Είναι το νησί της καντάδας, του Σολωμού και του Κάλβου, διανοούμενη και γοητευτική. Oι Βενετσιάνοι γοητευμένοι από το λουλουδιασμένο τοπίο την αποκαλούσαν Fioro di Levante (Λουλούδι της Ανατολής) και καταφέρνει να συνδυάσει την τέχνη με την καθημερινότητα, τη φύση με τους ζεστούς, φιλόξενους ανθρώπους. Όμως η άνθηση δεν παρατηρούνταν μόνο στους κατάφυτους λόφους, στις πλαγιές και στις παραλίες, αλλά στα γράμματα και τις τέχνες.
Πλησιάζοντας με το πλοίο το λιμάνι του νησιού, το πρώτο που θα παρατηρήσετε είναι το καμπαναριό του Αγίου Διονυσίου στα αριστερά της πόλης, με την εκκλησία να είναι σύμβολο της Ζακύνθου. Σύντομα από το λιμάνι θα βρεθείτε στη Χώρα, η οποία απλώνεται στους πρόποδες κατάφυτων λόφων.
Ανηφορίζοντας από την πλατεία του Αγίου Μάρκου και περνώντας από τον Άγιο Μάρκο την μητρόπολη των καθολικών, αλλά και την ιστορική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου των Φιλικών όπου ορκίστηκαν οι φιλικοί της Ζακύνθου κατά την επανάσταση του 1821, θα καταλήξετε πάνω από την πόλη, σε μια γειτονιά, στη Μπόχαλη όπως τη λένε οι ντόπιοι. Το προάστιο αν και δεν έχει την παλαιά μορφή του, εξακολουθεί σήμερα να είναι πόλος έλξης για την θέα που προσφέρει και θα το καταλάβετε αμέσως μόλις βρεθείτε εκεί.
Ο ανηφορικός δρόμος μετά την Μπόχαλη οδηγεί στο παλιό ενετικό κάστρο. Ανάμεσα στα ψηλά πεύκα ξεχωρίζουν τα ερείπια σπιτιών και εκκλησιών με τις φυλακές και τις πυριτιδαποθήκες να αντέχουν ακόμα τους σεισμούς. Φθάνοντας στο ψηλότερο σημείο του κάστρου η θέα γίνεται ακόμα πιο εντυπωσιακή, με τον σεισμό να έχει καταφέρει να αποκόψει το κάστρο από τον διπλανό λόφο, τον Εξηνταβελώνη και απέναντι από τον λόφο του κάστρου και της Μπόχαλης, βρίσκεται και ο ιστορικός λόφος του Στράνη.
Εκεί όπου ο Δ. Σολωμός ακούγοντας τα κανόνια από το πολιορκημένο Μεσολόγγι έγραψε τον Ύμνο στην Ελευθερία, που έγινε και ο Εθνικός μας ύμνος.
Αξίζει να δείτε
Άγιος Διονύσιος
Η εκκλησία, σύμβολο του νησιού, είναι τρίκλιτη βασιλική και χτίστηκε το 1925 με το καμπαναριό της να είναι όμοιο με αυτό του Αγίου Μάρκου της Βενετίας. Το εντυπωσιακό εσωτερικό της διαθέτει θαυμάσιες τοιχογραφίες, ενώ πολλοί την επισκέπτονται προκειμένου να προσκυνήσουν το ιερό σκήνωμα του Αγίου.
Ο Άγιος Διονύσιος μπορεί να πέθανε και να τάφηκε στις Στροφάδες, όμως μετά από εκατό χρόνια τα οστά του μεταφέρθηκαν στην Χώρα και σήμερα φυλάσσονται στον ομώνυμο ναό.
Η Χώρα
Απλώνεται στους πρόποδες κατάφυτων λόφων, στη θέση της παλιάς πόλης η οποία καταστράφηκε από τον σεισμό του 1953. Η πλατεία Σολωμού είναι η μεγαλύτερη πλατεία του νησιού και αποτελεί πλέον την καρδιά της πόλης μαζί με τον παραλιακό δρόμο, την οδό Λομβάρδου, που ήταν η παλιά Στράτα Μαρίνα.
Στην πλατεία βρίσκονται τα κτίρια όπου στεγάζονται οι δημόσιες υπηρεσίες, η Δημοτική Βιβλιοθήκη, το μουσείο Μεταβυζαντινής Τέχνης και ο ναός του Αγίου Νικολάου του Μώλου του 1561, ο οποίος είναι το μοναδικό βενετσιάνικο κτίριο που διασώθηκε από το σεισμό και την φωτιά.
Στο άλλο άκρο της Στράτα Μαρίνα δεσπόζει ο ναός του Αγίου Διονυσίου, ενώ συνηθισμένη εικόνα είναι οι άμαξες που κάνουν βόλτες τους επισκέπτες θυμίζοντας άλλες, παλαιότερες εποχές.
