Λίγο - πολύ, τα χρηματιστήρια και οι αγορές αρχίζουν να ξαναμπαίνουν στη ζωή μας. Ομολογουμένως μετά από άπνοια αρκετών ετών, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, πρωτοστατούν ειδήσεις για αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, για εξαγορές και συγχωνεύσεις επιχειρήσεων, για ιδιωτικοποιήσεις, για προγράμματα χρηματοδοτήσεων και άλλα πολλά, που έχουν αναπτυξιακό χαρακτήρα και αφορούν το μέλλον.
Ήταν καιρός πια να μεταβληθεί το κλίμα. Η παρελθοντολογική αναφορά διαρκείας στα κεκτημένα, στις συντάξεις, στα δικαιώματα και στα κατοχυρωμένα, έδωσε τη θέση της στην παρουσίαση των γεγονότων που θα δημιουργήσουν θετικές εξελίξεις, νέες θέσεις εργασίας, νέα εισοδήματα και μεγαλύτερη οικονομική πίτα. Διότι ως γνωστόν, αντί να προσπαθείς να αναδιανείμεις μια πίτα που συρρικνώνεται, καλύτερο είναι να προσπαθείς να μεγαλώσεις αυτήν την πίτα.
Καθρέφτης όλων αυτών των εξελίξεων είναι τα χρηματιστήρια και οι αγορές, που αποτελούν και τον μοναδικό δρόμο για τους μικρούς επενδυτές για να μπορέσουν να συμμετάσχουν στα οικονομικά δρώμενα. Οπότε μαζί με τους μπαρουτοκαπνισμένους παλιούς επενδυτές της πάλαι ποτέ κραταιάς «Σοφοκλέους», στα χρηματιστήρια εμφανίζονται και επενδυτικοί νεοσσοί. Οι τελευταίοι προσφεύγουν στις αγορές, με μικρά κεφάλαια, με σκοπό να γίνουν πλούσιοι, αύριο.
Της μόδας είναι οι περισσότεροι επενδυτές να δηλώνουν με υπερηφάνεια ότι είναι “traders”. Δηλαδή, ότι οι κινήσεις τους έχουν βραχυχρόνιο ορίζοντα, με σκοπό τη διαρκή αποκόμιση κερδών από γρήγορες κινήσεις, παρά τη μακροπρόθεσμη συμμετοχή σε μετοχικούς τίτλους εταιρειών που έχουν αναπτυξιακό χαρακτήρα.
Για τους παλαιούς «παίκτες» της Σοφοκλέους, δεν υπάρχει δικαιολογία αν επιλέγουν τον ρόλο των traders. Διότι έχουν βιώσει στο πετσί τους, τόσο το καταστροφικό τέλος της μεθυστικής διαδρομής του 1999, όσο και την υπερδεκαετή κατάρρευση των τραπεζικών μετοχών. Για τους νέους επενδυτές, ίσως και να είμαστε πιο ελαστικοί, διότι έχουν διαφορετικού τύπου βιώματα και προσλαμβάνουσες εικόνες.
Για όλους τους «γρήγορους παίκτες» των αγορών, ερχόμαστε να τους υπενθυμίσουμε τον παλαιό χρηματιστηριακό νόμο του «90-90-90». Τι λέει αυτός ο άγραφος νόμος. Ότι το 90% των γρήγορων κερδοσκόπων, χάνει το 90% των χρημάτων του, μέσα σε 90 ημέρες.
Το «90-90-90» μπορεί να φαίνεται απογοητευτικό, είναι όμως αληθινό. Και είναι απολύτως φυσικό, με δεδομένο ότι οι περισσότεροι «μπαίνουν» στην αγορά, επειδή άκουσαν ότι κάποιοι κέρδισαν, οπότε πιστεύουν ότι θα κερδίσουν και αυτοί. Οι γρήγοροι κερδοσκόποι έχουν υψηλές προσδοκίες.
Έτσι βιάζονται και κινούνται δίχως να έχουν σχεδιάσει ένα πλάνο και να έχουν δομήσει μια στρατηγική. Δίχως να θέτουν στόχους στον χρόνο εισόδου στην αγορά, στον τρόπο εισόδου, στις τιμές εισόδου, στο ρίσκο που αναλαμβάνουν και στις τιμές εξόδου, απόκτηση άδειας οδήγησης. Ωστόσο, αυτός που αποτυγχάνει να σχεδιάσει ένα πλάνο, είναι σίγουρο ότι έχει σχεδιάσει ήδη την αποτυχία του.
Αλλά και όσοι πετυχαίνουν να καταστρώσουν ένα σχέδιο, δεν είναι δεδομένο ότι θα το τηρήσουν. Πιθανότατα θα παρασυρθούν από μια άλλη κίνηση, από μια εναλλακτική πρόταση, από έναν πιο δελεαστικό στόχο. Αλλά ακόμα και αν επιμείνουν στο σχέδιο τους, δεν είναι σίγουρο ότι θα πετύχουν, αν δεν το έχουν τεστάρει, έστω και λίγο στην πράξη.
Πολλοί επενδυτές, θεωρούν ότι δεν χρειάζονται ειδικές γνώσεις για να κινηθεί κανείς στις αγορές. Όμως, όπως λένε και οι παλαιότεροι, η καλύτερη επένδυση στο χρηματιστήριο, είναι η επένδυση στη γνώση. Διότι η γνώση σε προστατεύει απέναντι στις λάθος επιλογές, απέναντι την ψυχολογική καταπόνηση και στις υπόλοιπες παιδικές ασθένειες των χρηματιστηριακών αγορών.
Η γνώση, σου επιτρέπει να θωρακίσεις τις επενδυτικές σου αποφάσεις πάνω στις «διαχρονικές οικονομικές σταθερές», οι οποίες έχουν περάσει σε δεύτερη μοίρα σήμερα, όπως είχε αναφερθεί και στο άρθρο: «Η παλιά καραβάνα της Σοφοκλέους και ο βιαστικός γιος που τίναξε την μπάνκα στον αέρα».
Με το μυαλό μας στον άγραφο νόμο του «90-90-90», ευχόμαστε «καλό βόλι» στους γρήγορους παίκτες των αγορών. Διότι μπορεί τα χρηματιστήρια να καλπάζουν και να μοιράζουν κέρδη, όμως το τέλος της χρηματιστηριακής ημέρας θα είναι διαφορετικό για τον καθένα μας.