Ας μην μας θεωρήσουν απαισιόδοξους όσοι σπεύδουν να πανηγυρίσουν ότι η Ελλάδα είναι «πρωταθλητής» Ευρώπης στη μείωση των θανάτων από τροχαία στη δεκαετία 2010-2020. Δεν βλέπουμε το ποτήρι μισοάδειο. Έχουν γίνει βήματα σημαντικά και είναι αλήθεια ότι η χώρα μας σημείωσε τη μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση στην ΕΕ, με 54%. Συνέβαλε στην επιτυχία αυτή αναμφισβήτητα η ολοκλήρωση των μεγάλων οδικών αξόνων, συνέβαλε με τον τρόπο του και το… μνημόνιο, που στις αρχές της περασμένης δεκαετίας περιόρισε σημαντικά τις μετακινήσεις με ΙΧ.
Η αλήθεια είναι όμως ότι και τώρα, που η κίνηση πια έχει αυξηθεί – και συνεχίζει να αυξάνεται κάθε χρόνο - βρισκόμαστε σε πολύ καλύτερα επίπεδα από αυτά του 2010. Και αυτό, πέρα από τη βελτίωση των υποδομών, έχει να κάνει και με την υλοποίηση μιας σειράς δράσεων σε σχέση με την οδική ασφάλεια. Έφτασε μάλιστα η οδική ασφάλεια να αποκτά αυξημένο ειδικό βάρος και στην κυβερνητική ατζέντα, με την εξαγγελία ενός φιλόδοξου στρατηγικού σχεδίου που κάθε λογικός άνθρωπος, πέρα από τις όποιες επιμέρους αδυναμίες εντοπίσει, θέλει να το δει να γίνεται πράξη και να αποδίδει καρπούς. Γιατί όπως είπαμε ευθύς εξαρχής, έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, και σε σχέση με την περαιτέρω βελτίωση των υποδομών (αφού μπορεί οι εθνικοί οδικοί άξονες να είναι πια ασφαλείς, αλλά στο επαρχιακό οδικό δίκτυο απαιτούνται παρεμβάσεις), αλλά και σε σχέση με την παιδεία και την εκπαίδευση που θα συμβάλλουν ουσιαστικά σε ένα πιο ασφαλές οδικό μέλλον, διαμορφώνοντας πολίτες που θα έχουν μια άλλη αντίληψη για την οδήγηση και τη συνύπαρξη με τους άλλους χρήστες της οδού.
Στην Ευρώπη, τώρα, οι θάνατοι το 2020 μειώθηκαν κατά 4.000 και «περιορίστηκαν» στους 18.800, νούμερο που μόνο χαμηλό δεν είναι – για αυτό άλλωστε βάλαμε και τα εισαγωγικά στο περιορίστηκαν – και δεν επιτρέπει εφησυχασμό, έστω και αν το 2019 οι απώλειες είχαν φτάσει τις 22.800! Εξάλλου, όπως επισημαίνεται και στη σχετική έκθεση με τα προκαταρκτικά στοιχεία έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο αριθμός αυτός έχει επηρεαστεί πολύ σοβαρά και από τη μείωση της κυκλοφορίας λόγω της πανδημίας της COVID-19. Και αυτό, όπως αντιλαμβάνεστε αφορά και τη χώρα μας.
Πρόοδος βεβαίως έχει υπάρξει – και μάλιστα σημαντική – την δεκαετία 2010-2020, αφού ο αριθμός των θανάτων από τροχαία δυστυχήματα στην ΕΕ μειώθηκε κατά 36%, περιορίζοντας τον επίμαχο δείκτη των θανάτων ανά εκ. πληθυσμού στους 42. Ωστόσο, το παραπάνω ποσοστό βρίσκεται μακριά από τον στόχο του 50% που είχε τεθεί για το τέλος της δεκαετίας. Η Ευρώπη λοιπόν στο σύνολό της έχει αρκετή δουλειά ακόμα, έστω και αν οι δρόμοι της είναι οι ασφαλέστεροι στον κόσμο, αφού ο αντίστοιχος παγκόσμιος μέσος όρος θανάτων ανά εκ. κατοίκους υπερβαίνει τους 180!
Σε αυτό το σκηνικό, η μόνη χώρα με μείωση των νεκρών πάνω από 50% ήταν η Ελλάδα, η οποία με 54% βρέθηκε στην πρώτη θέση όπως ήδη είπαμε, ισοβαθμώντας στην κορυφή με την εκτός ΕΕ Νορβηγία. Ακολούθησαν η Κροατία και η Ισπανία με μείωση 44% η Πορτογαλία (43%), Ιταλία και Σλοβενία με 42%, δημιουργώντας μια ομάδα εννέα κρατών μελών της ΕΕ με μείωση άνω του 40%.
Θυμίζουμε ότι η Ελλάδα είχε ξεκινήσει το 2010, από τους 113 θανάτους από τροχαία ανά εκατομμύριο πληθυσμού (τους περισσότερους σε όλη την ΕΕ) για να πέσει το 2019, στους 64 και το 2020, στους 54. Και αυτός ο αριθμός είναι που τελικά πρέπει να λειτουργήσει ως καμπανάκι και για τους κυβερνώντες, και για τους οδηγούς, και για τους πεζούς και ποδηλάτες, και για τους γονείς που δίνουν το παράδειγμα στα παιδιά τους. Γιατί με αυτό το κριτήριο η χώρα μας βρίσκεται όχι στην πρώτη, αλλά στη 23η θέση (!) της κατάταξης μεταξύ τριάντα ευρωπαϊκών χωρών οι οποίες περιλαμβάνονται στα στοιχεία της ΕΕ. Δυστυχώς, χειρότεροι από εμάς ήταν μόνο επτά: Κύπρος, Κροατία, Λιθουανία, Πολωνία, Βουλγαρία, Λετονία και Ρουμανία.
Τέλος, με βάση πάντα τα επίσημα στοιχεία, η Σουηδία έχει κάθε λόγο να υπερηφανεύεται για μια ακόμη χρονιά για την πρωτιά της (με μόνο 18 θανάτους ανά ένα εκατομμύριο πληθυσμού το 2020), ενώ στον αντίποδα η Ρουμανία με 85 θανάτους ανά εκατομμύριο μάλλον πρέπει να ανασκουμπωθεί...
Θυμίζουμε ότι τα τροχαία ατυχήματα ευθύνονται για 1,3 εκατομμύρια θανάτους το χρόνο σε όλο τον κόσμο. Στη χώρα μας, παρά τη σημαντική βελτίωση, πέρυσι οι απώλειες έφτασαν τις 578 ενώ το 2019, που θα λέγαμε ότι ήταν πιο αντιπροσωπευτική χρονιά, χωρίς Covid-19, είχαμε 688 νεκρούς. Και στο σημείο αυτό δεν μπορούμε παρά να επαναλάβουμε την αντιπαραβολή με τα αεροπορικά ατυχήματα που δημιουργούν ασύγκριτα μεγαλύτερο θόρυβο στα μέσα ενημέρωσης. Οι περυσινές λοιπόν απώλειες ισοδυναμούν πρακτικά με την πτώση 4 γεμάτων Airbus A320. Και ο νοών νοείτω…
