Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Η πρόσφατη χρηματιστηριακή κατάρρευση της Deutsche Bank έφερε στο φως τον προβληματισμό για τις παράνομες και επικίνδυνες δραστηριότητες της Γερμανικής τράπεζας. Εκείνο που όμως μερικοί επισημαίνουν, είναι ότι υπάρχουν όχι μόνο χαμένοι, αλλά και κερδισμένοι από την κατάρρευσή της: οι Αμερικάνικες επενδυτικές τράπεζες! Ισχύει;
Εδώ και πολλά χρόνια ξεκίνησε ο πόλεμος για το «μερίδιο» της επενδυτικής τραπεζιτικής σε παγκόσμιο επίπεδο, για την διαχείριση του τμήματος εκείνου των τραπεζικών εργασιών που ακουμπάνε η συντριπτική πλειοψηφία των αγορών και των κεφαλαίων.
Καθώς το κόστος διάσωσης τραπεζών που εμπλέκονται στον κλάδο αυξάνει, αλλά και η κερδοφορία των τραπεζών αυτών δύναται να είναι υψηλή, λόγω της δυνατότητάς τους να κερδοσκοπούν σε πολλά επίπεδα, η κρίση του 2008 οδήγησε σε αλλαγή νομοθεσίας τόσο σε ΗΠΑ όσο και παγκοσμίως, αλλά και σε αυξανόμενο ενδιαφέρον για «μάζεμα» της παγκόσμιας αυτής αγοράς στις ΗΠΑ. Καθώς οι τράπεζες είναι ο σημαντικότερος κλάδος εταιριών παγκοσμίως, η πραγματική «βαριά βιομηχανία», ο έλεγχος των Τραπεζών, και μέσω αυτών του παγκόσμιου χρήματος, επιτρέπει στις ΗΠΑ να διευρύνουν ξανά την κυριαρχία τους από στρατιωτική και σε οικονομική. Όποιος ελέγχει σήμερα όχι τόσο τα όπλα, όσο τις αγορές και τις τράπεζες, μπορεί να επιβάλλει πολιτικές. Το χτύπημα των κέντρων μαύρου χρήματος παγκοσμίως που προωθούν οι ΗΠΑ τα τελευταία 5 χρόνια, είναι μόνο μια πλευρά του παιχνιδιού. Η συγκεντροποίηση του έλεγχου στις Αμερικάνικες τράπεζες είναι η δεύτερη, για τον έλεγχο της παγκόσμιας οικονομίας!
Στο προηγούμενο διάστημα οι ΗΠΑ έβαλαν χέρι σε Ελβετικές επενδυτικές τράπεζες και πλέον φαίνεται ότι τόσο με τα πρόστιμα, όσο και με νομοθετικές ενέργειες (αλλαγή νομοθεσίας) θα «στριμώξουν» και την γερμανική υπερτράπεζα-παρανομιών την Deutsche Bank. Η στιγμή είναι η κατάλληλη διότι υπάρχει έλλειψη κεφαλαίων στις Γερμανικές τράπεζες, νομοθετικές αλλαγές σε εξέλιξη που θα απαιτούν νέα κεφάλαια ως το 2019, και νέα κρίση που ενέχει κινδύνους και είναι μπροστά μας. Αυτό διευκολύνεται από το Γερμανικό πολιτικό και θεσμικό στρουθοκαμηλισμό. Στην Ευρώπη, το «καμάρι της Γερμανίας», η Deutsche Bank, εκτός από το ότι έχει τα «στραβά μάτια» της εκεί Γερμανικής επιτροπής κεφαλαιαγοράς που έχει… σταματήσει(!!!) να κάνει ελέγχους και δίκες εναντίον της, κάνει απεγνωσμένες προσπάθειες να μαζέψει ακόμη και στο παραπέντε «φραγκοδίφραγκα» έστω και από πιο απίθανες πηγές, όπως από πρίγκιπες με ενεργό ανάμιξη στο ξέπλυμα χρημάτων παγκοσμίως, ή από… θυγατρικές ασφαλιστικές εταιρίες, καθώς οι παραδοσιακοί επενδυτές, οι κανονικοί επενδυτές, της έχουν γυρίσει την πλάτη, διότι μυρίζονται τα τεράστια ρίσκα, το βαθύ πηγάδι στο οποίο θα πετάξουν τα λεφτά τους!
