Τον ετήσιο απολογισμό των δράσεών του παρουσίασε «Το Χαμόγελο του Παιδιού», τις προάλλες, στο Πανελλήνιο Κέντρο Υπηρεσιών Υγείας και Κοινωνικής Φροντίδας. Στη διάρκεια της καθιερωμένης συνέντευξης τύπου ανακοινώθηκε ο συνολικός αριθμός των παιδιών και των οικογενειών που στήριξε ο Οργανισμός το 2019 μέσα από το σύνολο των δράσεών του για κάθε παιδί θύμα Βίας, για κάθε παιδί θύμα Εξαφάνισης, για κάθε παιδί με προβλήματα Υγείας και για κάθε παιδί και την οικογένειά του σε κατάσταση Φτώχειας.
«Όπως κάθε χρόνο έτσι και σήμερα στο πλαίσιο της διαφάνειας και της λογοδοσίας προς όλους εκείνους που στηρίζουν τον Οργανισμό, παρουσιάζουμε τον απολογισμό του έργου μας, που καταδεικνύει το μέγεθος του καθημερινού μας αγώνα να υποστηρίξουμε όλα τα παιδιά και τις οικογένειές τους που βρίσκονται σε ανάγκη. Μέσα από τη συντονισμένη προσπάθεια, το παράδειγμα των επαγγελματιών και χιλιάδων εθελοντών μας και κυρίως με την κατάθεση ψυχής, το 2019 καταφέραμε να στηρίξουμε με ποιοτικό και ολιστικό τρόπο 95.717 παιδιά. 24 ώρες το 24ωρο, 365 μέρες τον χρόνο, πανελλαδικά και σε διαρκή συνεργασία με τους θεσμούς καταφέρνουμε να δίνουμε ένα φιλί ζωής στα παιδιά μέσα από την άμεση κινητοποίηση και αξιοποίηση όλων των μηχανισμών, υποδομών και υπηρεσιών που έχουμε στη διάθεσή μας» τόνισε ο Πρόεδρος του Δ.Σ του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» κ. Κώστας Γιαννόπουλος.
Στη διάρκεια της συνέντευξης τύπου ο κ. Γιαννόπουλος ανακοίνωσε μια σειρά από νέες υπηρεσίες και εργαλεία που θα ενισχύσουν το πλέγμα προστασίας παιδιών και ενηλίκων που βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο. Πιο συγκεκριμένα, η καινοτόμα υπηρεσία «Missing Alert Ηellas» που υλοποιείται στο πλαίσιο Συμφώνου Συνεργασίας με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, λειτουργεί στο πρότυπο του Amber Alert Hellas και ενεργοποιείται στις περιπτώσεις εξαφάνισης ενηλίκων από 18 μέχρι 65 ετών που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες και ομάδες υψηλού κινδύνου και η ζωή τους βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο.
Επιπλέον, ανακοινώθηκε το Chat App της Γραμμής SOS 1056 με την ευγενική υποστήριξη της Γενικής Διεύθυνσης Πληροφορικής της ΕΤΕ, η εφαρμογή Missing Alert App με την ευγενική υποστήριξη της COSMOTE και το πρόγραμμα Child Rescue, με τη συμμετοχή 10 οργανισμών από 6 ευρωπαϊκές χώρες και τον συντονισμό του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Η ανακοίνωση των στατιστικών στοιχείων πλαισιώθηκε μάλιστα από πραγματικές ιστορίες τις οποίες παρουσίασαν επαγγελματίες του Οργανισμού που εργάζονται στην πρώτη γραμμή, τονίζοντας ακόμη μια φορά ότι πίσω από κάθε αριθμό υπάρχει η αληθινή ιστορία ενός παιδιού και της οικογένειάς του.
