Του Γιώργου Παυλόπουλου
Ηθική και διπλωματία δεν είχαν ποτέ τις καλύτερες σχέσεις. Η εγκατάλειψη των Κούρδων της Συρίας από τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών και μάλιστα την πιο κρίσιμη γι'' αυτούς στιγμή, την ώρα που τα τουρκικά τανκς και αεροπλάνα ζεσταίνουν τις μηχανές τους για την εισβολή, μπορεί να μην προκαλεί έκπληξη εν τούτοις προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στην Ουάσιγκτον.
Η ιστορία διδάσκει ότι είναι αμέτρητες οι φορές στις οποίες κάποιοι από τους πρωταγωνιστές της «πούλησαν» τους συμμάχους τους και έκαναν στροφή 180 μοιρών, όταν έκριναν ότι αυτό εξυπηρετούσε καλύτερα τα συμφέροντά τους. Ο Τραμπ βρέθηκε όμως μπροστά σε ένα μέτωπο που ενδεχομένως δεν ανέμενε όταν ανακοίνωνε τις αποφάσεις του για τη Συρία και την απομάκρυνση των αμερικανικών δυνάμεων.
Και έσπευσε, εκ των υστέρων, να προειδοποιήσει την Άγκυρα και τον Ταγίπ Ερντογάν ότι εάν ξεπεράσουν τα όρια, τότε θα καταστρέψει ολοκληρωτικά την τουρκική οικονομία. Και ναι μεν μπορεί οι Αμερικανοί, με το δολάριο και τα funds τους, να έχουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά στην Τουρκία και τη λίρα της, όμως δεν πρόκειται να το κάνουν σε αυτή τη φάση και κυρίως για τα μάτια των Κούρδων.
Η εξήγηση είναι σχετικά απλή: Οι Κούρδοι αριθμούν πολλά εκατομμύρια και είναι μοιρασμένοι σε τέσσερις χώρες της Μέσης Ανατολής: Στην Τουρκία και το Ιράκ βρίσκονται οι περισσότεροι, ενώ σημαντική είναι η παρουσία που έχουν στη Συρία και το Ιράν. Δυστυχώς γι'' αυτούς, όμως, δεν διαθέτουν το δικό τους κράτος, κάτι που σημαίνει πως για τους ισχυρούς αντιπροσωπεύουν μια σχετικά αδύναμη οντότητα και δεν έχουν προτεραιότητα στις επιλογές τους.
Στο πλαίσιο αυτό ο Τράμπ κινήθηκε με γνώμονα το παζάρι που έκανε με τον Ερντογάν.
Διαπιστώνοντας τις έντονες αντιδράσεις που έφτασαν σε σημείο να θέτουν θέμα «προδοσίας» επιχείρησε να «χρυσώσει το χάπι». Κυρίως διότι, έναν χρόνο πριν τις εκλογές δεν θέλει να έχει απέναντί του τον επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων στη Γερουσία, Μιτς Μακ Κόνελ, ο οποίος δήλωσε ότι η παραπάνω απόφαση «θα ωφελήσει μόνο τη Ρωσία, το Ιράν και το καθεστώς Άσαντ».
Και προφανώς, θα επιδιώξει να αποφύγει την πρόταση νόμου που προανήγγειλε ότι θα καταθέσει ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκρέιαμ, ο οποίος πνέει μένεα εναντίον του προσωπικού του φίλου και δήλωσε ότι θα κάνει οτιδήποτε για να ακυρώσει την απόφασή του.
Πολύ περισσότερο, δεν θα διακινδυνεύσει τη δημιουργία ενός μετώπου ανάμεσα σε Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους στο συγκεκριμένο θέμα. Εάν τα καταφέρουν, άλλωστε, όχι απλώς θα τον ταπεινώσουν και θα τον ακυρώσουν, αλλά αυτό μπορεί να αποτελέσει ένα πρόπλασμα για να τα βρουν και στην υπόθεση που τον καίει και απειλεί τη θέση του στον Οβάλ Γραφείο.
Έτσι, έκανε μια δήλωση που ουσιαστικά είναι ανέξοδη και δεν έχει αντίκρυσμα. Γιατί ποιος είναι αυτός που θα κρίνει εάν και πότε η Τουρκία έχει περάσει τα όρια στην εισβολή της και, κατά συνέπεια, πρέπει να το πληρώσει ακριβά; Ο Τραμπ ξεκαθάρισε ότι αυτός θα είναι μόνο ο... Τραμπ.
Ο Ερντογάν μπορεί να κάνει τα σχέδιά του για τη Συρία. Και το κάνει – έστω κι αν, για καλό και για κακό, φροντίζει να γεμίζει τα υπόγεια της κεντρικής τράπεζας με χρυσό, καθώς ως έμπειρος που είναι γνωρίζει ότι ο καιρός έχει γυρίσματα...
Το μοιραίο λάθος των Κούρδων
Το ενδεχόμενο να βρεθούν χωρίς υποστήριξη όφειλαν να το γνωρίζουν πρωτίστως οι ίδιοι οι Κούρδοι. Και έτσι, να μην υποπέσουν στο μοιραίο λάθος να ποντάρουν τα ρέστα τους στη στήριξη της Ουάσινγκτον και του Τραμπ για να δουν καλύτερες μέρες στο βόρειο τμήμα της Συρίας, όπου αποτελούν την πλειοψηφία – χωρίς τζιχαντιστές και Άσαντ, χωρίς Τούρκους και Ρώσους.
Θα έπρεπε, με άλλα λόγια, να γνωρίζουν ότι οι ΗΠΑ και ο πρόεδρός τους θα αξιοποιήσουν την παρουσία τους και θα τους στηρίξουν όσο τους χρειάζονται, για να κάνουν τις κινήσεις τους στη γεωπολιτική σκακιέρα της περιοχής, στη συνέχεια όμως δεν θα διστάσουν να τους πετάξουν κυριολεκτικά σαν... στιμμένες λεμονόκουπες. Ότι σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να θυσιάσουν έναν πολύτιμο πύργο όπως η Τουρκία για να σωθεί ένα πιόνι όπως είναι σήμερα οι Κούρδοι. Πολύ περισσότερο όταν στον Λευκό Οίκο και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ γνωρίζουν πως μια ολική ρήξη και μια κατά μέτωπο σύγκρουση με τον Ερντογάν θα τον άφηνε έρμαιο στα νύχια της ρωσικής αρκούδας.
Γιατί, τότε, έκανε την παραπάνω απειλητική δήλωση ο Τραμπ χθες το βράδυ; Κι εδώ τα πράγματα είναι μάλλον σαφή, μιας και η απόφασή του να αποσύρει τα αμερικανικά στρατεύματα από τη «καυτή» ζώνη της βόρειας Συρίας προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις εντός των ΗΠΑ, ακόμη και στο εσωτερικό του κόμματός του. Καθώς δε αυτές έρχονται σε μια περίοδο που έχει μπροστά του μια πολύ κρίσιμη αναμέτρηση, με αφορμή την πρόταση μομφής που προωθούν οι Δημοκρατικοί, ήταν υποχρεωμένος να κάνει ένα αντιπερισπασμό.
AP Photo/Alex Brandon
