Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Στο προηγούμενο διάστημα οι χρηματιστηριακές αγορές κυριολεκτικά κατέρρευσαν. Τόσο η κρίση στην Κίνα όσο και η κατάρρευση των τιμών των εμπορευμάτων, κυρίως πετρελαίου, δημιούργησαν ένα ασφυκτικά αρνητικό κλίμα για τις αγορές.
Οι τιμές μετοχών στο Χρηματιστήριο της Σαγκάης έχουν ήδη χάσει το 50% της αξίας τους από το καλοκαίρι. Οι τιμές του πετρελαίου έφτασαν τα 25 δολάρια προ εβδομάδος, χάνοντας 60% της αξίας τους σε 9 μήνες. Οι τιμές που καταγράφονται αυτήν τη στιγμή στο χρηματιστήριο της Σαγκάης, αλλά και της Σεντζέν, στην Κίνα, δείχνουν ότι στο επόμενο διάστημα η πορεία των κινεζικών χρηματιστηρίων θα συνεχίσει να είναι πτωτική. Αυτό θα συμβεί τόσο για λόφους ψυχολογίας, όσο και για πρακτικούς λόγους. Καθώς οι περισσότεροι επενδυτές επί σειρά ετών έχουν τοποθετηθεί σε επίπεδα τιμών που είναι κοντά στις 2.000 μονάδες για τον γενικό δείκτη στο χρηματιστήριο της Σαγκάης, και καθώς η στήριξη των 3.000 μονάδων έχει πλέον γίνει επίπεδο αντίστασης προ πολλού, είναι θέμα χρόνου η περαιτέρω πτώση σε επίπεδα 2.000 – 2.200 μονάδων, δηλαδή 20% - 25% χαμηλότερα από τα επίπεδα που τώρα βρίσκεται. Αυτό μοιραία θα οδηγήσει τα χρηματιστήρια των δυτικών χωρών σε χαμηλότερα επίπεδα, αλλά δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι αυτό θα γίνει άμεσα.
Οι τιμές πετρελαίου υποχώρησαν σε επίπεδα κάτω των 30 δολαρίων, με τα συμβόλαια σε WTI σε επίπεδα κοντά στα 25 δολάρια, αλλά, καθώς τα αποθέματα πετρελαίου είναι χαμηλά και οι αρνητικές ειδήσεις σε ο,τι αφορά την παραγωγή του πετρελαίου, που αφορούσαν κυρίως την πρόσθετη παραγωγή του Ιράν και τη διοχέτευση του στις δυτικές αγορές, αντικατοπτρίστηκαν στις τιμές, στο τελευταίο διάστημα παρατηρείται κάποια σταθεροποίηση και ανάκαμψη τιμών στο πετρέλαιο. Να σημειώσουμε εδώ ότι η ανάκαμψη αυτή είναι κάτι που έχει ευεργετικές επιπτώσεις σε οικονομίες περιφερειακών χωρών, αλλά και σε εταιρείες, καθώς τιμές κοντά στα 20 - 25 δολάρια είναι τιμές που οδηγούν σε χρεοκοπίες όχι μόνο εταιρειών, αλλά και… κρατών, όπως στην περίπτωση της Βενεζουέλας!
Ένα απροσδόκητα αρνητικό νέο, που ήταν η επιβράδυνση της ανάπτυξης της αμερικάνικης οικονομίας, από την άλλη, και συγκεκριμένα η ανάπτυξη με ρυθμούς 0,7%, επιτρέπει τη σταδιακή αναθεώρηση όχι μόνο για την ανάπτυξη της αμερικάνικης και της παγκόσμιας οικονομίας, αλλά και την εκτίμηση για πληθωρισμό. Ως τώρα, υπήρχε έντονος ο φόβος για υπερθέρμανση της αμερικάνικης οικονομίας που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πληθωρισμό. Όμως πλέον οι πιθανότητες αυτές μειώνονται σημαντικά, όπως προκύπτει από τις εκτιμήσεις οικονομολόγων, και επομένως από εκεί που θα περιμέναμε 2 ή 3 αυξήσεις του βασικούς επιτοκίου της Κεντρικής Τράπεζας στις ΗΠΑ, τώρα μπορεί να μιλάμε για μόλις μία αύξηση, ή το χειρότερο για δύο. Αυτό όμως επιτρέπει μία καλύτερη αποτίμηση τόσο κινδύνων για την αγορά ομολόγων, όσο και μετοχών. Εκτιμούμε ότι η νέα αυτή εξέλιξη θα απεικονιστεί στην αγορά σε βάθος χρόνου. Η χρηματιστηριακή αγορά, επομένως, μπορεί να κάνει μια ανάκαμψη στο επόμενο διάστημα, με τις δυτικές μεγάλες χρηματιστηριακές αγορές να μπορέσουν να ανακάμψουν ως και 10% - 12% στο επόμενο δίμηνο. Αυτό, όμως, πιθανότατα θα αποτελεί και την ολοκλήρωση της όποιας ανάκαμψης, με βάση τα ως τώρα δεδομένα, επιτρέποντας εκεί ρευστοποιήσεις και σταδιακή υποχώρηση της αγοράς ξανά, στη συνέχεια σε νέα χαμηλότερα επίπεδα σε βάθος 12 μηνών.
* Ο κ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
Το παρόν άρθρο εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του γράφοντος, δεν αποτελεί οδηγό ή σύσταση για επενδύσεις οποιασδήποτε μορφής προς οιονδήποτε και για οτιδήποτε τίτλο ή παράγωγο αυτού.