Τα μουσεία Σολωμού και Μεταβυζαντινής Τέχνης
Στην πλατεία Αγίου Μάρκου βρίσκεται το μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων. Στο ισόγειο στεγάζεται το Μαυσωλείο όπου φιλοξενούνται τα οστά των δύο εθνικών ποιητών Διονυσίου Σολωμού και Ανδρέα Κάλβου. Στους υπόλοιπους ορόφους βρίσκονται οι αίθουσες Διονυσίου Σολωμού, Διονυσίου Ρώμα και άλλων, ενώ στις υπόλοιπες αίθουσες βρίσκεται η πτέρυγα Επιφανών Ζακυνθίων όπου εκτίθενται εικόνες, προσωπογραφίες, έπιπλα εποχής αλλά και αντικείμενα από αρχοντικά.
Επίσης στην άλλη πλατεία, στην Σολωμού βρίσκεται το μουσείο Μεταβυζαντινής Τέχνης όπου στεγάζεται πλούσια συλλογή από φορητές εικόνες της μεταβυζαντινής περιόδου. Επίσης σημαντικά είναι και τα τέμπλα που εκτίθενται από εκκλησίες του νησιού.
Η Μπόχαλη
Είναι ένα ιδιαίτερα δημοφιλές προάστιο και βρίσκεται στον λόφο πάνω από την Χώρα. Αν και η παλαιά μορφή της με τα μποστάνια και τα περιβόλια καταστράφηκε από τον σεισμό του 1893, εξακολουθεί σήμερα να είναι πόλος έλξης. Δεν είναι μόνο η εκκλησία της πλατείας, η Παναγιά της Χρυσοπογής με το ξυλόγλυπτο τέμπλο, ή τα χαμηλά κτίρια και τα λίγα σοκάκια του οικισμού. Αυτό που σε κερδίζει με μιας, είναι η θέα προς την πόλη, το λιμάνι και το πέλαγος με τα μαγαζάκια να προσφέρουν ιδανική θέση προκειμένου να απολαύσετε την σπάνια εικόνα.
Η Αναφωνήτρια
Είναι ένα από τα οκτώ μοναστήρια που διασώθηκαν από τον σεισμό του 1953 και βρίσκεται στο ομώνυμο χωριό. Είναι κτίσμα του 15ου αι.
και στο εσωτερικό του έχουν σωθεί τοιχογραφίες, ενώ στο δάπεδο ο δικέφαλος αετός. Ηγούμενος της μονής υπήρξε ο Άγιος Διονύσιος ο οποίος τα πρώτα χρόνια της μοναστηριακής του ζωής τα έζησε στο μοναστήρι των Στροφάδων. Η εικόνα της Παναγίας της Αναφωνήτριας θεωρείται θαυματουργή.
Το Ναυάγιο
Είναι η πιο πολυφωτογραφημένη παραλία του νησιού και από τις πιο γνωστές στον κόσμο. Το ναυάγιο συνέβη τον Οκτώβριο του 1980 όταν το πλοίο «Παναγιώτης» προσάραξε στην ακτή. Το πλοίο μετέφερε παράνομα τσιγάρα, τα οποία θα παρέδιδε για λογαριασμό της Καμόρα σε ταχύπλοα, ανοιχτά της Νάπολης στην Ιταλία. Τελικά κατά την διάρκεια καταδίωξης από τις αρχές αλλά και της κακοκαιρίας εκείνης την νύχτας, έπεσε στα βράχια.
Από τότε η μικρή ακτή εξ αιτίας της διάβρωσης των κυμάτων που δημιούργησε η παρουσία του κατεστραμμένου πλοίου, μεγάλωσε και απέκτησε το σχήμα που πλέον συναντάμε. Μέχρι τότε η παραλία Ναυάγιο λεγόταν ακτή του Άη Γιώργη. Βρίσκεται στο βορειοδυτικό σημείο του νησιού και υπάρχει εξέδρα για να μπορέσετε να το δείτε, ενώ μόνο με πλοιάρια μπορείτε να προσεγγίσετε την παραλία, τα οποία ξεκινούν από την Χώρα, τις Αλυκές, τον Άγιο Νικόλαο, το Σκινάρι αλλά και από το πλησιέστερο σημείο, τον όρμο Βρώμη.
Το πλοίο «Παναγιώτης» είχε μήκος 48 μέτρα, πλάτος 8 μέτρα και βάρος 450 τόνους.
Οι Γαλάζιες Σπηλιές
Οι σπηλιές που έχουν σχηματιστεί στα πετρώματα του νησιού εντυπωσιάζουν από τα σχήματα αλλά κυρίως από το χρώμα των νερών. Η πιο γνωστή είναι η Γαλάζια Σπηλιά που βρίσκεται κοντά στο ακρωτήρι Σκινάρι. Το βαθύ μπλε χρώμα των νερών με το τουρκουάζ που ξεπηδά ανάμεσα από τα βράχια, αλλά και o βυθός με τα κοράλλια και τα σφουγγάρια, δημιουργούν πανδαισία χρωμάτων ειδικά τις πρωινές ώρες.
