Δύο πρόσωπα: Η Έλενα. Ειδικευόμενη Πνευμονολογίας σε κλινική που περιθάλπει αποκλειστικά ασθενείς με κορονοϊό και η οποία βρίσκεται κοντά στη λήξη της πενταετούς ειδικότητας της.
Και ο άλλος: Ο Γιώργος. Νέος ειδικευόμενος Ορθοπεδικής που στάλθηκε ως «βοηθητικός ειδικευόμενος» στην κοντινή παθολογική κλινική όπου και αυτή είχε μετατραπεί σε τμήμα COVID.
Η Έλενα άριστη φοιτήτρια, πέρασε με επιτυχία το γενικό μέρος της ειδικότητας της και επικεντρώθηκε σε αυτό που ήταν ο στόχος της από την αρχή την Πνευμονολογία. Εφημερίες η μια πάνω στην άλλη, βρογχοσκοπήσεις, ασθενείς με ΧΑΠ και φυματίωση, σπιρομετρήσεις, ιατρεία ύπνου και διακοπής καπνίσματος όλα περνούσαν από τα χέρια της.
Σε γενικές γραμμές παράπονο δεν είχε από την ειδικότητα της που έφτανε στον τελευταίο της χρόνο έως ότου στις 25 Φεβρουαρίου του 2020 σήμανε η σάλπιγγα του Εωσφόρου και ο COVID-19 κυρίευσε το κάθε τι πάνω στην καθημερινότητα μας.
Τότε βρέθηκε από την αρχή αντιμέτωπη με τον νέο ιό. Το πρώτο κύμα με τον φόβο μας για το άγνωστο που πολύ σύντομα μετατράπηκε σε καλοκαιρινή χαλάρωση που με τη σειρά της μας οδήγησε στο θανατηφόρο δεύτερο κύμα. Οι πρώτοι εκείνοι ανοιξιάτικοι μήνες συσσωρεύτηκαν και σχημάτισαν χρόνο.
Μέσα σε αυτόν τον χρόνο η λευκή στολή της προστασίας και της εξάντλησης είχε γίνει δεύτερο πετσί για την Έλενα που η μόνη ξεκούραση που κατάφερε να έχει μέσα σε αυτό το διάστημα ήταν οι δεκατέσσερις ημέρες αναρρωτικής άδειας γιατί και αυτή μοιραία όπως και η απόλυτη πλειοψηφία των συναδέλφων της βγήκε θετική στον κορονοϊό.
Αλλά ο καιρός για να τελειώσει για την Έλενα η περίοδος της ειδικότητας πλησίαζε. Λόγω των έκτακτων περιστάσεων δόθηκε παράταση ειδικότητας που και αυτή κοντεύει στη λήξη της. Και μετά το τέλος έρχονται οι εξετάσεις για την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας για όλους, αλλά όχι για την Έλενα. Γιατί η Έλενα δεν πληροί τις προϋποθέσεις για να δώσει εξετάσεις.
Ανάμεσα σε αυτήν και την απόκτηση του τίτλου της ειδικότητας στέκεται εμπόδιο απαραβίαστο ο σκληρός και άλογος νόμος όπου προστάζει ότι όποιος δεν έχει κάνει αγροτικό δεν μπορεί να δώσει εξετάσεις για να εξασφαλίσει τον τίτλο της ειδικότητας.
Ας έκανε το αγροτικό πρώτα, γιατί δεν το έκανε; Θα αναρωτηθεί κάποιος. Δεν το έκανε γιατί οι θέσεις που προκηρύσσονταν ήταν λίγες και σπάνιες οι προκηρύξεις. Η αναμονή ήταν μεγάλη και η ανεργία δύσκολη.
Έτσι η ειδικότητα προηγήθηκε. Και την Έλενα που έναν χρόνο είχε θυσιάσει τα πάντα στη ζωή της για χάρη των ασθενών με κορονοϊό την περιμένει ανάξια πληρωμή, η ανεργία και η αναμονή της σπάνιας θέσης για το αγροτικό. Όσο για τις εξετάσεις αναβάλλονται για άγνωστο αριθμό ετών…
Το άλλο πρόσωπο: Ο Γιώργος, ειδικευόμενος Ορθοπεδικής. Αφού και αυτός ολοκλήρωσε το γενικό μέρος της ειδικότητας του ξεκίνησε να εργάζεται πάνω στον αντικειμενικό επαγγελματικό του στόχο.
Κατάγματα υποκεφαλικά και διατροχαντήρια, εξαρθρήματα και ανατάξεις, γύψοι και έλξεις, οσφυαλγίες, ιλώσεις, αρθροσκοπίσεις και αρθροπλαστικές.