Πιο αναλυτικά, βάσει των στατιστικών στοιχείων για το 2019:
Για παιδιά-θύματα Βίας:
Η «Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056» δέχτηκε 272.453 τηλεφωνικές κλήσεις με το 34,1% να αφορά σε καταγγελίες για παιδιά που διέτρεχαν κίνδυνο και 763 ηλεκτρονικά μηνύματα.
Η «Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056» δέχτηκε 825 καταγγελίες σοβαρών περιστατικών κακοποίησης παιδιών και αφορούσαν στο σύνολό τους 1.622 παιδιά. Το 40% αφορούσε παιδιά 0-6 ετών. Στο 48% οι καταγγελίες αφορούσαν την παραμέληση/εγκατάλειψη παιδιών ενώ στο 36,5% θύτες ήταν οι «γονείς».
Πραγματοποιήθηκαν 167 επιτόπιες παρεμβάσεις για 244 παιδιά που διέτρεχαν άμεσο κίνδυνο. Το 34% αυτών των παιδιών είχαν ανάγκη άμεσης απομάκρυνσης από το οικογενειακό τους περιβάλλον.
Δέχτηκε 124 αιτήματα για φιλοξενία 214 παιδιών σε κίνδυνο. Στο 48,5% ο λόγος του αιτήματος αφορούσε παιδιά σε παραμέληση.
Η «Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης για παιδιά 116111» δέχτηκε 7.991 τηλεφωνικές κλήσεις.
Η «Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης για παιδιά 116111» παρείχε υπηρεσίες συμβουλευτικής για θέματα ανηλίκων σε 5.048 άτομα. Σε ποσοστό 18,5% οι καλούντες απευθύνθηκαν στον οργανισμό για προβλήματα που αφορούσαν στις σχέσεις εντός της οικογένειας.
Συνολικά 301 παιδιά μεγαλώνουν στα 11 Σπίτια του Οργανισμού πανελλαδικά. Το 2019 ήρθαν 46 παιδιά.
71 πλέον ενήλικα παιδιά συνεχίζουν να υποστηρίζονται από τον Οργανισμό, ενώ σπουδάζουν και εργάζονται.
353 παιδιά έλαβαν 4.719 διαγνωστικές και θεραπευτικές υπηρεσίες από τη διεπιστημονική ομάδα που στελεχώνει «Το Σπίτι του Παιδιού».
Πραγματοποιήθηκαν διαδραστικές παρεμβάσεις πρόληψης και ευαισθητοποίησης σε 35.114 παιδιά στο πλαίσιο 1.181 επισκέψεων πανελλαδικά με τη συμμετοχή μαθητών, 2.947 εκπαιδευτικών και 7.388 γονέων και κηδεμόνων και ελεύθερου κοινού.
Για παιδιά θύματα Εξαφάνισης:
Η «Ευρωπαϊκή Γραμμή για τα Εξαφανισμένα Παιδιά 116000» δέχτηκε 9.352 τηλεφωνικές κλήσεις.
Η «Ευρωπαϊκή Γραμμή για τα Εξαφανισμένα Παιδιά 116000» δέχτηκε 129 αιτήματα για υποστήριξη ερευνών αναζήτησης 129 εξαφανισμένων παιδιών. Από το σύνολο βρέθηκαν τα 108 παιδιά, αναζητούνται ακόμα 18 παιδιά ενώ για 3 παιδιά διεκόπη η επικοινωνία.
Πραγματοποιήθηκαν διαδραστικές παρεμβάσεις πρόληψης και ευαισθητοποίησης σε 1.027 γονείς και κηδεμόνες στο πλαίσιο 110 επισκέψεων πανελλαδικά με τη συμμετοχή 735 μαθητών, 1.322 εκπαιδευτικών και ελεύθερου κοινού.
Για παιδιά με προβλήματα Υγείας:
Πραγματοποίησε διακομιδές 2.642 νεογνών και παιδιών και 800 ενηλίκων ανταποκρινόμενο σε 5.639 σήματα και διανύοντας 362.195 χλμ. Από τα 2.642 παιδιά, τα 450 ήταν νεογνά και βρέφη
Υποστηρίχτηκαν 1.460 παιδιά με προβλήματα υγείας και ο Οργανισμός ανταποκρίθηκε σε 9.825 αιτήματα. Από το σύνολο των 1.460 παιδιών τα 617 ήταν ανασφάλιστα και άπορα.
