Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Η Σαουδική Αραβία, η μεγαλύτερη εξαγωγός πετρελαίου του κόσμου, με 10% της παγκόσμιας παραγωγής, φαίνεται ότι για πρώτη φορά εξέδωσε ομόλογα «αναδυόμενης» χώρας με τη μεγαλύτερη αξία όλων των εποχών. Πρόκειται για τακτική ή στρατηγική κίνηση, και που οδηγεί;
Η έκδοση Ομολόγων της Σαουδικής Αραβίας, συνολικού ύψους 17,5 δις δολαρίων, έχει πολλές διαστάσεις, όχι μόνο οικονομικές αλλά και πολιτικές. Όχι μόνο για την Σαουδική Αραβία αλλά και παγκοσμίως.
Η αλήθεια είναι ότι το 2016 είναι μια καλή χρονιά για Ομόλογα αναδυόμενων χωρών. Ο λόγος είναι απλός. Σε μια εποχή που, λόγω της βαθύτατης κρίσης τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και άλλες χώρες, και της ασυνάρτητης χρήσης ποσοτικής χαλάρωσης στην ΕΕ για να αγοράζουν ομόλογα πλούσιων χώρων όπως της Γερμανίας, τα αγοραία επιτόκια (YTM) έχουν διαμορφωθεί πλέον σε αρνητικά επιτόκια για πολλές χώρες, με Ομόλογα ύψους 12 τρισ. δολαρίων, δηλαδή σχεδόν του 1/3 των ομολόγων της αγοράς, να είναι με αρνητικά επιτόκια. Αυτό επέτρεψε πτώση των μεσοσταθμικών επιτοκίων δανεισμού για μικρότερες χώρες, καθώς τα επιτόκια έπεσαν σε 5% μεσοσταθμικά για 10-ετη Ομόλογα αυτών των χωρών, από 7% περίπου που ήταν παλαιότερα.
Δεν ήρθε, επομένως, ως κεραυνός σε αιθρία ουρανό το ότι οι όροι του ομόλογου των Σαουδαράβων ήταν καλύτεροι από τους αναμενόμενους. Ενώ πολλοί περίμεναν η χώρα να δανειστεί σε επιτόκιο στα 10-ετή ομόλογα 3,45%, δηλαδή 0,50% περίπου πάνω από το Κατάρ, χώρας που έχει καλύτερη αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας από την Σαουδική Αραβία, τελικά διαμορφώθηκε σε 3,25% στο 10-ετές.
Από την άλλη, το 5-ετές ομόλογο ήταν με επιτόκιο 2,38% και 30-ετές με 4,5%. Τα ομόλογα επίσης, έτυχαν καλής υποδοχής στη δευτερογενή αγορά. Το καλό είναι ότι 6,5 δις αντλήθηκαν για της 30-3τη έκδοση, αυξάνοντας τη δεξαμενή πολύ μακροπρόθεσμων ομολόγων. Αυτό είναι καλό νέο και για την Ελλάδα. Όσο περισσότερο αναπτύσσεται αυτή η αγορά, τόσο ευκολότερα οι επενδυτές θα δεχτούν να χρηματοδοτήσουν μια αναδιάρθρωση του Ελληνικού χρέους. Όμως αυτή είναι η μία πλευρά, η θετική!
Η άλλη πλευρά, είναι ότι σε αντίθεση με την Ελλάδα που κλείνει τις «δημοσιονομικές της τρύπες» ,η Σαουδική Αραβία, χώρα που έχει ανοιχτεί στην χρηματοδότηση τζαμιών και (ανεπισήμως) στην εκπαίδευση, εξοπλισμό και χρηματοδότησης ισλαμοκανιβάλλων, έχει ανοίξει τεράστιο χρηματοδοτικό κενό, που μοιάζει με τάφρο!
Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος στην γειτονική Υεμένη, που υποστηρίχτηκε με πάθος και από τις ΗΠΑ και Αγγλία, με το αζημίωτο καθώς αυτές πουλάνε όπλα στους Σαουδάραβες, σε συνδυασμό με σπατάλες και διαφθορά στην εγχώρια οικονομία, ρίχνει τη Σαουδική Αραβία έχει ήδη ανοίξει «χρηματοδοτική τρύπα» που αυξάνεται με ρυθμούς ...2 δις περίπου δολαρίων κάθε...εβδομάδα!
Η τρύπα αυτή αναμένεται να εξαφανίσει τα διαθέσιμα της χώρας πριν το τέλος του 2019, αλλά ίσως και την ίδια τη χώρα. Η τρύπα είναι και στον ιδιωτικό τομέα της χώρας, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να δανείζουν αφειδώς πλέον! Η σχέση δανείων προς διαθέσιμα στις τράπεζες της χώρας εκτοξεύτηκε σε νέα υψηλά για 5ο συνεχή μήνα τον Αύγουστο, αγγίζοντας το 91%, ενώ υποχρεώθηκε να μπει στον κύκλο της «φοροκαρπαζιάς»!
Η χώρα για πρώτη φορά, ξεκινώντας από τον Ιανουάριο του 2018 θα επιβάλλει ΦΠΑ στα προϊόντα ενώ έχει ξεκινήσει και άλλες κινήσεις που έχουν αυξήσει την κοινωνική δυσφορία. Κοινωνική δυσφορία σε ένα καθεστώς που όμως είναι αυταρχικό, εκτελώντας πολιτικά διαφωνούντες στις πλατείες! Η προσπάθεια της γαλαζοαίματης οικογένειας της χώρας να πουλήσει τα «ασημικά» της χώρας, ώστε να χρηματοδοτήσει τις τρελές δραστηριότητες, όμως, δείχνει περισσότερο μια απεγνωσμένη κίνηση, παρά στρατηγική κίνηση! Δεν ξέρουμε αν θα προλάβει να το κάνει, πριν ανατραπεί, από τη δυσφορία κομματιού της διεφθαρμένης ελίτ που πλέον νιώθει τις επιπτώσεις της κρίσης ή και άλλους παράγοντες!
Οικονομική χρεοκοπία, αυταρχισμός, πόλεμοι, τεράστια χρέη, συνιστούν ένα εκρηκτικό μείγμα, που αλλάζει προς το χειρότερο τη χώρα, ίσως δείχνοντας ότι οι γεωπολιτικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή πλέον αρχίζουν να αγγίζουν τις χώρες που τις δημιούργησαν, γκρεμίζοντας τον μεγάλο αυτό θεματοφύλακα του επεκτατισμού των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ που δημιούργησε ισλαμοφασιστικούς θύλακες στην περιοχή.
Εκείνο που φαίνεται, από την άλλη, είναι ότι πλέον οι ΗΠΑ, που τώρα εξοπλίζουν την Σαουδική Αραβία, ουσιαστικά της παρέχουν το δηλητήριο για αυτοκτονία, και στη συνέχεια θα μπορέσουν να εξαγοράσουν σχεδόν οτιδήποτε στη χώρα αυτή, όχι μόνο μέσω χρηματιστηρίου αλλά και με «ταχύτατες» εκποιήσεις, καθώς φαίνεται απαραίτητη η είσοδος σε βάθος χρόνου του ΔΝΤ, που έχουν ειδίκευση σε τέτοια θέματα...!
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.
