Οι πωλήσεις των ηλεκτρικών αυτοκινήτων σε Ευρώπη και Αμερική αυξάνονται συνεχώς, φαίνεται όμως ότι η αύξηση αυτή δεν ανταποκρίνεται στις μεγάλες προσδοκίες που υπάρχουν και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Ανατρέχοντας στα δεδομένα της ελληνικής αυτοκινήτου, γράφαμε πρόσφατα ότι φέτος είχαμε αύξηση του συνόλου των πωλήσεων πλήρως ηλεκτρικών (BEV) και επαναφορτιζόμενων υβριδικών (PHEV) οχημάτων κατά 3,5 ποσοστιαίες μονάδες, με το μερίδιο αγοράς να φτάνει αντίστοιχα το 11,1% από το 7,6% του 2022, χωρίς όμως αυτό να επιτρέπει πανηγυρισμούς. Βλέπετε, ως προς τη διείσδυση οχημάτων μηδενικών ρύπων εξακολουθούμε να είμαστε ουραγοί στην Ευρώπη με 5.802 ταξινομήσεις BEV (4,6% της αγοράς) και 8.160 ταξινομήσεις PHEV (6,5% της αγοράς), παρά το γεγονός ότι τα στοιχεία αυτά αντιστοιχούν σε υπερδιπλασιασμό των πωλήσεων. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης/Ηνωμένου Βασιλείου/Ελβετίας/Νορβηγίας/Ισλανδίας οι πωλήσεις BEV έφτασαν τα 1.813.941 οχήματα που αντιστοιχούν στο 15,4% της αγοράς αυτοκινήτου.
Ωστόσο φαίνεται ότι και αυτές οι πωλήσεις δεν είναι αυτό που περίμεναν μεγάλοι κατασκευαστές αυτοκινήτων που έχουν επενδύσει τεράστια ποσά στην εξέλιξη νέων, πλήρως ηλεκτρικών μοντέλων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Volkswagen που σταμάτησε για κάποιες βδομάδες την παραγωγή των ηλεκτρικών της μοντέλων! Σημειώνουμε στο σημείο αυτό ότι όλα τα στοιχεία που παραθέτουμε αφορούν το 11μηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου, καθώς δεν υπάρχουν ακόμα πλήρη στοιχεία για το σύνολο του 2023.
Παρεμφερή είναι τα νέα που μας έρχονται και από τις ΗΠΑ με τις πωλήσεις πλήρως ηλεκτρικών αυτοκινήτων να εξακολουθούν να αυξάνονται με γρήγορους ρυθμούς, σημειώνοντας αύξηση κατά 56% φέτος σε σχέση με το 2022. Ωστόσο, οι αυτοκινητοβιομηχανίες σημειώνουν ότι η ανάπτυξη της αγοράς επιβραδύνθηκε τους τελευταίους μήνες, ωθώντας τις να περιορίσουν τα σχέδια παραγωγής τους και να σταματήσουν ορισμένες επενδύσεις.
Τους πρώτους 10 μήνες του 2023 είχαν πουληθεί λοιπόν 869.000 BEV στις Ηνωμένες Πολιτείες, όμως αυτός ο όγκος πωλήσεων ήταν χαμηλότερος από ό,τι είχαν προβλέψει ορισμένες αυτοκινητοβιομηχανίες.
Και αυτό συμβαίνει τη στιγμή που η κυβέρνηση Μπάιντεν θέλει οι μισές από τις πωλήσεις καινούργιων αυτοκινήτων να είναι οχήματα μηδενικών εκπομπών έως το 2030 – και κάνουμε τη διευκρίνηση ο στόχος αυτός περικλείει και τα BEV και τα PHEV. Ωστόσο, τον περασμένο μήνα, τα οχήματα αυτής της ευρύτερης πράσινης κατηγορίας αποτελούσαν το 10,8% των πωλήσεων νέων οχημάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, με το μεγαλύτερο μέρος τους να είναι πλήρως ηλεκτρικά BEV.
