Του Άγγελου Μ. Συρίγου *
Παλαιότερα οι σημαίες έβγαιναν μόνον στις εθνικές επετείους, 28η Οκτωβρίου και 25η Μαρτίου. Τώρα σε συγκεκριμένες περιοχές της Αθήνας είναι αναρτημένες όλο τον χρόνο. Είναι οι περιοχές που η αριστερά υποτιμητικά αποκαλεί «μικροαστικές»: Άγιος Παντελεήμονας, Κάτω Πατήσια, Άγιος Ελευθέριος, Κυψέλη, Αχαρνών, πλατεία Αμερικής, Κολωνός…
Ο «μικροαστισμός» για την αριστερά (περιλαμβανομένων και των αναρχικών) είναι ύβρις. Δεν έχει το μεγαλείο των μεγαλοαστών ή έστω των μεσοαστών, την ύπαρξη των οποίων ανακάλυψε ένα μήνα πριν τις εκλογές το κυβερνών κόμμα…
Τη σημαία αναρτούν στα μπαλκόνια τους οι άνθρωποι που παρέμειναν στα σπίτια τους, που δεν ακολούθησαν το ρεύμα της μεγάλης φυγής από τις συγκεκριμένες συνοικίες κατά την πρώτη δεκαετία του 2000. Δεν έβρισκαν κανέναν λόγο να φύγουν από τη γειτονιά που μεγάλωσαν. Δεν είχαν χρήματα να πάνε στα νέα προάστια που αναπτύσσονταν στον άξονα προς το αεροδρόμιο. Ήσαν πολύ ηλικιωμένοι για να αλλάξουν συνήθειες. Παρέμειναν σε αυτό που θεωρούσαν κανονικότητα. Μόνον που η νέα τους κανονικότητα έπαψε να μοιάζει με αυτό που είχαν ζήσει έως τότε.
Στην αρχή είδαν με δέος τη γειτονιά τους να αλλάζει. Οι πιο ηλικιωμένοι κρύφτηκαν στα σπίτια τους. Αρκετοί έφυγαν. Άλλοι παρέμειναν συνειδητά, από πείσμα. Το ίδιο πείσμα που ωθεί αρκετούς από εκείνους που έφυγαν, να κρατούν τα εκλογικά τους δικαιώματα στην παλιά τους γειτονιά, έστω και εάν δεν ζουν πια εκεί. Όσοι παρέμειναν προσπάθησαν να αντιδράσουν στην υποβάθμιση και στη διάχυτη παραβατικότητα στρεφόμενοι προς μία υποστελεχωμένη αστυνομία που ήταν όλο και πιο απόμακρη από τα τεκταινόμενα από τις περιοχές τους.
Τι σημαίνει η σημαία στο μπαλκόνι; Είναι ο πληθυσμός της περιοχής που έχει ραγδαία αλλάξει. Τα μαγαζιά της γειτονιάς έχουν νέες ταμπέλες που διαφημίζουν φθηνές τηλεφωνικές κλήσεις προς τις χώρες της κεντρικής Ασίας ή της Αφρικής. Τα εστιατόρια διευκρινίζουν ότι προσφέρουν φαγητό «χαλάλ». Τις βραδινές ώρες Αφγανοί και Πακιστανοί πουλάνε στα πεζοδρόμια οπωρολαχανικά. Το ραμαζάνι είναι εξ ίσου σημαντική εορτή για τους κατοίκους όσο και το Πάσχα. Αυτή είναι όμως μόνον η μία πλευρά. Η πολυπολιτισμική.
Η άλλη απεικονίζεται σε μία τυχαία σκηνή λίγο πιο κάτω από την Πλατεία Αμερικής στις αρχές Ιουνίου: Η πολυκατοικία του 1930 θυμίζει αλλοτινές αρχιτεκτονικές δόξες. Στο πεζοδρόμιο απέναντι ένας καναπές παρατημένος. Πάνω του μισοαναίσθητοι από τη χρήση ναρκωτικών δύο άνθρωποι. Λίγο πιο πάνω το βαποράκι έψαχνε να πουλήσει στο επόμενο θύμα. Στο άλλο πεζοδρόμιο κάποιος από το ημιυπόγειο είχε τραβήξει το λάστιχο του πλυντηρίου έως τη σχάρα του δήμου για τα όμβρια ύδατα και άδειαζε εκεί τα νερά της πλύσης.
- «Τώρα είναι κάπως καλύτερα τα πράγματα. Το 2010-11, εάν μιλούσες με το κινητό στο δρόμο, σου το άρπαζαν», σχολιάζει ένας κάτοικος.
Σημαία στο μπαλκόνι. Είναι εύκολο να την προσπεράσεις με αφορισμούς: εθνικιστές, Χρυσαυγίτες, ρατσιστές, ακραίοι. Στο κύμα αυτό προσπάθησε να καβαλήσει η Χρυσή Αυγή πριν 10 χρόνια. Προσπάθησε να υποκαταστήσει τις δομές ασφαλείας που δεν παρείχε το κράτος. Της έστρωσαν το χαλί κι όλοι αυτοί που αντιμετώπιζαν με υπεροψία και ειρωνεία τους απεγνωσμένους.
- «Έλα κοίτα από το μπαλκόνι μου», μου είπε κάποιος όταν τον ρώτησα για τη σημαία που είχε αναρτημένη. «Πόσες σημαίες βλέπεις στη γειτονιά; Είμαστε οι Έλληνες που κατοικούμε εδώ. Τις βλέπω το πρωί και λέω ότι αυτοί είμαστε».
Σημαία στο μπαλκόνι. Σε άλλες περιοχές ακούνε με περιέργεια. Εάν δεν το ζήσεις δεν το καταλαβαίνεις. Η σημαία στο μπαλκόνι είναι κραυγή αγωνίας, είναι αίσθημα πολιορκίας. Άνθρωποι που αισθάνονται πολιορκημένοι μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, στη γειτονιά τους. Άνθρωποι που είδαν τον κόσμο τους να ανατρέπεται.
Δεν πρέπει όμως να βαυκαλιζόμαστε. Εξαιρετικά δύσκολα θα γυρίσουν σε αυτές τις γειτονιές οι παλιοί κάτοικοί τους. Στις «καλές» περιπτώσεις, όπως στην περιοχή γύρω από την πλατεία Καραϊσκάκη που συνορεύει με το μετρό, μία κάποια αναβάθμιση ήρθε μέσα από το Airbnb. Σε πολλές άλλες περιπτώσεις το πρώτο, το μέγα ζητούμενο που μπορεί να προσφέρει το κράτος είναι η ασφάλεια.
Το βασικό ακροατήριο είναι το εθνικό ακροατήριο, η κοινωνία, που πρέπει να ζει με ασφάλεια. Η ασφάλεια είναι προαπαιτούμενο για όλα τα άλλα. Την αποδοχή του άλλου, την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών, τη συνειδητοποίηση ότι πολλοί από τους νέους γείτονες είναι πρόσφυγες που έφυγαν από τον πόλεμο για να γλιτώσουν τη ζωή τους. Όλα αυτά προϋποθέτουν ασφάλεια, που την παρέχει μόνον το κράτος διά της αστυνομίας. Σε αυτό πρέπει να είναι η έμφαση την επόμενη ημέρα. Να είμαστε και να αισθανόμαστε όλοι ασφαλείς.
* O Άγγελος Μ. Συρίγος είναι υποψήφιος με τη Νέα Δημοκρατία στην Α'' Αθηνών