Σε όλα αυτά μπήκε μια παύση για τον Γιώργο γιατί ως ο νεότερος ειδικευόμενος στην κλινική του κλίθηκε για ένα διάστημα να υπηρετήσει ως «βοηθητικός ειδικευόμενος» στην κλινική COVID. Και από εκεί που έπρεπε να μαθαίνει πώς να ανατάσσει κατάγματα και να βάζει γύψους βρέθηκε να μετράει ζάχαρα, κορεσμό και πίεση και να παίρνει αέρια αίματος στους ασθενείς με κορωνοϊό.
Δεκαεφτά ώρες μέσα στην λευκή στολή χωρίς να την αφαιρέσει ούτε για τις πιο ζωτικές του ανάγκες. Εφιαλτικές καταστάσεις που τις ζούν όλοι οι υγειονομικοί πάνω στις κορυφώσεις του δευτέρου και του τρίτου κύματος.
Συνθήκες που τον εξαντλήσαν και τον έκαναν να κολλήσει και αυτός τον ίο και ακόμα χειρότερα να τον μεταδώσει άθελα του στην οικογένεια του. Είναι υπερήφανος ο Γιώργος για το ότι προσέφερε μέσα σε εκείνη την κόλαση, αλλά όσο ηρωική και να ήταν εκείνη η θητεία δεν ήταν Ορθοπεδική. Δεν ήταν ο στόχος του τον οποίον είχε διαλέξει για να εκπαιδευτεί και στο μέλλον να βιοποριστεί.
Αρκετός καιρός πέρασε μέχρι να υπάρξει ύφεση στην κατάσταση και να επιστρέψουν οι ειδικευόμενοι των μη παθολογικών ειδικοτήτων στις κλινικές τους. Αυτός ο καιρός αντιστοιχεί σε τρομερά μεγάλη απώλεια εκπαιδευτικής εμπειρίας η οποία δύσκολα αναπληρώνεται.
Αλλά και η επιστροφή δε στάθηκε εύκολη για τον Γιώργο. Η κλινική του μεγάλη και ευρύχωρη ως ήταν μετατράπηκε μέσα σε μια νύχτα σε τμήμα COVID. Τώρα η κλινική των τριάντα κρεβατιών αριθμεί μόλις δέκα μέσα σε έναν μικτό θάλαμο που βρίσκεται σε μια κλινική όπου συνυπάρχουν (ανάλογα με τις ανάγκες) από τρεις έως πέντε χειρουργικές ειδικότητες.
Τα εβδομαδιαία μαθήματα έχουν σταματήσει, τα τακτικά χειρουργεία επίσης, το γυψοτήριο είναι ταυτόχρονα και εξεταστήριο ΩΡΛ, ενώ ειδικοί και ειδικευόμενοι συστεγάζονται σε έναν μικρό γραφείο. Μέσα σε αυτήν τη δυστοπία η εκπαίδευση είναι λειψή και κακής ποιότητας που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να ανταποκριθεί στις επιστημονικές απαιτήσεις ενός μελλοντικού ειδικού ιατρού.
Σαν τις περιπτώσεις της Έλενας και του Γιώργου υπάρχουν άφθονα- για να μην πούμε χιλιάδες- παραδείγματα ειδικευομένων που ασφυκτιούν απεγνωσμένα στον κλοιό που σχηματίζει από τη μία πλευρά η πραγματική κόλαση της πανδημίας και από την άλλη η τεχνητή κόλαση της παράλογης νομοθεσίας.
Σε αυτό το πλαίσιο, όλοι οι ιατρικοί σύλλογοι της χώρας, καθώς και ο ΠΙΣ έχουν επισημάνει με πρόσφατα διαβήματα τους προς την πολιτεία τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ειδικευόμενοι ιατροί που εργάζονται σε νοσοκομεία που νοσηλεύουν COVID περιστατικά.
Ως λύσεις οι ιατρικοί σύλλογοι προτείνουν: Πρώτον τη δυνατότητα παράτασης της ειδικότητας με καθεστώς παρατασιακού ειδικευόμενου, για τουλάχιστον 12 μήνες.
Δίνοντας έτσι την ευκαιρία αναπλήρωσης του χρόνου εργασιακής εμπειρίας που χάθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Και δεύτερον μετά το τέλος της παρούσας κρίσης αποδέσμευση της υποχρεωτικής υπηρεσίας υπαίθρου από τις εξετάσεις για λήψη τίτλου ειδικότητας για τους γιατρούς που υπηρέτησαν από τη θέση ειδικευομένου το ΕΣΥ στη διάρκεια της πανδημίας, ως ελάχιστη αναγνώριση της προσφοράς τους.
Μέχρι στιγμής καμία γνωστή απάντηση δεν έχει δοθεί από την πολιτεία…
* Ο Παύλος Ι. Αλεξιάδης είναι Ιατρός, Ιστορικός Ερευνητής
