«Ο ρόλος της αστικής πλατείας είναι κεντρικός. Λειτουργεί για να βοηθά τη συρροή των κατοίκων σε δημόσιες συγκεντρώσεις. Είτε είναι εκδηλώσεις πολιτικής έκφρασης είτε οικονομικές δραστηριότητες. Οι πλατείες στην Ελλάδα είναι ιδεολογικά προσδιορισμένες. Είναι ανοικτές προς το βασικό κτίριο εξουσίας, το δημαρχείο, τη νομαρχία, το Κοινοβούλιο για να εξασφαλίζουν την προσπελασιμότητα της εξουσίας».
Αυτά εξηγούσε η αρχιτέκτονας Αλέκα Γερόλυμπου, με την ευκαιρία μιας πολύ όμορφης έκθεσης στο Μουσείο Μπενάκη, πίσω στο αμέριμνο, αν και ήδη σκοτεινιασμένο από την επερχόμενη κρίση χρέους, 2009. Η εκδήλωση της πανδημίας δίνει στις πλατείες πρόσθετο νόημα.
Τόποι ανοικτοί, πρόσφοροι για μια βόλτα ανάσας, μπήκαν από ενωρίς στο στόχαστρο όσων αρνούνται την αναγκαιότητα και, ως εκ τούτου, την υποχρεωτικότητα των 4+1 βασικών μέτρων ατομικής και συλλογικής ευθύνης: μάσκα, αποστάσεις, αποφυγή συγχρωτισμού, απολύμανση και αλληλοβοήθεια.
Πρώτα στον Άι Γιώργη της Κυψέλης. Η αστυνομία πέφτει στην παγίδα μιας συνήθους, στα διπλανά Εξάρχεια, παγίδας: ένα τηλεφώνημα για υπερσυγκέντρωση -που απαγορεύουν οι διατάξεις δημόσιας υγείας- μετατρέπεται σε σύγκρουση με ασύμμετρη αστυνομική επέμβαση. Σύμφωνα με φιλική προς τους «διαμαρτυρόμενους» ιστοσελίδα «οι πολίτες βγήκαν και χθες σε πλατείες της Αττικής όπως της Ηλιούπολης, του Μπουρναζίου, της Νέας Σμύρνης, αλλά η κατάσταση στην Κυψέλη ξέφυγε».
Στην τελευταία αυτή περίπτωση, κατά την εκδοχή που προσέφερε η Αστυνομία, «περίπου στις 12:50 υπήρξε τηλεφώνημα στην άμεση δράση από έναν άνδρα, ο οποίος υποστήριξε ότι κάποιος τον μαχαίρωσε και τον λήστεψε» περιπολικό κάλεσε «ενισχύσεις και όταν οι δυνάμεις της έφτασαν στην πλατεία είδαν 250 άτομα, ορισμένα από τα οποία πέταξαν ύστερα μπουκάλια και πέτρες.» Αυτά συνέβησαν πέρυσι τον Μάιο!
Πρόσφατα, στη Νέα Σμύρνη αστυνομικός παραφέρεται και χρησιμοποιεί υπερβολική βία. Προηγήθηκε και πάλι, κλήση για συνωστισμό. Η σκηνή εξελίχθηκε μπροστά σε ανυποψίαστους νοικοκυραίους οι οποίοι, φυσιολογικά, σοκάρονται. Σύμφωνα με αξιόπιστες και διασταυρωμένες διηγήσεις την κάμερα κρατά και σκηνοθετεί αριστοτεχνικά -αντί να σπεύσει να τον «σώσει» από τα χέρια του αστυνομικού της ΔΙΑΣ- πολιτικό τοπικό στέλεχος της μείζονος αντιπολίτευσης.
Από τις πολύ πρώτες πολιτικές αντιδράσεις αυτή του Νίκου Μπελαβίλα, και επικεφαλής της δημοτικής παράτασης «Πειραιάς για Όλους», γνωστού και από τη σύνταξη της «μελέτης» προκειμένου να γίνει πάρκο και μόνον πάρκο η έκταση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. Ο καθηγητής της Αρχιτεκτονικής αμέσως αναρτά το σχετικό οπτικοασκουστικό υλικό και γράφει: «Είναι ο φοιτητής μας Α.Μ. του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Πολεοδομία-Χωροταξία» της Σχολής Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου. Είμαστε οργισμένοι με την επαναλαμβανόμενη βεντέτα πάνοπλων ένστολων εναντίον των νέων ανθρώπων σε κάθε πλατεία της χώρας».