Τα πλοιάρια που θα σας ταξιδέψουν στο εσωτερικό των σπηλιών ξεκινούν από τις Αλυκές, τον Άγιο Νικόλαο αλλά και από το ακρωτήρι Σκινάρι που είναι το πλησιέστερο σημείο προς αυτές.
Οι Μυζήθρες
Οι Μυζήθρες, η μικρή και η μεγάλη, είναι δύο κωνικοί πανύψηλοι ολόλευκοι βράχοι, που βρίσκονται ακριβώς κάτω από το φάρο του Κεριού, στο νοτιότερο ακρωτήρι του νησιού. Έχουν πάρει το όνομά τους από το τοπικό τυρί που παράγεται στο νησί που το χρώμα του είναι άσπρο.
Οι βράχοι ξεπηδούν αμέσως μετά τον γκρεμό, μέσα από την θάλασσα με τα γαλαζοπράσινα νερά τα οποία σε συνδυασμό με τις σπηλιές του Κεριού και τις απόκρημνες βουνοπλαγιές συνθέτουν ένα επιβλητικό τοπίο. Επίσης εδώ θα θαυμάσετε το ηλιοβασίλεμα αλλά και την μεγαλύτερη σημαία του κόσμου, 600 τ. μ. παρακαλώ.
Την παραλία Γέρακας
Η παραλία θεωρείτε από πολλούς σαν η καλύτερη του νησιού. Προστατεύεται από το Θαλάσσιο Πάρκο της Ζακύνθου και ανήκει στην ζώνη που επιτρέπεται η ήπια ανθρώπινη δραστηριότητα κατά την διάρκεια της μέρας, ενώ τις νύχτες απαγορεύεται η παραμονή επισκεπτών καθώς οι χελώνες Caretta-Carreta έχουν επιλέξει αυτή την παραλία για να γεννήσουν τα αυγά τους.
Οι άνθρωποι του Θαλάσσιου Πάρκου που θα συναντήσετε εκεί, πρόθυμα θα σας ενημερώσουν για τις υποχρεώσεις σας και θα σας προμηθεύσουν τα σχετικά έντυπα.
Παραλίες
Στη νότια πλευρά του νησιού βρίσκονται παραλίες με ψιλή άμμο ιδιαίτερα δημοφιλείς. -10- Κατευθυνόμενοι προς το χωριό Βασιλικός θα συναντήσετε αριστερά σας τις παραλίες του Αργάσι, του Πόρτο Ζόρο, της Μπανάνας με τις εκτεταμένες αμμουδιές, του Αγίου Νικολάου και του Πόρτο Ρώμα με την μικρή ακτή.
Εύκολα από εδώ θα φθάσετε στην παραλία του Γέρακα η οποία θεωρείται σαν η καλύτερη του νησιού η οποία όμως προστατεύεται όμως από το Θαλάσσιο Πάρκο της Ζακύνθου.
Ο Γέρακας είναι η άκρη της χερσονήσου η οποία περικλείει τον μεγαλύτερο κόλπο του νησιού, τον Λαγανά. Οι Άγγλοι τουρίστες το καλοκαίρι (μέχρι πέρυσι τουλάχιστον), κάνουν κυριολεκτικά κατάληψη της περιοχής και της αμμουδιάς του Λαγανά, με ότι θετικό ή αρνητικό συνεπάγεται αυτό. Είναι μεγάλη σε μήκος αμμουδιά η οποία δύσκολα φαίνεται κάτω από τα πόδια των χιλιάδων παραθεριστών, με την θαλάσσια χελώνα να προσπαθεί και εδώ να γεννήσει τα αυγά της.
Μετά τον Λαγανά θα συναντήσετε τον όρμο Κερίου και το ομώνυμο χωριό.
Στην ΒΑ πλευρά του νησιού θα βρείτε επίσης δημοφιλείς παραλίες όπως είναι της Τσιλιβή, της Παχιάς Άμμου και των Αλυκών. Επίσης στο βορειότερο ακρωτήρι του νησιού, το Σκινάρι, βρίσκονται οι Γαλάζιες Σπηλιές.
Info
Αν κινηθείτε νότια του κόλπου του Λαγανά θα φτάσετε στον οικισμό του Αγ. Σώστη και στην ομώνυμη παραλία του. Συνήθως επικρατεί ηρεμία από κόσμο, αλλά το δημοφιλέστερο σημείο της περιοχής είναι το καταπράσινο νησάκι του Αγ. Σώστη. Δημιουργήθηκε με το σεισμό του 1633 ο οποίος διαχώρισε την βραχονησίδα από την Ζάκυνθο.
Πλέον υπάρχει ξύλινη γέφυρα που θα σας οδηγήσει εύκολα στο όμορφο νησάκι και τις παραλίες του. Υπάρχει όμως πιθανότητα να πρέπει να πληρώσετε λίγα ευρώ ως αντίτιμο για να τις απολαύσετε.
Κείμενο - Φωτογραφίες: Κώστας Κατσίγιαννης
