Πρώτο χαρακτηριστικό περιστατικό όπως διαβάσαμε χθες στον «Επίμονο Κηπουρό» του Business Daily: στελέχη τραπεζών, με χρόνια προϋπηρεσίας, αποχώρησαν με την διαδικασία της εθελουσίας εξόδου και τώρα, οικονομικά ασφαλείς, χάρις στα χρήματα που εισέπραξαν μετρητά, προσλαμβάνονται σε άλλη τράπεζα, έχοντας μάλιστα τον ίδιο προϊστάμενο που είχαν στο προηγούμενο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα.
Δεύτερο χαρακτηριστικό περιστατικό: πριν από λίγους μήνες, μετά την πανηγυρική ανάδειξη, μέσα από τη διαδικασία διεθνούς διαγωνισμού, του καθ.Νίκου Σταμπολίδη στη θέση του Διευθυντή του Μουσείου της Ακρόπολης, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, από το οποίο ο κ.Σταμπολίδης αποχώρησε, επέλεξε ως αντικαταστάτη του, έναν από τους σημαντικότερους Έλληνες αρχαιολόγους, τον Νίκο Kαλτσά ο οποίος είναι και Επίτιμος Διευθυντής του Εθνικού και Αρχαιολογικού Μουσείου μετά από μια, κατά γενική ομολογία, επιτυχημένη θητεία.
Είναι δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα από την οικονομική και επιστημονική ζωή της χώρας όπου όσοι αναφέρονται είναι άτομα αναμφισβήτητης αξίας στους τομείς που δραστηριοποιούνται σε βαθμό που κανείς δεν μπορεί να τους αμφισβητήσει χωρίς να γελοιοποιηθεί.
Παρ’όλα αυτά όμως, τα Ιδρύματα που έλαβαν τις σχετικές αποφάσεις προτίμησαν παλαιούς, που έχουν κλείσει τον κύκλο τους και μάλιστα με επιτυχία στον τομέα τους, αντί να δώσουν την ευκαιρία σε κάποιους νεότερους.
Γιατί στην Ελλάδα σχεδόν ποτέ και σε καμία περίπτωση και για κανένα πόστο, δεν υπάρχει κάποιος νεότερος για να αντικαταστήσει τον παλαιότερο όταν αυτός αποχωρεί από τη θέση του για τον οποιονδήποτε λόγο;
Δεν υπάρχουν άξια νέα στελέχη, άξιοι επιστήμονες;
Φυσικά και υπάρχουν πολλοί επαρκείς, καταρτισμένοι και σχετικά έμπειροι Έλληνες, νεότερης γενιάς που μπορούν να υπηρετήσουν και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία σε διάφορες θέσεις.
Μόνο που κανείς δεν τους δίνει την παραμικρή ευκαιρία. Όλοι οι θεσμοί της χώρας κρατούν τις πόρτες τους ερμητικά κλειστές στους νέους ανθρώπους.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας είναι η μικρή της αγορά και δεν αναφερόμαστε μόνο στην Οικονομία. Θεσμοί, Επιχειρήσεις, Πανεπιστήμια, για τις καλές, επιτελικές τους θέσεις αν δεν επιλέξουν συγγενείς θα επιλέξουν να ανακυκλώσουν τα καλά, έμπειρα και φυσικά δικτυωμένα στελέχη, κάποιας ηλικίας, αντί να δώσουν μια ευκαιρία στους νεότερους.
Όχι, το σχόλιό μας δεν πηγάζει από κάποιου είδους προκατάληψη προς τους 60φεύγα, δεν πρόκειται γι αυτό που πλέον ονομάζουμε ageism. Άλλωστε και η υπογράφουσα δεν ανήκει πλέον στην ηλικιακή ομάδα των στελεχών που πιστεύουμε ότι στερούνται ευκαιριών. Είναι θέμα νοοτροπίας.
Η μικρή Ελλάδα, χώρα-μέλος της ΕΕ από το 1980 παράγει πλήθος ικανών στελεχών και επιστημόνων, με πολύ καλές σπουδές, συχνά με επαγγελματική εμπειρία στο εξωτερικό που αν δεν έχουν κάποια προνομιακή θέση στα διάφορα συστήματα εξουσίας δεν έχουν την παραμικρή ελπίδα να επιλεγούν ως υψηλόβαθμα στελέχη. Αν μάλιστα είναι και γυναίκες, δεν έχουν την παραμικρή ελπίδα.
Είναι βέβαια παγκόσμιο το φαινόμενο, στη Δύση, τα ανώτερα στελέχη, οι πολίτες υψηλού μορφωτικού επιπέδου και κατάρτισης να μην βρίσκουν χώρο στις «ιεραρχίες» γιατί είναι περισσότεροι από τις διαθέσιμες θέσεις και γιατί στις μέρες μας και ευτυχώς ένας πολίτης στα 60φεύγα του θεωρείται και είναι ακόμα νέος.
Αυτό από μόνο του βέβαια δημιουργεί ένα νέο, ιδιόμορφο προλεταριάτο, αποκλεισμένο από τα κέντρα λήψης των αποφάσεων που καλείται να βολευτεί σε θέσεις κατώτερες των προσόντων που απέκτησε σε κοινωνίες που ιεραρχούν υψηλά την αριστεία και ενθαρρύνουν τα μέλη τους να την κατακτήσουν. Και ίσως και ο όρος «προλεταριάτο» να μην είναι ο καταλληλότερος γιατί οι προλετάριοι είχαν κάποια σχέση με τα μέσα παραγωγής και η σχέση αυτή τους τοποθετούσε σε κάποια συγκεκριμένη τάξη. Σήμερα, οι άνθρωποι στους οποίους αναφερόμαστε είναι παντελώς αποκλεισμένοι από τα δίκτυα διοίκησης και εξουσίας.
Μεγάλο ζήτημα και προκαλεί μελαγχολία και στους ενδιαφερόμενους θα προκαλεί σίγουρα και θυμό. Κι αυτό το επισημαίνουμε για όσους απορούν για το ότι η μεσαία τάξη των αρίστων στις δυτικές κοινωνίες στρέφεται στη ριζοσπαστική αριστερά και ιεραρχεί υψηλά και μάλιστα ως διακυβεύματα αυτά που οι νεοσυντηρητικοί αποκαλούν «μεταυλιστικά αιτήματα» και στρέφεται προς την αριστερά όχι για να αναζητήσει απαντήσεις αλλά για να βρει το δίκιο της.
Το φαινόμενο είναι βέβαιο ότι στο άμεσο μέλλον θα παράξει εξελίξεις και γεγονότα.
Και που να βάλουμε στη συζήτηση και το πολιτικό σύστημα…