Το στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρίζει αμέσως, τον 29χρονο Αλέξανδρο, που είναι, όπως λέει ο ίδιος σε συνέντευξη προς την Εφημερίδα των Συντακτών «εργαζόμενος-συμβασιούχος στον Δήμο της Αθήνας και μέλος της Ανοιχτής συνέλευσης κατοίκων της περιοχής».
Είναι γνωστός με το ονοματεπώνυμό του στην περιοχή, έχει τις απόψεις του -ουδέν πρόβλημα- για τη σύγκλιση του (αναρχο)αυτόνομου κινήματος με την «επίσημη» αντιπολίτευση και κάθε Κυριακή κάνει «πολιτική δουλειά» προκειμένου οι πολίτες «να αρνούνται στην πράξη τα μέτρα για τον κορονοϊό και να ανακαταλάβουν τους δημόσιους χώρους». Ακολουθούν λαϊκές κινητοποιήσεις, σύσσωμη η αντιπολίτευση στρώνει το έδαφος στους τραμπούκους, η Νέα Σμύρνη γλιτώνει παρά τρίχα τα χειρότερα αλλά την πληρώνει βάναυσα ένας ειδικός φρουρός.
Όλα αυτά ενόσω ο ίδιος ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και δεκάδες στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ (προφανώς και ο δαρμένος, του ΚΚ και των δήθεν «αναρχικών», ολόκληρο τον Φεβρουάριο, συμμετέχουν σε καθημερινές διαδηλώσεις υπέρ Κουφοντίνα. Ο κ. Τσίπρας είχε προειδοποιήσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη από τον Σεπτέμβριο: «Επιχειρείτε μια αντιδραστική θεσμική τομή με στόχο την ίδια τη Δημοκρατία, το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στη διαδήλωση, στη συγκέντρωση, στη διαμαρτυρία» είπε πει όταν συζητήθηκαν στη Βουλή ρυθμίσεις για την διεξαγωγή συγκεντρώσεων.
Ολόκληρο το Μάρτιο οι συγκεντρώσεις συνεχίστηκαν, τα μέτρα καταστρατηγήθηκαν, οι κανόνες αποφυγής έγιναν καταγέλαστοι, οι πλατείες απέκτησαν μόνιμους επισκέπτες από τα πιο διαφορετικά σημεία του Λεκανοπεδίου. Δειλά στην αρχή, πιο οργανωμένα αργότερα, επαγγελματίες, που μέχρι τότε έβαζαν τα ποτά, κάλεσαν και τα… όργανα. Προετοιμάστηκε ο «δεύτερος γύρος», που γενικότερα ονειρεύεται η τάση Πολάκη.
Όπως προσφυώς παρατήρησε ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, στη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου της πρωτεύουσας, τα κορονοπάρτυ είναι υποκινούμενα και οργανωμένα από άτομα «που έχουν να κερδίσουν κάτι».
Κομψά δεν είπε ο Δήμαρχος, ότι ανώτεροι κυβερνητικοί παράγοντες και έγκριτοι επιδημιολόγοι έστρωσαν το έδαφος στη γραμμή «ανοίξαμε και σας περιμένουμε». Με αποτέλεσμα ο κόσμος να περιμένει ότι οι πασχαλινές μετακινήσεις θα επιτραπούν, τα μέτρα θα χαλαρώσουν, οι εμβολιασμοί γλιτώνουν πλέον τους τρωτούς συμπολίτες της τρίτης ηλικίας.
Κάπως έτσι, σήμερα που γράφω, φτάσαμε στο σημείο να έχει χαθεί η μπάλα. Οι πολλοί πολίτες που τηρούν τα μέτρα, εργάζονται σκληρά, υποφέρουν από τον εγκλεισμό και ανησυχούν για την χώρα έχουν εξεγερθεί με τα SMS, την απαγόρευση ψαρέματος, τον τραγέλαφο της διαδημοτικής μετακίνησης, τα «ήξεις αφίξεις» υπουργών, την εξαντλητική κακοφωνία των ειδικών, την ατιμωρησία όσων σπέρνουν τον θανατηφόρο ιό, τους τραμπουκισμούς αρνητών του ιού (πολιτικοποιημένων ή όχι μικρή σημασία έχει), την άρνηση εμβολιασμού μεταξύ υγειονομικών, τους συνδικαλιστές καθηγητές που θέλουν να διαλέξουν εμβόλιο και άλλες ομάδες στις οποίες οι τηλεοράσεις και τα σόσιαλ προσφέρουν βήμα και χωνί για φωνασκίες όταν ακόμη ο φόβος και οι επιπτώσεις από την πανδημία είναι μπροστά μας.
Είναι ώρα να σφυρίξει ο διαιτητής!
* Ο Μπάμπης Παπαδημητρίου είναι δημοσιογράφος, βουλευτής (ΝΔ)
