Τα σύνορά της με τη Λευκορωσία οχυρώνει η Πολωνία καθώς εντείνεται η ανησυχία για τις κινήσεις των μισθοφόρων της Wagner που έχουν αναλάβει «καθήκοντα» εκπαίδευσης του στρατού του καθεστώτος Λουκασένκο. Προκλήσεις και υβριδικές επιθέσεις αναμένει η Βαρσοβία, προειδοποιώντας ότι επιχειρείται αποσταθεροποίηση της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ με το βλέμμα να καρφώνεται στον υψηλής γεωστρατηγικής σημασίας Διάδρομο Σουβάλκι, την αχίλλειο πτέρνα της Συμμαχίας στην Ευρώπη.
Το «θερμόμετρο» στα σύνορα του ΝΑΤΟ με τη Λευκορωσία ανεβαίνει καθώς οι μισθοφόροι που μετεγκαταστάθηκαν στο Μινσκ μετά τη βραχύβια ανταρσία Πριγκόζιν φέρονται να κινούνται εγγύτερα στα πολωνικά σύνορα, όπου η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ματέους Μοραβιέτσκι αναπτύσσει στρατιωτικές ενισχύσεις και επιθετικά ελικόπτερα. Το ΝΑΤΟ παρακολουθεί στενά τις κινήσεις της Wagner και οι Ηνωμένες Πολιτείες διαμηνύουν ότι οποιαδήποτε μορφής επίθεση των μισθοφόρων στην Πολωνία θα αντιμετωπιστεί ως επίθεση της Ρωσίας και του Βλαντιμίρ Πούτιν.
«Πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι προκλήσεις θα αυξηθούν. Η ομάδα Wagner είναι εξαιρετικά επικίνδυνη και κινείται προς την ανατολική πτέρυγα [σ.σ. του ΝΑΤΟ] επιδιώκοντας να την αποσταθεροποιήσει» δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ματέους Μοραβιέτσκι, κατόπιν συνάντησης με τον Λιθουανό πρόεδρο, Γκιτάνας Ναουσέντα, την Πέμπτη επί του εδάφους του ανοίγματος Σουβάλκι, ενός στενού διαδρόμου μήκους 110 χιλιομέτρων ανάμεσα στις δύο χώρες που όσο μικρός και φαινομενικά ασήμαντος θα μπορούσε να θεωρηθεί, στην πραγματικότητα η γεωστρατηγική σημασία του είναι τεράστια για το ΝΑΤΟ, την Ευρώπη, τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.
Ο διάδρομος συνδέει το ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκαραντ με τη Λευκορωσία και είναι ο μοναδικός χερσαίος κρίκος που ενώνει τα κράτη της Βαλτικής με την υπόλοιπη Ευρώπη. Χαρακτηρίζεται ευρέως ως αχίλλειος πτέρνα της Συμμαχίας, καθώς είναι το πλέον ευάλωτο σημείο της στην Ανατολική Ευρώπη και σε περίπτωση που το ΝΑΤΟ έχανε τον έλεγχο της ζώνης από τη Ρωσία δεν θα μπορούσε να «φθάσει» και να συνδράμει τις χώρες της Βαλτικής εάν τις «άγγιζε» η ρωσική επιθετικότητα.
Εάν και εφόσον η Μόσχα έκανε οποιαδήποτε κίνηση να αναπτύξει στρατεύματα στον Διάδρομο Σουβάλκι θα σηματοδοτούσε ότι είναι έτοιμη και αποφασισμένη να κλιμακώσει τη σύγκρουση ανοίγοντας απευθείας μέτωπο με το ΝΑΤΟ, καθώς ανάλογη ενέργεια θα πυροδοτούσε πιθανότατα άμεση στρατιωτική αντίδραση κρατών-μελών της Συμμαχίας.
Αναπτύσσοντας στρατεύματα τόσο από τα δυτικά (Καλίνινγκραντ), όσο και από τα ανατολικά (Λευκορωσία) η Ρωσία θα απέκοπτε τα κράτη της Βαλτικής από τους ΝΑΤΟϊκούς συμμάχους τους στην κεντρική και δυτική Ευρώπη, γεγονός που θα επέτρεπε στον Βλαντιμίρ Πούτιν να εισβάλει σε χώρες όπως η Λιθουανία, η Λετονία ή η Εσθονία, εξηγεί μιλώντας στο δίκτυο CNN η Μπάρμπαρα Γιόξον, λέκτορας Διεθνούς Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Λάνκαστερ του Ηνωμένου Βασιλείου.
