηφιότητά της στήριξαν τα κόμματα Προοδευτική Σλοβακία και Κόμμα Αλληλεγγύης και Ελευθερίας.
Συνέντευξη στον Γιάννη Μαντζίκο
-Η νίκη της Ζουζάνα Τσαπούτοβα συνιστά μια πραγματική αλλαγή για την Σλοβακία ή αποτελεί μόνο αντίδραση των πολιτών στα σκάνδαλα διαφθοράς;
Αρχίζω αναφέροντας σας, ότι η θέση του προέδρου δεν έχει τις εκτελεστικές αρμοδιότητες του πρωθυπουργού, όμως αν θέλετε την άποψη μου, η εκλογή της Τσαπούτοβα αποτελεί πραγματική αλλαγή δεδομένου ότι η εκλογή της δεν βασίστηκε σε αοριστίες, ψέμματα, δαιμονοποιήση του αντιπάλου και «εμείς έναντι αυτών». Μίλησε εξ αρχής για την ανάγκη να δουλέψουμε στη χώρα, αφήνοντας πίσω το παρελθόν. Χαρακτηριστικό είναι ότι, όταν αναφέρθηκε στον πρώην πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο είπε «δεν θεωρώ ότι είναι ο κακός που πρέπει να του φορτώσουμε τα πάντα». Εξ αυτών συνάγεται το συμπέρασμα ότι οι πολίτες ψήφισαν με τη λογική και όχι με το θυμικό, γεγονός που αποτελεί για εμένα δείγμα ωριμότητας, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση.
-Τον τελευταίο καιρό θέμα συζήτησης στην Ευρώπη ενόψει ευρωεκλογών είναι η άνοδος των λαϊκιστών. Θεωρείτε ότι η εκλογή της Τσαπούτοβα αποτελεί ένα πρώτο θετικό μήνυμα;
Οι λαϊκιστές αλλά και αυτοί που συμπορεύονται με εξτρεμιστές αποτελούν απειλή ενόψει των ευρωεκλογών όχι μόνο για την Κεντρική Ευρώπη αλλά για ολόκληρη την Ήπειρο. Δυστυχώς, η ανευθυνότητα, οι άνευ αντικρίσματος υποσχέσεις σε συνδυασμό με την προπαγάνδα και την δύναμη του διαδικτύου τους δίνουν εύφορο έδαφος στους λαϊκιστές. Προσωπικά πιστεύω ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουμε στην Ευρώπη για τα επόμενα χρόνια, ίσως και δεκαετίες ή γενιές και η μόνη διέξοδος είναι η εκπαίδευση. Το ερώτημα είναι εάν τα σχολεία που ελέγχονται μόνο από το κράτος έχουν δυνατότητες και μέσα για να αντιστρέψουν αυτή την τάση.
-Την περίοδο της προσφυγικής κρίσης οι χώρες της κεντρικής Ευρώπης κυρίως η Ουγγαρία, η Σλοβακία, η Τσεχία και η Πολωνία έγιναν γνωστές για την αντιμεταναστευτική τους στάση. Η νέα πρόεδρος μπορεί να ορθώσει ανάστημα απέναντι στον Βίκτορ Ορμπάν της Ουγγαρίας και το Κόμμα PiS της Πολωνίας;
Η πρόεδρος της χώρας δεν έχει ισχυρές εκτελεστικές αρμοδιότητες όπως σας είπα, όμως μπορεί να να συμβάλλει στην δημόσια συζήτηση. Αξίζει να έχετε υπόψη σας, αντίθετα με τα όσα λένε οι δημαγωγοί τύπου Ορμπάν ότι το μεταναστευτικό δεν αποτελεί το βασικότερο ζήτημα που αναφέρουν ως πρόβλημα οι πολίτες στις χώρες αυτές. Στις περισσότερες δημοσκοπήσεις κάνουν λόγο για την ανάγκη χρηστής διοίκησης, διαφθορά, ανάγκη κοινωνικής πολιτικής.
-Η νέα πρόεδρος της Σλοβακίας αναφέρεται στα μέσα ενημέρωσης ως φιλελεύθερη πολιτικός, ωστόσο δεν έχουμε πλήρη εικόνα των απόψεων της, θα μπορούσατε να μας δώσετε μια εικόνα;
Οι απόψεις της μπορούν να χαρακτηριστούν ως φιλοευρωπαϊκές, φιλο-ΝΑΤΟικές και φιλοδυτικές. Είναι φιλελεύθερη όσον αφορά τις πολιτικές ελευθερίες και ισχυρίζεται ότι ακολουθεί τις παραδόσεις των ευρωπαϊκών φιλελεύθερων δημοκρατιών. Ως δικηγόρος δεν έχει ακόμη εκφράσει τις οικονομικές της απόψεις, αν και - ως αντιπρόεδρος του πολιτικού κόμματος της Προοδευτικής Σλοβακίας μπορεί να στραφεί και προς κεντρο-αριστερές θέσεις στα οικονομικά ζητήματα. Προφανώς, οι πράξεις είναι πιο σημαντικές από τη ρητορική, οπότε πρέπει να περιμένουμε... Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται αρκετή δουλειά για να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς και η Τσαπουτοβα δείχνει να το εγγυάται αυτό, χωρίς λαϊκιστικές κορώνες.
