Οι αθλητές και οι αθλήτριες ζουν συχνά – συνειδητά ή όχι - «δέσμιοι» του ταλέντου και των προσδοκιών. Υπάρχουν, όμως, κάποιοι και κάποιες, που πίσω από τα φώτα του πρωταθλητισμού και τη «λάμψη» των τίτλων και των μεταλλίων, βρίσκονται «παγιδευμένοι» σ ένα σύστημα ενοχής, ντροπής και πίεσης...
Είναι εκείνες και εκείνοι που είτε πέτυχαν είτε όχι στον τομέα τους, κρύβουν μέσα τους μυστικά κακοποίησης. Η αποκάλυψη της Σοφίας Μπεκατώρου, δεν συνοδεύτηκε από μερικές ακόμη καταγγελίες Ελληνίδων αθλητριών. Εφερε στο προσκήνιο και παλαιότερες περιπτώσεις, από όλο τον κόσμο και σε πολλά αθλήματα ομαδικά και ατομικά, σε επαγγελματικό επίπεδο ή ερασιτεχνικό – ακόμη και σε όλες τις ηλικίες.
Η πιο πρόσφατη και πολύκροτη ιστορία ήταν αυτή του γιατρού των εθνικών ομάδων ενόργανης γυμναστικής των ΗΠΑ, Λάρι Νάσαρ, ο οποίος καταδικάστηκε συνολικά σε 175 χρόνια φυλάκισης, για διάφορες κατηγορίες σεξουαλικής κακοποίησης. Το σκάνδαλο αποκαλύφθηκε από την εφημερίδα «Indianapolis Star» και έγινε ντοκιμαντέρ στην πλατφόρμα Netflix με τίτλο «Athlete A», για την πρώτη αθλήτρια που τον κατήγγειλε, τη Μάγκι Νίκολς.
Μετά την αρχική αποκάλυψη, περισσότερες από 160 αθλήτριες, μεταξύ των οποίων το «χρυσό κορίτσι», Σιμόν Μπάιλς, κατονόμασαν τον Νάσαρ, ο οποίος ασελγούσε σε δεκάδες κοπέλες για δύο και πλέον δεκαετίες, με φερόμενη κάλυψη από παράγοντες της ομοσπονδίας.
Κι ενώ οι σεξιστικές συμπεριφορές κατά γυναικών αποκαλύπτονται διαρκώς, η ποδοσφαιρική Αγγλία κλονίστηκε την τελευταία πενταετία από εκατοντάδες αποκαλύψεις για ασέλγεια προπονητών σε ανήλικα αγόρια... Ο παλαίμαχος παίκτης της Τότεναμ και της Λίβερπουλ, Πολ Στιουάρτ, είχε καταγγείλει το 2016, ότι από την ηλικία των 11 έως 15 ετών κακοποιούνταν καθημερινά από προπονητή του.
Την ίδια περίοδο, δύο άλλοι πρώην ποδοσφαιριστές είχαν κατονομάσει τον κόουτς ακαδημιών της Κρου, Μπάρι Μπένελ, με την ίδια κατηγορία. Αποτέλεσμα ήταν μία «καταιγίδα» αποκαλύψεων από 740 θύματα, σε 328 ομάδες από την Πρέμιερ Λιγκ ως ερασιτεχνικούς συλλόγους, ενώ 80 προπονητές καταδικάστηκαν για παιδική κακοποίηση.
Την ίδια χρονιά βγήκε στο φως της δημοσιότητας ότι στις ακαδημίες της μεξικάνικης Βέρακρουζ οι νεαροί παίκτες όφειλαν να υποταχθούν στις ορέξεις προπονητών, ώστε να προωθηθούν στις ανδρικές ομάδες. Η υπόθεση οδήγησε απλώς στην απόλυση δύο κόουτς.