Ενώ οι Ευρωπαϊκές τράπεζες, με προεξέχουσα τη Γερμανική Deutsche Bank «πνέουν τα λοίσθια», είναι στα τελευταία τους, δηλαδή, κάθε άλλο παρά το ίδιο συμβαίνει στις ΗΠΑ, με τους ανταγωνιστές τους.
Τα πρόσφατα αποτελέσματα των Αμερικανικών Τραπεζών JP Morgan Chase και Citigroup, που πιθανότατα προμηνύουν καλά αποτελέσματα για Goldman Sachs και Morgan Stanley που βγαίνουν την εβδομάδα που έρχεται, δείχνουν όχι μόνο ότι οι Αμερικανικές τράπεζες βγάζουν κέρδη, αλλά είναι σε εξαιρετική πορεία ανάκαμψης, παρά τις υψηλές κεφαλαιακές απαιτήσεις που έχουν σε σχέση με Ευρωπαϊκές Τράπεζες σαν εκείνη της, αμφισβητούμενης επάρκειας κεφαλαίων -όπως έδειξε η πλαστογραφία στα Stress Tests που εμφάνισε πλαστά κέρδη ως υπαρκτά για να εμφανίσει υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια- γερμανικής Deutsche Bank.
Οι Αμερικανικές τράπεζες ανακοίνωσαν κέρδη άνω των προσδοκιών, που και μόνο από επενδυτικές δραστηριότητες ξεπερνούν τα 13 δις δολάρια στο τρίμηνο. Καθώς τα κέρδη αυτά έρχονται ως αποτέλεσμα ενίσχυσης δραστηριοτήτων, όπως δήλωσε ο Daniel Pinto, επικεφαλής του τμήματος επενδυτικής τραπεζιτικής της JP Morgan, υπάρχουν ενδείξεις ότι η Αμερικάνικη τράπεζα θα κερδίσει σημαντικά μερίδια από την παγκόσμια αγορά στο επόμενο διάστημα.
Πράγματι, όχι μόνο η JP Morgan, αλλά και οι άλλες Αμερικανικές τράπεζες πιθανότατα θα κερδίσουν μεγαλύτερο μερίδιο από την παγκόσμια πίτα, επιτρέποντας στις ΗΠΑ να κυριαρχήσουν στην τεράστια αυτή αγορά, ελέγχοντας την ροή χρήματος. Όμως, αυτό δεν είναι απλά θέμα κάποιας νίκης με «πρόστιμα» της Αμερικάνικης κυβέρνησης σε ξένες τράπεζες, αλλά οφείλεται πολύ περισσότερο στο ότι οι Γερμανικές και κάποιες άλλες Ευρωπαϊκές Τράπεζες, είχαν βουτήξει βαθιά σε δραστηριότητες που βρίσκονταν είτε στα όρια της παρανομίας (μαύρο χρήμα, χειραγώγηση) είτε δεν έχουν τα κεφάλαια να τα υποστηρίξουν, ούτε να τα αυξήσουν εύκολα ιδιαίτερα τώρα που η Ευρώπη, με την πολιτική Σόιμπλε, οδηγήθηκε στα βράχια, σε διαρκή ύφεση, ενώ στην ιδία περίοδο οι ΗΠΑ αλλά και σε κάποιο βαθμό η Αγγλία, αναδιαρθρώθηκαν και βελτίωσαν και τα τραπεζικά τους δεδομένα, ιδιαίτερα οι ΗΠΑ, ώστε να αντιμετωπίσουν το νέο παγκόσμιο σκηνικό ανταγωνισμού…
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.