Οι αισιόδοξοι θεωρούν ότι είναι ακόμα δυνατό να επιτευχθεί ο στόχος του Λευκού Οίκου εάν υπάρξει γρήγορη πρόοδος στη διαθεσιμότητα υποδομών φόρτισης ενώ κάποιοι άλλοι θεωρούν ότι οι αγοραστές χρειάζονται επίσης περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη σημαντική μείωση του κόστους κίνησης που προσφέρουν τα πλήρως ηλεκτρικά οχήματα. Ορισμένοι ειδικοί μάλιστα δεν διστάζουν να δηλώσουν ότι η χρήση ενός πλήρως ηλεκτρικού οχήματος εξοικονομεί στον μέσο οδηγό περίπου 20.000-30.000 δολάρια (€18.000 έως €27.000), σε βάθος 15ετίας. Όμως είναι αλήθεια ότι το ποσό που θα εξοικονομήσει κανείς εξαρτάται και από τα χιλιόμετρα που θα διανύσει, και από το κόστος της φόρτισης, καθώς δεν είναι δεδομένο ότι όλες οι φορτίσεις θα γίνονται με φτηνό νυχτερινό τιμολόγιο κατ’ οίκον (η ταχεία φόρτιση σε δημόσιους σταθμούς κοστίζει σημαντικά ακριβότερα).
Πάντως, όλοι αποδέχονται ως μεγάλο ανασταλτικό παράγοντα την έλλειψη σιγουριάς σε σχέση με τη διαθεσιμότητα φορτιστών που νιώθει αυτός που σκέφτεται να αγοράσει ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο καθώς οι στατιστικές δείχνουν ότι στης ΗΠΑ μόνο η 1 στις 5 απόπειρες φόρτισης στέφεται με επιτυχία, ενώ παράλληλα μόνο 1 στους 3 υποψήφιους αγοραστές έχει πρόσβαση σε οικιακή φόρτιση!
Η εικόνα λοιπόν που παρατηρείται αυτή τη στιγμή στην αυτοκινητοβιομηχανία των ΗΠΑ έχεις ως εξής:
Η Ford ανακοίνωσε ότι θα μειώσει στο μισό τον προγραμματισμένο όγκο παραγωγής του ηλεκτρικού pickup F-150 Lightning, σε περίπου 1.600 την εβδομάδα, για το 2024, επιδιώκοντας να αντιστοιχίσει την παραγωγή στη ζήτηση. Ενώ η General Motors (GM) προχωρεί στην ακύρωση του στόχου κατασκευής 400.000 επιβατικών πλήρως ηλεκτρικών αυτοκινήτων μέχρι τα μέσα του επόμενου έτους, αλλά και στην καθυστέρηση της έναρξης της παραγωγής πλήρως ηλεκτρικών ελαφρών φορτηγών στο εργοστάσιό της στη λίμνη Οράιον. Αντ’ αυτών η GM σκοπεύει να διατηρήσει την ευελιξία της παράγοντας κατά περίπτωση που κινούνται με φυσικό αέριο ή ηλεκτρικά, ανάλογα με τη ζήτηση.
Ακόμη και η Tesla, ο παγκόσμιος μέχρι στιγμής κυρίαρχος στις πωλήσεις BEV παγκοσμίως, βάζει φρένο στα σχέδια για ένα νέο εργοστάσιο στο Μεξικό το οποίο θα προμηθεύει την αγορά της Βόρειας Αμερικής – με επίσημη δικαιολογία ωστόσο τα υψηλά επιτόκια και όχι την εξέλιξη της αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων.
Προφανώς ο δρόμος προς την αυτοκίνηση μηδενικών ρύπων δεν θα είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Ενδεχομένως κάποιοι να βιάστηκαν να πάρουν αποφάσεις. Σε κάθε περίπτωση φαίνεται πως με τα σημερινά δεδομένα το ηλεκτρικό αυτοκίνητο θα κινηθεί με χαμηλότερη ταχύτητα. Για να επιταχύνει αποφασιστικά θα χρειαστεί και αλλαγή των οικονομικών δεδομένων. Μην ξεχνάτε ότι παρά το όποιο κόψιμο της ψαλίδας, ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο εξακολουθεί να είναι αισθητά ακριβότερο από ένα αντίστοιχο συμβατικό. Ενώ το γεγονός ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν την τάση να κατασκευάζουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα μεγαλύτερων κατηγοριών (εγκαταλείποντας ουσιαστικά τα «μίνι»/κατηγορία Aygo & Hyundai i10 και σε ένα μεγάλο βαθμό και τα «σουπερμίνι»/κατηγορία Polo & Clio) θέτει ακόμα πιο ψηλά τον τιμολογιακό πήχη για τον υποψήφιο αγοραστή.