9.806 παιδιά απασχολήθηκαν δημιουργικά μέσα από 18.321 δράσεις σε 10 Νοσοκομεία στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα.
398 παιδιά δέχτηκαν τις υπηρεσίες του προγράμματος «Παιδιατρική κατ’ οίκον νοσηλεία» με 2.998 επισκέψεις γιατρών, φυσικοθεραπευτών και νοσηλευτών.
To 2019 «Το Χαμόγελο του Παιδιού» παρείχε φιλοξενία σε 4 οικογένειες που τα παιδιά τους νοσηλεύονται με χρόνιες παθήσεις σε Νοσοκομεία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και τα οποία διαμένουν εκτός των δύο παραπάνω αστικών κέντρων.
Στο νέο Πολυϊατρείο πραγματοποιήθηκαν 251 ιατρικές εξετάσεις σε 184 παιδιά εκ των οποίων τα 78 ήταν ανασφάλιστα.
Οι 4 κινητές μονάδες προληπτικής ιατρικής (πολυϊατρείο «Ιπποκράτης», Ακουoλογική/Οφθαλμολογική μονάδα, Οδοντιατρική/Παιδιατρική μονάδα και το νέο κινητό πολυϊατρείο «Ασκληπιός) επισκέφθηκαν 117 σταθμούς εξέτασαν δωρεάν 17.960 άτομα πραγματοποιώντας 31.296 προληπτικές ιατρικές/οδοντιατρικές εξετάσεις. «Το Χαμόγελο του Παιδιού» συνεργάστηκε με 302 γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων και οδοντιάτρους σε όλη την Ελλάδα που εθελοντικά προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στα παιδιά. Από το 2002 έως και το τέλος του 2019 εξετάστηκαν δωρεάν 134.269 παιδιά και έχουν υλοποιηθεί 313.035 εξετάσεις.
Για παιδιά που ζουν ή απειλούνται να βρεθούν σε συνθήκες Φτώχειας:
Στήριξε πανελλαδικά 13.639 παιδιά και τις οικογένειές του, συμπεριλαμβανομένου παιδιών προσφύγων και μεταναστών οικογενειών, φορέων και δομών προσφύγων που ζουν ή απειλούνται να βρεθούν σε συνθήκες φτώχειας. Σε ποσοστό 77,2% οι οικογένειες ήταν άνεργων γονέων ή απασχόλησης σε επισφαλή εργασία.
Στα 3 σπίτια Ημερήσιας Φροντίδας στην Ηλεία, στο Αγρίνιο και στον Μύτικα Χαλκίδας συμμετείχαν 51 παιδιά. Το 78,43% των παιδιών συμμετείχαν στη δράση λόγω κοινωνικών αιτιών.
Παράλληλα, 5.988 παιδιά απασχολήθηκαν δημιουργικά στον παιδότοπο του Οργανισμού στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών - Ελευθέριος Βενιζέλος.
Επιπρόσθετα, 1.750 παιδιά και ενήλικες επισκέφθηκαν και συμμετείχαν στο Εργαστήριο Ενημέρωσης, Εκπαίδευσης και Τεχνολογίας «Οδυσσέας».
