Οι κυβερνήσεις των χωρών της Δύσης ανησυχούν όλο και περισσότερο την ανησυχία τους για την ενίσχυση των οικονομικών δεσμών μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας και προειδοποιούν για τον αυξανόμενο κίνδυνο η Τουρκία να πληγεί από μέτρα αντιποίνων εάν βοηθήσει τη Μόσχα να αποφύγει τις κυρώσεις λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής οικονομικής εφημερίδας «Financial Times».
Όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα, έξι αξιωματούχοι χωρών της Δύσης εξέφρασαν στους «FT», την ανησυχία τους, σύμφωνα με το Reuters.
Την Παρασκευή, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν συμφώνησαν να ενισχύσουν τη συνεργασία των χωρών τους στους τομείς των μεταφορών, της γεωργίας, της οικονομίας και των κατασκευών.
Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε ότι η ΕΕ παρακολουθεί την τουρκορωσική συνεργασία «ολοένα και περισσότερο», εκφράζοντας την ανησυχία ότι η Τουρκία γίνεται «όλο και πιο πολύ πλατφόρμα εμπορίου με τη Ρωσία».
Ένας άλλος αξιωματούχος, χαρακτήρισε, σύμφωνα με το δημοσίευμα, «άκρως καιροσκοπική» τη συμπεριφορά της Τουρκίας. «Προσπαθούμε να δώσουμε στους Τούρκους να καταλάβουν τις ανησυχίες μας».
Σημειώνεται ότι η Ουάσινγκτον έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι θα πλήξει χώρες που βοηθούν τη Ρωσία να αποφύγει τις κυρώσεις με «δευτερεύουσες κυρώσεις», που στοχεύουν παραβιάσεις εκτός της νομικής δικαιοδοσίας των ΗΠΑ.
Μάλιστα, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Γουόλι Αντεγέμο συναντήθηκε με Τούρκους αξιωματούχους και τραπεζίτες στην Κωνσταντινούπολη τον Ιούνιο για να τους προειδοποιήσει να μην γίνουν «αγωγός» παράνομων ρωσικών χρημάτων.
Το «Όχι» Πούτιν σε Ερντογάν για Συρία και η κατασκευή τουρκικών drones στη Ρωσία
Μία αναφορά στην ενίσχυση των οικονομικών και των εμπορικών δεσμών είναι μία συνήθης επιλογή όταν συναντώνται δύο ηγέτες χωρών, καθώς αποτελεί ένα εύκολο ζήτημα για να συμφωνήσουν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ωστόσο η προσπάθεια στον οικονομικό τομέα αποτελεί ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, ιδιαίτερα για τον Βλαντίμιρ Πούτιν, έπειτα από την πληθώρα των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Μόσχα, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η στόχευση του Ρώσου προέδρου οπότε έχει ιδιαίτερη βαρύτητα.
Είναι σαφής πλέον η τάση της Ρωσίας να αναζητά νέους εταίρους για να παρακάμψει το πλέγμα κυρώσεων που έχει συσταθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Τουρκία αποτελεί ένα καίριο κομμάτι της νέας στρατηγικής της Ρωσίας, για να αντισταθμίσει τη μείωση των εμπορικών ροών και της υποβάθμισης των οικονομικών και εμπορικών δυνατοτήτων της.
Άλλωστε το τουρκικό καθεστώς έχει εμπειρία στο παρελθόν να εργάζεται σε γκρίζες ζώνες, ενώ και στη Μόσχα γνωρίζουν μεθόδους για να το κάνουν αυτό. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως η προηγούμενη από τις πολλές συναντήσεις τους τον τελευταίο καιρό, έγινε στην Τεχεράνη, που χρειάζεται ακόμα τρόπους για να ξεφεύγει από τις αμερικανικές κυρώσεις.
Υπάρχουν πολλές δυσκολίες και παράμετροι στην αναβάθμιση των ρωσοτουρκικών εμπορικών σχέσεων ωστόσο. Η Άγκυρα γνωρίζει πως σε περίπτωση που βοηθήσει τη Μόσχα να υπερβεί τις κυρώσεις, η αντίδραση των δυτικών θα είναι σφοδρή. Είναι ένα πράγμα να μην εφαρμόζεις τις κυρώσεις ως χώρα, όπως κάνει η Τουρκία κι εντελώς διαφορετικό να βοηθάς τη Ρωσία να τις παρακάμπτει. Σε αυτή την περίπτωση, η Άγκυρα διακινδυνεύει να τιμωρηθούν δικές της εταιρίες ή θεσμοί.
Ήδη η Μόσχα φαίνεται να είναι ικανοποιημένη με την τουρκική στάση ουδετερότητας στον πόλεμο στην Ουκρανία, όπως αποδεικνύεται με τη συμφωνία για τις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών από τη Μαύρη Θάλασσα, όπου η Άγκυρα αναδείχτηκε ως βασικός διαμεσολαβητής. Ο Πούτιν έδειξε και με αυτό τον τρόπο την ευχαρίστηση του προς στον Ερντογάν για τη σαφή διαφοροποίηση από την επιθετική πολιτική των νατοϊκών συμμάχων του, για παράδειγμα. Την ώρα που το ΝΑΤΟ επεκτείνονταν, η Άγκυρα προσπαθούσε να φανεί πως κρατά ίσες αποστάσεις.
Ταυτόχρονα, ο Πούτιν θα ήθελε η Τουρκία να απεμπλακεί από τις σχέσεις της με το Κίεβο, όπου το τουρκικό καθεστώς προσπαθεί να διεισδύσει πολύπλευρα. Η πρόταση Πούτιν να κατασκευάζονται τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη Ρωσία ήταν μία σαφής πρόσκληση να αντικαταστήσει την Ουκρανία ως εμπορικό εταίρο και να πάρει εκείνη το μερίδιο της. Για τη Μόσχα, άλλωστε η χρήση των τουρκικών drones από το Κίεβο στο ουκρανικό μέτωπο αποτελεί μία διαρκής ενόχληση.
Ωστόσο, ο Ερντογάν φαίνεται να κρατά στάση αναμονής στη συγκεκριμένη περίσταση. Λίγες ημέρες πριν εισέπραξε μία μεγαλοπρεπή άρνηση στην προσπάθεια να εκκινήσει νέες στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά των Κούρδων στη Συρία. Όσο δύσκολο και να φαίνεται να πειστεί ο Πούτιν να πει το ναι, σε κάτι που προφανώς το συμμαχικό καθεστώς στη Συρία αντιδρά, ο Ερντογάν φαίνεται να είναι διατεθειμένος να επιμείνει.
