Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Τον Μάρτιο του 1971, ο ρεπόρτερ των Νιου Γιορκ Τάιμς, Νιλ Σίχαν, απέκτησε πρόσβαση σε μια μυστική έκθεση 7000 σελίδων, γεμάτη απόρρητες κυβερνητικές πληροφορίες σχετικά με την εμπλοκή της Αμερικής στον πόλεμο του Βιετνάμ.
Τα έγγραφα αυτά στην ουσία αποδεικνύουν ότι τέσσερις πρόεδροι των ΗΠΑ - ο Τρούμαν , ο Αϊζενχάουερ, ο Κένεντι και ο Τζόνσον- είχαν παραπλανήσει εσκεμμένα τους πολίτες και είχαν στείλει στον πεδίο της μάχης χιλιάδες Αμερικανούς στρατιώτες. Αν και η είδηση αποκομίσθηκε αρχικά από τους Νιου Γιορκ Τάιμς, η κυβέρνηση του Νίξον πετυχαίνει δικαστικά την προσωρινή απαγόρευση της δημοσίευσης κι έτσι τα στοιχεία φτάνουν στα γραφεία της Ουάσινγκτον Ποστ.
Η άπειρη εκδότριά της, Κέι Γκράχαμ, είναι υπεύθυνη για μια σημαντική απόφαση που θα κρίνει το μέλλον της εφημερίδας σχετικά με το αν πρέπει η όχι να δημοσιοποιήσει τα στοιχεία, την ίδια ώρα που παλεύει να μπει στο χρηματιστήριο.
Ο αρχισυντάκτης της Μπεν Μπράντλι, φιλόδοξος αλλά και ταυτόχρονα υπέρμαχος της ελευθερίας του λόγου, δίνει μια σκληρή μάχη για να πείσει την Γκράχαμ να πράξει κατά συνείδηση.
Τελικά, τα αρχεία δημοσιεύονται και η Δικαιοσύνη απαλλάσσει την εφημερίδα για την απόφασή της.
Το παραπάνω αφήγημα είναι περίπου το σενάριο της ταινίας "The post" του Στίβεν Σπίλμπεργκ με την Μέριλ Στριπ και τον Τομ Χανκς.
Στο φύλλο της 16ης Αυγούστου, περισσότερες από 100 εφημερίδες των Ηνωμένων Πολιτειών κυκλοφόρησαν με κύριο άρθρο τους κατά της επίθεσης του Ντόναλντ Τραμπ στα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, απαντώντας στην έκκληση της «Boston Globe».
Παρόλα αυτά, είτε πρόκειται για σενάρια ταινιών είτε για πραγματικότητα, δεν έχω ακούσει για σύλληψη δημοσιογράφου ή εκδότη, σε καμία αμερικανική πολιτεία. Ούτε στο παρελθόν ούτε και επί διακυβέρνησης Τραμπ.
Περίπου όμως, τα ίδια συμβαίνουν και στην Ευρώπη, με την Νορβηγία να κατέχει την πρώτη θέση στην ελευθεροτυπία μεταξύ όλων των χωρών.
Στην Ελληνική Δημοκρατία όμως, όπου, σαφέστατα, οι θεσμοί περνούν κρίση, ο υπουργός ΥΠΕΘΑ Πάνος Καμμένος μπορεί να μηνύει δημοσιογράφους και ταυτόχρονα να μην δίνει απαντήσεις για τα ερωτήματα που εγείρουν.
Ο Φιλελεύθερος είναι από τα ελάχιστα ελληνικά μέσα που επιμένουν να αναζητούν ευθύνες για την διαχείριση των κονδυλίων που δαπανώνται για το Προσφυγικό. Από την εποχή της Ειδομένης μέχρι και σήμερα που η Μόρια εκθέτει τη χώρα διεθνώς, η κοινωνία απαιτεί απαντήσεις. Και απαντήσεις δεν δίνονται παρά μόνο δια της έγκλησης εκπροσώπων του τύπου να απολογηθούν για τις ερωτήσεις τους!
Δυστυχώς για την ποιότητα της δημοκρατία μας, τα δημοσιεύματα δεν αρκούν για να λύσουν τα προβλήματα της χώρας. Η συνέχεια πρέπει να ανήκει στην Δικαιοσύνη και στις ελεγκτικές αρχές ενός κράτους δικαίου. Εκεί όπου οι θεσμοί δεν θα επιτρέπουν σε κανέναν ο οποίος διαχειρίζεται δημόσιο χρήμα να το σπαταλά, χωρίς εξηγήσεις.
Και όχι μόνο αυτό. Οι ίδιοι οι πολίτες θα πρέπει να μην αρκούνται σε κορώνες εθνικισμού αλλά να απαιτούν την διαφάνεια σε όλες τις κινήσεις της εξουσίας, σε ό τι αφορά τα δικά τους ή τα ευρωπαϊκά χρήματα.
Στην δική μας όμως, "αυλή των θαυμάτων" οι απαντήσεις της εξουσίας είναι περιττές, αφού ο ρόλος του τύπου δεν αξιολογείται ως ασφαλιστική δικλείδα της δημοκρατίας. Γιατί ο Πάνος Καμμένος μπορεί να είναι ο πιο προκλητικός δικομανής υπουργός αλλά δεν αποτελεί και την μοναδική εξαίρεση στον κανόνα.
Το "post" το Φιλελεύθερου, όπως και κάθε "post" που αναδεικνύει μείζονα θέματα της δημόσιας ζωής χάνεται μέσα στην "αυλή του Καμμένου". Στην δίνη των εντυπώσεων και στην απειλή των διώξεων. Από μία εξουσία που συνήθισε να λογοδοτεί μόνο στα προεκλογικά πυροτεχνήματα των ψηφοφόρων της και όχι στα λογικά αιτήματα των πολιτών της. Εμείς, ως δημοσιογράφοι θα επιμείνουμε στην ευθύνη του ρόλου μας. Οι υπόλοιποι (πολιτικό σύστημα, Δικαιοσύνη, ελεγκτικοί μηχανισμοί κλπ) τι θα κάνουν;