Επιπλέον, ο κ. Γιαννόπουλος σε μια εκ βαθέων συζήτηση που είχε μαζί μας τόνισε πως για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού που απασχολεί τελευταία έντονα την επικαιρότητα, «πρώτον πρέπει να ηρεμήσουμε όλοι για να αντιληφθούμε τι πραγματικά συμβαίνει. Εμείς ασχολούμαστε 20 τουλάχιστον χρόνια με το εν λόγω ζήτημα συστηματικά ως γνωστόν. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο σχολικός εκφοβισμός αφορά παιδιά και η σχολική κοινότητα που γνωρίζει, μαθαίνει, επιμορφώνεται είναι εκείνη που θα κληθεί επί της ουσίας να αντιμετωπίσει το φαινόμενο. Από έρευνα που έχει γίνει, τα παιδιά επιθυμούν οι καθηγητές τους να είναι ενημερωμένοι γιατί πολλές φορές προτιμούν να μιλήσουν σε αυτούς παρά στους γονείς τους.
Πρακτικές αστυνομικού χαρακτήρα όπως ενός δημάρχου που εκνευρίστηκε κι έφερε τον εισαγγελέα και την αστυνομία, είναι ό,τι χειρότερο. Δεν μπορείς να κολλάς ταμπέλες παραβατικότητας σε παιδιά. Πέραν του στιγματισμού τους, υπάρχει ο κίνδυνος να συνεχίσουν έτσι στο ίδιο μοτίβο βίας δηλαδή και ως ενήλικες. Είναι δηλαδή ως ένα βαθμό κατανοητός ο εκνευρισμός σχετικά με τη βία που υπέστησαν τα θύματα του bullying στα σχολεία, όμως πρέπει να δούμε και τα παιδιά-θύτες. Κι αυτά χρήζουν βοήθειας. Και καλό θα είναι να μην συγχέουμε το bullying μεταξύ ανήλικων με αυτό ανάμεσα σε ενήλικες.
Υπάρχουν λύσεις για το πολυποίκιλο αυτό ζήτημα, όχι αυτόματες προφανώς, αρκεί η σχολική κοινότητα να μπει σε μια σοβαρή διαδικασία ενημέρωσης και επιμόρφωσης. Μάλιστα ως προς αυτή τη κατεύθυνση κινείται το Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά του Σχολικού Εκφοβισμού (European Antibullying Network- ΕΑΝ), στο οποίο προεδρεύει το «Χαμόγελο του Παιδιού» και σύντομα ετοιμάζει την πιστοποίηση των σχολείων που αντιμετωπίζουν το bullying με συνέπεια. Πιστοποίηση σημαίνει ότι το ΕΑΝ δίνει τα εργαλεία εκείνα στα σχολεία να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα στις κοινότητες τους με τη συμμετοχή των γονιών, των παιδιών, των εκπαιδευτικών και ειδικών με κύριο στόχο την άμιλλα».
Τούτων λεχθέντων, αξίζει να σημειωθεί ότι «το Χαμόγελο του Παιδιού έχει υπογράψει σύμφωνο συνεργασίας με την Ελληνική Αστυνομία για μια σειρά ζητημάτων μεταξύ των οποίων και η ενδοοικογενειακή βία, για την αντιμετώπιση της οποίας άλλωστε η ΕΛ.ΑΣ. πριν 3 μήνες δημιούργησε ειδική υπηρεσία με 73 δομές στις 14 περιφέρειες της χώρας, όπως αναφέρατε. Πέραν της ΕΛ.ΑΣ. όμως θα ανακοινώσουμε σύντομα και μια συνεργασία με το ευρωπαϊκό δίκτυο κατά της ενδοοικογενειακής βίας. Εμείς πιστεύουμε σε συνεργασίες και συνέργειες και κυρίως στην ενημέρωση, την εκπαίδευση, την επιμόρφωση των Αρχών και αρμόδιων φορέων. Σχετικά με το τελευταίο μάλιστα ετοιμάζεται οσονούπω μια ομάδα εργασίας με τη Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων (ΓΓΟΠΙΦ)», όπως επισήμανε ο κ. Γιαννόπουλος
Επίσης, όσον αφορά το ζήτημα των ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων και μεταναστών για το οποίο η κυβέρνηση έχει λάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες προσφάτως, ο πρόεδρος του Δ.Σ του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» από την εμπειρία του τελευταίου, υποστήριξε πως «ένα λάθος που κάνουμε στην διαχείριση των προβλημάτων αυτών των παιδιών είναι ότι δεν τα ενημερώνουμε τι μέλλει γενέσθαι. Τα παιδιά που δεν ονειρεύονται όμως, έχουν πρόβλημα. Και ξέρω ότι ακούγομαι ρομαντικός, αλλά είναι –πιστέψτε με – πολύ σημαντικό για ένα παιδί να έχει όνειρα, να θέτει στόχους, να σχεδιάζει το μέλλον του.
