Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Όταν χρησιμοποιήθηκαν τα «κρυπτονομίσματα» όπως το Bitcoin, μερικοί τα θεώρησαν σαν μια φούσκα χωρίς πρακτική εφαρμογή. Χτες, όμως, έγινε η πρώτη παγκόσμια συναλλαγή, με την οποία φορτίο βαμβακιού από την Κίνα θα πάει στις ΗΠΑ, με πληρωμή με τεχνολογία κρυπτονομίσματος! Μπορεί τα κρυπτονομίσματα να αντικαταστήσουν τελικά τα κανονικά νομίσματα;
Υπάρχουν δύο βασικά θέματα στη συναλλαγή όπου τα κρυπτονομίσματα μπορούν να σταθούν χρήσιμα. Το ένα είναι ο κίνδυνος μια συναλλαγή να ακυρωθεί επειδή ένα από τα δυο μέλη της συναλλαγής, ας πούμε ο αγοραστής, ίσως και για λόγους που έχουν να κάνουν με την τράπεζα, αθετήσει την υποχρέωση να πληρώσει. Το δεύτερο έχει να κάνει με την ανάγκη μετατροπής σε άλλα νομίσματα. Και στα δυο αυτά σημεία, τα κρυπτονομίσματα και η τεχνολογία τους φαίνεται να έχουν πλεονεκτήματα!
Η τεχνολογία συναλλαγών σε αυτά τα νομίσματα λέγεται «blockchain» και ουσιαστικά «εκκαθαρίζει» άμεσα τη συναλλαγή, με τρόπο που να μειώνει σημαντικά το κόστος εκκαθάρισης! Η επανάσταση ξεκίνησε με το bitcoin, to 2009, αλλά παίρνει σημαντικές διαστάσεις, διότι με την εξέλιξη τόσο του λογισμικού, όσο και των κινητών, από τα οποία κάνει κάποιος συναλλαγές, αλλά και της αποθήκευσης αρχείων (π.χ. cloud) και, τέλος, της ταχύτητας διαδικτύου, η τεχνολογία αυτή πλέον μπορεί να εφαρμοστεί γενικευμένα! Να θυμόμαστε ότι το πορτοφόλι σε τέτοια νομίσματα δεν απαιτεί λογαριασμό στην τράπεζα, αλλά μόνο ένα κομπιούτερ! Δικαιολογημένα, επομένως, αυτήν τη στιγμή υπάρχει παγκόσμια μάχη, όχι μόνο μεταξύ των εταιρειών που θα αναπτύξουν τις τεχνολογίες, αλλά και ποια τράπεζα θα πρωταγωνιστήσει στην τεράστια αυτή νέα αγορά!
Η εταιρεία R3, (R3CEV LLC), η οποία ιδρύθηκε μόλις πριν... 2χρονια, το 2014, για παράδειγμα, και αναπτύσσει προϊόντα στις τεχνολογίες αυτές, έχει από πίσω της ένα κοσόρτσιουμ από 70 από τις μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου, όπως τις αγγλικές τράπεζες Barclays και Royal Bank of Scotland, την Commonwealth Bank of Australia, τις ελβετικές Credit Suisse και UBS, αλλά και τις αμερικάνικες Goldman Sachs και J.P. Morgan! Η συναλλαγή, την οποία αναφέρουμε ότι έγινε, και έγινε χτες και αφορούσε πώληση κινέζικου βαμβακιού σε αμερικάνικη εταιρεία, είχε τη συμμετοχή της Commonwealth Bank of Australia και της αμερικανικής Wells Fargo!
Όμως, στην τεράστια αυτή αγορά θα μπει τώρα ένας μεγάλος παίκτης, η Κίνα! Η κινέζικη κυβέρνηση δημοσίευσε 70σέλιδη έκθεση με την οποία θέτει ως στόχο, στους επόμενους 5 μήνες, να μπει δυναμικά στο παιχνίδι χρηματοδοτώντας εταιρείες που θα υιοθετήσουν την τεχνολογία! Η τεχνολογία θα περιέχει και εφαρμογές κινητών και υποστηρίζεται, μεταξύ άλλων, από θυγατρική εταιρεία της γνωστής κινεζικής εταιρείας χονδρεμπορικής πλατφόρμας Alibaba!
Ακόμη και η αμερικάνικη Visa, με τις κάρτες, διαθέτει ειδικό λογισμικό το Chain Core, της θυγατρικής της Chain, σχεδιάζει να χτυπήσει την ίδια αγορά.
Η όλη αγορά των συναλλαγών μεταξύ εταιρειών ή προσώπων σε διαφορετικές χώρες (crossborder payments) είναι τεράστια, συντηρητικά υπολογιζόμενη σε 25 - 30 τρισεκατομμύρια δολάρια, και αφορά 10 με 15 δισεκατομμύρια συναλλαγές. Αν, όμως, οι συναλλαγές πλέον γίνονται με συστήματα τύπου Bitcoin, τότε αυτό σημαίνει ότι πλέον «σπάει» η κεντρική εκκαθάριση συναλλαγών και γίνεται πλέον πιο αποκεντροποιημένα και, ίσως, πιο ανεξέλεγκτα! Αυτό οδηγεί σε τεράστιες επιπτώσεις, όχι μόνο στο κόστος, που είναι το ευνόητο, ή στην ταχύτητα και τον έλεγχο! Επηρεάζει, και σε κάποιες περιπτώσεις μηδενίζει, τη σημασία των... συναλλαγμάτων και των κεντρικών τραπεζών, τον ρόλο των κάθε κυρίων Ντράγκι και Γκρίνσπαν, ακόμη και στους φόρους!
Το ολιγοπώλιο ελέγχου του χρήματος, κατά ορισμένους, ίσως πλέον αμφισβητείται στην παραδοσιακή του μορφή. Η εξέλιξη αυτή ίσως κρύβει τεράστιες πολιτικές επιπτώσεις, ιδιαίτερα σε μια εποχή που το νόμισμα έχει αποτελέσει εργαλείο όχι ανταλλαγής αγαθών, που ήταν ο παραδοσιακός του ρόλος, αλλά άσκησης πολιτικής, άσκησης εκβιασμών έναντι ολόκληρων κρατών!
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.
