Του Τάσου Ι. Αβραντίνη
Τα τέσσερα κανάλια της ΕΡΤ Α.Ε. χρηματοδοτούνται από το υποχρεωτικό τέλος και από διαφημιστικά έσοδα. Τα διαφημιστικά έσοδα είναι ελάχιστα και καλύπτουν ένα αμελητέο μέρος του προϋπολογισμού της. Η ΕΡΤ είναι κατ'' ουσίαν ένα «συνδρομητικό» κανάλι υποχρεωτικής συνδρομής, το οποίο πληρώνουν μέσω του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος όλοι οι καταναλωτές, είτε βλέπουν το πρόγραμμά της είτε όχι.
Η ΕΡΤ, μέσω των καναλιών της, μεταδίδει προγράμματα που μπορούν να θεωρηθούν είτε ως υπηρεσία γενικού οικονομικού συμφέροντος (ενημερωτικά, μορφωτικά κ.λπ.), για τα οποία καλώς ή κακώς δικαιολογείται επιχορήγηση από τη Συνθήκη της Ε.Ε., είτε ως εμπορική δραστηριότητα (κυρίως αθλητικά προγράμματα που αφορούν σε δημοφιλή αθλήματα και για τα οποία υπάρχει αγορά, τα οποία πρέπει να στηρίζονται από τα έσοδα που αποφέρουν (διαφημιστικά έσοδα σχετιζόμενα με τη μετάδοσή τους).
Στην περίπτωση των κρατικών τηλεοπτικών σταθμών που μεταδίδουν και εμπορικό πρόγραμμα, απαγορεύεται η σταυρωτή επιδότηση (cross-subsidization) μεταξύ του προγράμματος που θεωρείται ότι αποτελεί δημόσια υπηρεσία και του εμπορικού προγράμματος. Απαγορεύεται, δηλαδή, να χρηματοδοτούνται τα ελλείμματα του εμπορικού προγράμματος από την επιχορήγηση που απευθύνεται στο τμήμα που αποτελεί δημόσια υπηρεσία.
Συμβάσεις της ΕΡΤ Α.Ε. με ποδοσφαιρικές ανώνυμες εταιρείες, με τις οποίες έναντι αμοιβής αποκτά τα τηλεοπτικά δικαιώματα για τη μετάδοση των εντός έδρας ποδοσφαιρικών αγώνων τους, εμπίπτουν ξεκάθαρα στην απαγορευόμενη σταυρωτή επιδότηση. Δεν χρειάζεται βέβαια να αποδείξουμε ότι η μετάδοση ποδοσφαιρικών αγώνων δεν αποτελεί δημόσια υπηρεσία, καθ' όσον πρόκειται για τη μετάδοση του πιο δημοφιλούς αθλήματος, η οποία είναι ανοικτή στον ανταγωνισμό και διενεργείται με εμπορικούς όρους από εμπορικές ανώνυμες αθλητικές εταιρείες.
Επιπλέον, τέτοιου είδους συμβάσεις, οι οποίες έχουν καταρτιστεί μεταξύ της ΕΡΤ Α.Ε. και ποδοσφαιρικών ανωνύμων εταιρειών, γνωρίζουμε από τις δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις της ότι δεν οδηγούν σε έσοδα για την ΕΡΤ Α.Ε. (διαφημιστικά ή άλλα), έστω και συγκρίσιμα με τα ποσά που δαπανώνται για την απόκτηση των αντίστοιχων δικαιωμάτων, δεδομένης μάλιστα και της μειωμένης ζήτησης για τη σχετική διαφήμιση.
Συνεπώς, τουλάχιστον ως προς τις μεταδόσεις των ποδοσφαιρικών αγώνων, οι δαπάνες αυτές καλύπτονται ουσιαστικά από τα έσοδα από το υποχρεωτικό τέλος (χαράτσι). Έτσι, στην περίπτωση της ΕΡΤ προκαλείται «υπεραντιστάθμιση», δηλαδή τα έσοδα που εισπράττει από το υποχρεωτικό τέλος υπερβαίνουν κατά πολύ το ποσό που είναι απαραίτητο για την παροχή δημόσιας υπηρεσίας.
Ακόμη, όμως, κι αν η αναμετάδοση αγώνων ποδοσφαίρου μπορούσε να θεωρηθεί ότι συνιστά υπηρεσία γενικού οικονομικού συμφέροντος, η καταβολή χρημάτων από κρατικούς πόρους θα έπρεπε να είναι αντίστοιχη με τα χρήματα που θα έδινε ένας ιδιώτης επενδυτής για την ίδια υπηρεσία, με την προσδοκία ενός ευλόγου κέρδους.
Η σταυρωτή επιδότηση προκαλεί στρέβλωση του ανταγωνισμού, καθ'' όσον οδηγεί σε τεχνητή αύξηση των τιμών ενός προϊόντος της αγοράς, των δικαιωμάτων δηλαδή μετάδοσης τηλεοπτικών αγώνων. Με τον τρόπο αυτό, δεν είναι δυνατή η συμμετοχή στην αγορά ιδιωτών παρόχων, των οποίων τα έσοδα προέρχονται είτε από τη διαφήμιση είτε από συνδρομές για πρόσβαση στο περιεχόμενό τους, καθώς τα έξοδα στα οποία θα έπρεπε να υποβληθούν για να υποβάλουν προσφορές ανταγωνιστικές της ΕΡΤ δεν θα μπορούσαν να ανακτηθούν από την εμπορική τους δραστηριότητα.
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο Παρασκευής 12 Ιουλίου