Την περασμένη εβδομάδα ο Ματέους Μοραβιέτσκι δήλωσε ότι οι μισθοφόροι της Wagner κινούνται προς τον Διάδρομο Σουβάλκι μέσω του Γκρόντο, πόλη στα δυτικά της Λευκορωσίας, ενώ την Τρίτη κατήγγειλε παραβίαση του πολωνικού εναέριου χώρου από δύο λευκορωσικά στρατιωτικά ελικόπτερα. Το Μινσκ διέψευσε ότι υπήρξε οποιοδήποτε ανάλογο περιστατικό, κατηγορώντας την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της Πολωνίας ότι επιχειρεί με ψευδείς αναφορές να δικαιολογήσει το γεγονός ότι συγκεντρώνει δυνάμεις και στρατιωτικά μέσα στα λευκορωσικά σύνορα.
Ο Λιθουανός πρόεδρος, Γκιτάνας Ναουσέντα, ανέφερε κατόπιν των συνομιλιών του με τον Πολωνό πρωθυπουργό ότι μπορεί να ξεπερνά τους 4.000 ο αριθμός των μαχητών της Wagner που έχουν φθάσει μέχρι στιγμής στη Λευκορωσία και εάν η κατάσταση καταστεί πιο περίπλοκη τα κράτη της Βαλτικής θα πρέπει από κοινού και συντονισμένα να λάβουν μέτρα, περιλαμβανομένου του κλεισίματος των συνόρων με τη Λευκορωσία. Το καθεστώς Λουκασένκο είχε ήδη εξαπολύσει έναν «υβριδικό πόλεμο» το 2021 με την τεχνητή μεταναστευτική κρίση στα σύνορα με την Πολωνία, όπου και παγιδεύτηκαν χιλιάδες απελπισμένοι πρόσφυγες και μετανάστες σε μία «νεκρή» ζώνη και σε συνθήκες ψύχους.
Καθώς η ανησυχία εμφανώς κλιμακώνεται, ο επικεφαλής της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας της Λιθουανίας δήλωσε από πλευράς του στους δημοσιογράφους ότι οι μισθοφόροι της Wagner με την παρούσα μαχητική τους ικανότητα δεν συνιστούν συμβατική στρατιωτική απειλή. Εάν αποτελέσουν απειλή μελλοντικά, αυτό «θα εξαρτηθεί από περαιτέρω σενάρια, τι οπλισμό και τι διαταγές θα λάβουν», σύμφωνα με δηλώσεις του που επικαλείται το Al Jazeera.
Στην Πολωνία την ίδια στιγμή, επικριτές της κυβέρνησης θεωρούν ότι εσκεμμένα διογκώνει την απειλή για να εισπράξει πολιτικά οφέλη στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές. Ο επικεφαλής της πολωνικής αντιπολίτευσης, Ντόναλντ Τουσκ, κατηγορεί το κυβερνών εθνικιστικό κόμμα ότι χρησιμοποιεί τη Wagner για να εμφυσήσει το φόβο πριν την κάλπη. Στην πραγματικότητα, πάντως, κανείς δεν γνωρίζει τι ακριβώς κάνει η Wagner στη Λευκορωσία και εάν και πώς αμφότεροι οι Βλαντιμίρ Πούτιν και Αλεξάντερ Λουκασένκο θα μπορούσαν να την «αξιοποιήσουν».
Επί του παρόντος, ο Λευκορώσος δικτάτορας συνεχίζει να απολαμβάνει τη δημοσιότητα που αιφνίδια του χάρισε η ανταρσία του Γεβγκένι Πριγκόζιν, αλλά και η απόφαση Πούτιν να μεταφέρει τακτικά πυρηνικά όπλα στο λευκορωσικό έδαφος. Δηλώνει εξαιρετικά ικανοποιημένος που ο στρατός του εκπαιδεύεται από τους… καλύτερους και χλευάζει την Πολωνία λέγοντας ότι αντί να εξαπολύει κατηγορίες θα πρέπει «να κάνει την προσευχή της» και να τον ευχαριστεί που «κρατά και φροντίζει τους μισθοφόρους», ειδάλλως θα είχαν φθάσει στη… Βαρσοβία.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, εν τω μεταξύ, έχει επαναφέρει τις κατηγορίες κατά της Πολωνίας ότι έχει εδαφικές βλέψεις στην πρώην Σοβιετική Ένωση και προειδοποιεί ότι κάθε επιθετική κίνηση εναντίον της συμμάχου του θα θεωρηθεί επίθεση στην ίδια τη Ρωσία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ταυτόχρονα ξεκαθαρίζουν στον Βλαντιμίρ Πούτιν ότι δεν θεωρούν τη Wagner, την οποία και χαρακτηρίζουν σοβαρή απειλή για όλους, ως ανεξάρτητο παράγοντα από τη ρωσική κυβέρνηση. «Το μήνυμα είναι καθαρό ότι οποιαδήποτε επίθεση της ομάδας Wagner θα αντιμετωπιστεί ως επίθεση από την ίδια τη ρωσική κυβέρνηση», έχει υπογραμμίσει η πρέσβειρα των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ.