Ένα τρανό παράδειγμα θάρρους και εσωτερικής δύναμης που εξελίχθηκε σε «καύσιμο» για την επιτυχία θεωρείται η Μπριάνα Στιούαρτ. Η κατά πολλούς κορυφαία σύγχρονη παίκτρια μπάσκετ στον κόσμο και πρωταθλήτρια WNBA και MVP του 2020 με τις Σιάτλ Στορμ, έδωσε τον Οκτώβριο του 2017 τη δική της ώθηση στο κίνημα #MeToo. Το #MeToo ξεκίνησε το 2006 στην Αμερική, έπειτα από κακοποίηση ανήλικου κοριτσιού και συνεχίστηκε το 2015, έπειτα από τις καταγγελίες διάσημων ηθοποιών κατά του παραγωγού ταινιών, Χάρβεϊ Ουάινσταϊν. Με ένα κείμενο στην ιστοσελίδα The Players Tribune, με τίτλο «Me Too», αποκάλυψε ότι από εννέα ως 11 ετών κακοποιήθηκε επανειλημμένα από έναν οικογενειακό φίλο... «Δεν έκανα θεραπεία και για χρόνια δεν μίλησα, διότι δεν ήθελα να το ζήσω ξανά», εξήγησε η Αμερικανίδα, προσθέτοντας πως «δεν θα πάρω ποτέ πίσω εκείνη την περίοδο της ζωής μου, καθώς οι εικόνες και οι εμπειρίες δεν διαγράφονται».
Στη Γερμανία, η καταγγελία της Γκίτα Σβαρτς, αθλήτριας ιππασίας για κακοποίηση όταν ήταν 15 ετών έφερε στην επιφάνεια δεκάδες περιπτώσεις και τον Οκτώβριο του 2020 η Ολυμπιακή Επιτροπή της χώρας απολογήθηκε δημοσίως σε κάθε θύμα.
Ταχύτατα ενήργησε και η αντίστοιχη επιτροπή της Βραζιλίας, έπειτα από αποκαλύψεις γκρουπ αθλητών κατά του Φερνάντο ντε Καρβάλιο Λόπες, πρώην προπονητή της ανδρικής εθνικής Βραζιλίας στη ρυθμική γυμναστική. Σαράντα εν ενεργεία ή παλαίμαχοι αθλητές ανέφεραν πως κακοποιήθηκαν σεξουαλικά από εκείνον για σειρά ετών και δέκα εξ αυτών έφτασαν ως την Δικαιοσύνη. Μάλιστα, το 2016 απομακρύνθηκε από την θέση του, ένα μήνα πριν την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο ντε Τζανέιρο, αφού κατηγορήθηκε από μια 13χρονη αθλήτρια για σεξουαλική κακοποίηση. Μετά από εκείνη την καταγγελία, ακολούθησαν και άλλες...
Οσμή σκανδάλου αναδύθηκε και το 2010 στην κολυμβητική ομοσπονδία των ΗΠΑ, όταν έρευνα κατέγραψε δεκάδες περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης από τον προπονητή Άντι Κινγκ, ο οποίος καταδικάστηκε σε κάθειρξη 40 ετών. Μάλιστα, μία έφηβη αθλήτρια αποκάλυψε πως προχώρησε σε άμβλωση, καθώς είχε μείνει έγκυος από την δίχως συγκατάθεση συνεύρεσή τους...
Σύμφωνα με το RTVE, την δημόσια ραδιοτηλεόραση της Ισπανίας, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναφέρει ότι το 20% των παιδιών που ασχολούνται με κάποιο άθλημα έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση. Ο αριθμός είναι ιδιαιτέρως μεγάλος, κάνοντας λόγο για ένα σε κάθε πέντε παιδιά που ακολουθούν κάποιο σπορ από μικρή ηλικία!
Η έρευνα του συμβουλίου προτάσσει ως κύρια επίπτωση τα ψυχολογικά τραύματα. Ο ασημένιος Ολυμπιονίκης στο Δέκαθλο, το 1992 στη Βαρκελώνη, Αντόνιο Πενιαλβέρ, αποφάσισε να μιλήσει ανοιχτά έπειτα από χρόνια για την κακοποίηση που υπέστη από τον προπονητή του, ωστόσο το κακούργημα είχε ήδη παραγραφεί. Τα θύματα φοβούνται να καταγγείλουν τους θύτες, θυμίζοντας το παράδειγμα των Ιρένε Μαρτίνεθ και Γκλόρια Βισέρας, οι οποίες κατήγγειλαν τον προπονητή γυμναστικής της Ισπανίας, Χεσούς Καρμπάγιο. Αρχικά, η κοινή γνώμη δεν έλαβε στα σοβαρά τις κατηγορίες. Αργότερα, όμως, το Ανώτατο Δικαστήριο τις δικαίωσε, όταν πάντως η υπόθεση είχε πια παραγραφεί...
