Η στροφή στους μηδενικούς ρύπους είναι δεδομένη - και για τα βαρέα οχήματα - , καθώς Scania, Daimler, MAN, Volvo, DAF, IVECO και Ford έβαλαν την υπογραφή τους σε συμφωνία που προβλέπει ότι όλα τα καινούρια φορτηγά που θα πωλούν εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης θα διαθέτουν εναλλακτικά συστήματα κίνησης μέχρι το 2040. Η εν λόγω συμφωνία τυγχάνει της στήριξης της επιστημονικής κοινότητας και θα συμβάλει στην επίτευξη του ευρωπαϊκού στόχου για ουδέτερο ανθρακικό αποτύπωμα της ΕΕ μέχρι το 2050.
Οι οδικές μεταφορές επιταχύνουν, με αυτόν τον τρόπο, τις εξελίξεις θέτοντας έναν φιλόδοξο στόχο, την απαλλαγή από τους υδρογονάνθρακες και την επίτευξη μηδενικών εκπομπών CO2, μέσα στην επόμενη 20ετία. Προφανής προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου αυτού είναι η δημιουργία της αντίστοιχης υποδομής φόρτισης / ανεφοδιασμού. Ενώ το δικό του ρόλο θα παίξει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο που όπως φαίνεται θα περιλαμβάνει την φορολόγηση του CO2 για να προωθηθεί η διαδικασία της μετάβασης.
Η δήλωση-δέσμευση φέρει τις υπογραφές των επικεφαλής - Προέδρων ή/και CEO – επτά κατασκευαστών βαρέων οχημάτων και συγκεκριμένα: της Scania (Henrik Henriksson), της Daimler Trucks / MERCEDES (Martin Daum), του Volvo Group (Martin Lundstedt), της CNH Industrial / IVECO (Gerrit Marx), της MAN Truck & Bus (Dr Andreas Tostmann), της DAF Trucks (Harry Wolters) και της Ford Trucks (Haydar Yenigün).
Για να αναπτύξουν τον οδικό τους χάρτη προς την ανθρακική ουδετερότητα έως το 2050 το αργότερο, οι διευθύνοντες σύμβουλοι των κατασκευαστών επαγγελματικών οχημάτων της Ευρώπης, υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (European Automobile Manufacturers? Association - ACEA), ένωσαν τις δυνάμεις τους με κορυφαίους επιστήμονες του Ινστιτούτο Potsdam για την Έρευνα των Κλιματικών Επιπτώσεων (Potsdam-Instituts für Klimafolgenforschung [PIK]).
«Η κλιματική αλλαγή είναι η πιο θεμελιώδης πρόκληση της γενιάς μας. Ταυτόχρονα, η πανδημία του COVID-19 ανέδειξε τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν οι οδικές μεταφορές και η εφοδιαστική αλυσίδα για να διασφαλιστεί ότι τα τρόφιμα, τα φάρμακα και τα άλλα βασικά αγαθά θα είναι διαθέσιμα σε όσους τα χρειάζονται», δήλωσε ο Henrik Henriksson, Πρόεδρος του Συμβουλίου Επαγγελματικών Οχημάτων της ACEA και Διευθύνων Σύμβουλος της Scania.
Ο ίδιος αναφέρθηκε στην ετοιμότητα του κλάδου να συμβάλλει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά και στην αναγκαιότητα συμπράξεων και συνεργασιών: «…πρέπει να απομακρυνθούμε από τα ορυκτά καύσιμα το συντομότερο δυνατό. Όχι μόνο είμαστε πεπεισμένοι ότι είναι απαραίτητο, γνωρίζουμε ότι είναι δυνατό και είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε πραγματικότητα. Αλλά δεν μπορούμε να το κάνουμε μόνοι. Χρειαζόμαστε φορείς χάραξης πολιτικής και άλλους ενδιαφερόμενους να ενώσουν τις δυνάμεις τους μαζί μας.»
Η κοινή δήλωση των ACEA και PIK, που δόθηκε στη δημοσιότητα χθες, αναφέρει μια σειρά προϋποθέσεις για τη μετατροπή του συστήματος οδικών εμπορευματικών μεταφορών. Εκτός, λοιπόν, από τις επενδύσεις που πρέπει να πραγματοποιήσει η βιομηχανία κατασκευής επαγγελματικών οχημάτων, η δήλωση αναφέρει και μια σειρά από πιθανές επιλογές πολιτικής, όπως τέλη με βάση τις εκπομπές CO2 και ένα σύστημα φορολόγησης της ενέργειας που βασίζεται στον άνθρακα και το ενεργειακό περιεχόμενο. Σύμφωνα με την ACEA και το PIK, ένα σύστημα τιμολόγησης των εκπομπών CO2 θα μπορούσε να είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά μέσα, καθώς τα οχήματα με μηδενικών εκπομπών δεν θα μπορέσουν να εδραιωθούν στην αγορά, όσο το πετρέλαιο παραμένει φθηνότερο.
Σημειώστε ότι το 2019, η συντριπτική πλειοψηφία - το 97,9% - όλων των καινούριων μεσαίων και βαρέων φορτηγών (άνω των 3,5 τόνων) που ταξινομήθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν πετρελαιοκίνητα, ενώ κινητήρες βενζίνης διέθεταν μόνο το 0,1% των οχημάτων που ταξινομήθηκαν. Τα ηλεκτροκίνητα φορτηγά (για την ακρίβεια: ηλεκτρικά μπαταρίας & plug in) αντιπροσώπευαν το 0,2% των συνολικών πωλήσεων νέων φορτηγών, ενώ όλα τα οχήματα με εναλλακτικά συστήματα κίνησης αποτελούσαν το 2% της αγοράς της ΕΕ.
Το γεγονός, τέλος, ότι στην κοινή δήλωση επισημαίνεται για την επίτευξη του στόχου απαιτείται ένα πυκνό δίκτυο υποδομών όχι μόνο φόρτισης, αλλά και ανεφοδιασμού των βαρέων φορτηγών δείχνει σαφώς ότι το μέλλον των μεταφορών περιλαμβάνει και το υδρογόνο (ηλεκτροκίνηση με κυψέλες υδρογόνου – fuel cells). Ενώ σε ένα μεταβατικό στάδιο, μέχρι την οριστική απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα είναι προφανές ότι θα δούμε να αξιοποιείται και το φυσικό αέριο: είτε συμπιεσμένο (CNG) είτε υγροποιημένο (LNG).