Εμείς πάντα ενημερώνουμε τα παιδιά στις δομές μας με ειλικρίνεια για τις δυσκολίες που μπορεί να υπάρχουν επανασύνδεσης με την οικογένεια τους σε άλλο κράτος-μέλος της Ε.Ε., τους βοηθάμε να αντιληφθούν την κατάσταση και να οργανωθούν, να κάνουν ρεαλιστικά σχέδια για τη ζωή τους. Ξέρουν ότι θα κάνουμε το καλύτερο δυνατό γι’ αυτά και πάντα εν γνώσει τους, χωρίς γενικόλογα και ευχολόγια. Γι’ αυτό και δεν το σκάνε από τις δομές μας, όπως γίνεται σε άλλες κατά κόρον και μπορεί να καταλήξουν μέσω διακινητών σε πορνεία, trafficking κ.ό.κ. Τίποτε δεν είναι τυχαίο».
Εν κατακλείδι, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γιαννόπουλος «είναι εύκολο να λες, να κρίνεις και να επικρίνεις. Το δύσκολο είναι να κάνεις προτάσεις για τα διάφορα θέματα που άπτονται της παιδικής προστασίας. Πριν λίγο καιρό ξανακαταθέσαμε μάλιστα στο γραφείο του Πρωθυπουργού πρόταση για ένα Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Παιδιά, το οποίο είναι εκ των πραγμάτων αν όχι απαραίτητο να υλοποιηθεί, σίγουρα επιβεβλημένο πλέον με όσα συμβαίνουν. Και ως προς την έλλειψη ενός τέτοιου σχεδίου έχει ευθύνες διαχρονικά, συνολικά το πολιτικό σύστημα.
Έχετε δει σε κάποιο πρόγραμμα κόμματος να γίνεται ειδική αναφορά για τα παιδιά; Όχι. Αναφέρονται επί το πλείστον σε συνταξιούχους, εργαζόμενους, γυναίκες και φιλόζωους τελευταία. Ως εκεί. Γιατί; Διότι τα παιδιά δεν διαθέτουν ψήφους όπως πολύ έξυπνα μου είπε κάποτε ένας γνωστός μου από ευρωπαϊκό φορέα που συζητάγαμε για το εν λόγω ζήτημα.
Πρέπει ως χώρα να αποκτήσουμε Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα Παιδιά, αλλά και Εθνικό Κέντρο για την Καταγραφή των κακοποιημένων, εξαφανισθέντων κ.ό.κ. παιδιών, ώστε να αντιληφθούμε και αντιστοίχως να αντιμετωπίσουμε στην πραγματική του διάσταση κάθε φαινόμενο που τα αφορά.
Εμείς στο «Χαμόγελο του Παιδιού» πέραν από το εξειδικευμένο προσωπικό και τους εργαζόμενους μας, στηριζόμαστε πολύ και στους εθελοντές μας που μπορούν να συμμετάσχουν με τις ιδέες τους ή μέσα από δράσεις κατόπιν εκπαίδευσης και φυσικά αξιολόγησης. Γενικότερα είτε έχεις ένα ευρώ, είτε όχι, μπορείς να προσφέρεις, να συμμετάσχεις. Υπάρχουν τρόποι. Είτε ως άτομο, είτε ως εταιρεία, είτε ως οικογένεια είσαι πολύτιμος/η στην προσπάθεια μας».