Του Κωνσταντίνου Βέργου*
H Κίνα κατάφερε σταδιακά να ξεπεράσει τη βαθιά κρίση που εκδηλώθηκε στη χώρα πέρσι την άνοιξη, ανακάμπτοντας ταχύτατα και ανακουφίζοντας τις παγκόσμιες ανησυχίες για τη διατήρηση μιας μεγάλης εστίας κρίσης στην Ασία. Πολλοί όμως τώρα μιλάνε για ανάπτυξη με ξύλινα πόδια. Τι ακριβώς συμβαίνει;
Η Κίνα πράγματι κατάφερε να αντιμετωπίσει με αποφασιστικό τρόπο την κρίση του 2015 που σχεδόν γκρέμισε τις τιμές στα ακίνητα και τον χρηματιστηριακό χώρο, κρίση που οφείλονταν σε χαμηλή ζήτηση των προϊόντων της. Η ανάκαμψη της χώρας ήταν τόσο γρήγορη και σημαντική που κατάφερε να ενισχύσει και την αγορά των εμπορευμάτων, όπου υπήρξε κυριολεκτικά θαύμα, καθώς οι χαμηλές τιμές εμπορευμάτων που σημειώθηκαν παγκοσμίως στο δεύτερο μισό του 2015 ακολουθήθηκαν από ενίσχυση τιμών στη συνέχεια μέχρι και 50%.
Η ανάκαμψη στην Κίνα όμως οδήγησε και σε νέα φούσκα τις τιμές των διαμερισμάτων στην Κίνα, ενώ παράλληλα συνοδεύτηκε από σημαντική αύξηση των δανείων στην εξωτική αυτή και κολοσσιαία χώρα. Πιο σωστά, η ανάπτυξη της Κίνας κατά τους τελευταίους 17 μήνες βασίστηκε καθαρά σε αυτό, στο «τρομπάρισμα» της αγοράς με νέα δάνεια. Τον τελευταίο χρόνο, η διοχέτευση νέων δανείων στην κινέζικη αγορά ήταν το... 20% του ΑΕΠ της Κίνας! Δηλαδή η ανάπτυξη 7% της κινεζικής οικονομίας, το τελευταίο 12μηνο, αν δεχτούμε ως ακριβή τα επίσημα νούμερα, οφείλεται στο κυριολεκτικά «μπούκωμα» της αγοράς με «πιστωτικό αέρα». Αυτός ο αέρας, όμως, έχει οδηγήσει σε σχέση δανείων προς ΑΕΠ που είναι 160%, αντί 100% που ήταν όταν ξεκίνησε η παγκόσμια κρίση του 2008! Η φούσκα αυτή, επιπλέον, συνοδεύεται πλέον από αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων 40% σε 1 χρόνο, οδηγώντας σε μεγαλύτερη φούσκα από εκείνη που είχε δημιουργηθεί το 2014, η οποία διοχετεύτηκε τότε στο χρηματιστήριο και οδήγησε στη χρηματιστηριακή τραγωδία του 2015.
Θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι η Κίνα θα μπει σε ύφεση. Όμως, επίσης, θα ήταν εμφανές το ότι είναι «μη διατηρήσιμη» η ανάπτυξη της χώρας με συνέχιση του «τρομπαρίσματος» της αγοράς με δάνεια που είναι 20% του ΑΕΠ κάθε χρόνο! Αυτό που θα γίνει, αν δεν βρεθεί κάποιος απροσδόκητος εξωτερικός παράγοντας ανάπτυξης της Κίνας, είναι μια ανώμαλη προσγείωση των δεδομένων της κινέζικης αγοράς. Αυτή όμως η ανώμαλη προσγείωση, την τελευταία φορά που έγινε, πριν 2 χρόνια, είδαμε που κατέληξε, σε μια μίνι-κρίση. Όλα πλέον βασίζονται στο κατά πόσον η Κίνα θα κεφαλαιοποιήσει την ανάπτυξη της με ραγδαία επέκταση εξαγωγών, αυτό όμως δεν δείχνει ορατό με δεδομένα τα προβλήματα στην Ευρώπη, ούτε φαίνεται από κάποια άλλη αγορά. Οι επόμενοι μήνες, επομένως, ίσως οδηγήσουν την Κίνα σε μέτρα πιο περιοριστικά του δανεισμού που θα οδηγήσουν τελικά σε μίνι ύφεση, εντείνοντας τα περιφερειακά προβλήματα για όλη την Ασία και ενισχύοντας το ενδεχόμενο η παγκόσμια ύφεση που έρχεται και θα χτυπήσει ξεκινώντας από την Ευρώπη να πάρει απροσδόκητες, γιγαντιαίες διαστάσεις παγκοσμίως, κάτι εφιαλτικό όχι μόνο για τα χρηματιστήρια μετοχικών αξιών, αλλά και για τις ισοτιμίες νομισμάτων...
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.
