Στην απόρριψη όλων των τουρκικών ισχυρισμών που περιλαμβάνονταν σε τουρκική επιστολή που είχε επιδοθεί στις 15 Ιουνίου στον ΟΗΕ και αποτέλεσε ένα κανονικό μανιφέστο της αμφισβήτησης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων από την Τουρκία, προχώρησε η Αθήνα με νέα επιστολή στον ΟΗΕ.
Η τουρκική επιστολή είχε κατατεθεί μάλιστα την επομένη της συνάντησης των ηγετών των δυο χωρών Κ.Μητσοτάκη και Τ. Ερντογάν στις Βρυξέλλες, υπονομεύοντας έτσι και την προσπάθεια αποκατάστασης ενός στοιχειώδους κλίματος εμπιστοσύνης. Στην επιστολή αυτή περιλαμβάνονταν το σύνολο των τουρκικών αβάσιμων ισχυρισμών για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, και την ερμηνεία των Συνθηκών, ενώ με τρόπο παραπλανητικό επιχειρήθηκε να επιρριφθεί στην Ελλάδα η ευθύνη για την απουσία διαλόγου αλλά και για την έλλειψη προόδου στις διερευνητικές επαφές. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι η τουρκική πλευρά με τη συγκεκριμένη επιστολή υπονομεύει η ίδια τις διερευνητικές επαφές καθώς υποστήριζε ότι η διαδικασία αυτή θα πρέπει να έχει στην ατζέντα όλο το πακέτο των τουρκικών διεκδικήσεων εναντίον της Ελλάδας.
Η Αθήνα με την επιστολή της στις 22 Ιουλίου (A/75/972) προς τον ΓΓ του ΟΗΕ απορρίπτει πλήρως τις τουρκικές αιτιάσεις και παραπέμπει σε μια σειρά προηγούμενων επιστολών και ρηματικών διακοινώσεων που περιγράφουν και αποτυπώνουν ξεκάθαρα την ελληνική θέση σχετικά με την εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας στη διαδικασία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών.
Με την επιστολή της η Αθήνα δηλώνει έτοιμη να συνεχίσει τις διερευνητικές επαφές με αντικείμενο όμως μόνο την οριοθέτηση των ΑΟΖ και των υφαλοκρηπίδων στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο επισημαίνοντας ότι σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία, θα πρέπει να συναινέσουν στη δικαστική διευθέτηση της διαφοράς. Η Αθήνα προειδοποιεί ότι η προβολή τέτοιων αξιώσεων από την Τουρκία δεν συμβάλει στην προώθηση της ειρήνης, και αποτελεί την αιτία των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η ελληνική επιστολή (https://undocs.org/en/A/75/972) είναι η εξής:
«Μετά την επιστολή της 15ης Ιουνίου 2021 από τον Μόνιμο Αντιπρόσωπο της Τουρκίας προς τα Ηνωμένα Έθνη που απευθύνεται σε εσάς (A/75/929), θα ήθελα να δηλώσω τα εξής. Η Ελλάδα απορρίπτει κατηγορηματικά όλες τις αβάσιμες τουρκικές αιτιάσεις, τους χωρίς νομική βάση ισχυρισμούς και τις παραπλανητικές ερμηνείες που αναφέρονται στην προαναφερθείσα επιστολή. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα επαναλαμβάνει τις θέσεις της, όπως αυτές εκτίθενται επανειλημμένα σε επιστολές που απευθύνονται στα Ηνωμένα Έθνη, στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό και στον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας, καθώς και σε πολυάριθμες ρηματικές διακοινώσεις που απευθύνονται απευθείας στην Τουρκία.
Επιπλέον, θα ήθελα να επαναλάβω ότι η Ελλάδα διαθέτει ipso facto και ab initio κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσία στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία αντικατοπτρίζει το εθιμικό διεθνές δίκαιο, και την εθνική της νομοθεσία. Η θέση αυτή έχει καταχωρηθεί επανειλημμένα στα Ηνωμένα Έθνη (ενδεικτικά: σημείωση ρηματική διακοίνωση με ημερομηνία 24.2.2005, βλ. Law of the Sea Bulletin, τόμος 57, σ. 129· ρηματική διακοίνωση με ημερομηνία 974/8.5.2012, βλ. Law of the Sea Bulletin, τόμος 79, σ. 14· σημείωση αριθ. 389/20.2.2013, βλ. Φ.Π. 81, σ. 23 και επιστολές του Μόνιμου Αντιπροσώπου της Ελλάδος με ημερομηνία 23 Μαΐου 2016 (Α/70/900-S/2016/474), 25 Απριλίου 2019 (Α/73/850-S/2019/344), 19 Μαρτίου 2020 (Α/74/758)· και 20 Απριλίου 2020 (Α/74/819)) και έχει επίσης κοινοποιηθεί διμερώς στην Τουρκία (ρηματικές διακοινώσεις 187/AS 2207/24.7.2009, αρ. 187/AS 2648/15.11.2011, αρ. 187/1066/30.4.2012, αρ. 156.3/1675/12.7.2012, αρ. 156.3/1675/12.7.2012 και ν. 2019/503.14/267/15.1.2019).
Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα επίσης να επαναλάβω τη θέση της Ελλάδας, όπως περιέχεται στην επιστολή μου της 15ης Φεβρουαρίου 2021, η οποία απευθύνεται σε εσάς (A/75/753) και να υπενθυμίσω την ισχυρή δέσμευση της Ελλάδας να συνεχίσει τις διερευνητικές συνομιλίες με την Τουρκία, οι οποίες παρέχουν και στις δύο πλευρές την ευκαιρία να διερευνήσουν το θέμα προκειμένου να προχωρήσουν, αργότερα, σε ουσιαστικές και καλόπιστες διαπραγματεύσεις σχετικά με την οριοθέτηση των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών τους και των υφαλοκρηπίδων τους στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο βάσει της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, διαφορετικά οι δύο χώρες θα πρέπει να συμφωνήσουν στη δικαστική διευθέτηση της διαφοράς τους.
Τέλος, η πρακτική της παραποίησης η ακόμη και διαστρέβλωσης της πραγματικότητας που ακολουθείται πάντα από την Τουρκία, συμπεριλαμβανομένης της προαναφερθείσας επιστολής που απευθύνθηκε σε εσάς, δεν έχει ποτέ προσφέρει καλές υπηρεσίες στην προώθηση της ειρήνης. Προδίδει επίσης την προφανή έλλειψη βούλησης για σαφή τήρηση του διεθνούς δικαίου ως το μόνο μέσο για την αντιμετώπιση των σχέσεων μεταξύ των εθνών. Η Τουρκία δεν διστάζει να προωθήσει τέτοιες πρακτικές ακόμη και εντός των Ηνωμένων Εθνών, ενώ δεν σέβεται κατάφωρα τα διαδοχικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας που δείχνουν το σωστό δρόμο προς τα εμπρός που η Τουρκία συνεχίζει να αγνοεί.
Τέτοιες συμπεριφορές από την πλευρά της Τουρκίας ήταν πάντα η αιτία των εντάσεων στην περιοχή μας, συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης κλιμάκωσης στην Ανατολική Μεσόγειο. Θα παραμείνει έτσι, εκτός εάν η Άγκυρα αποφασίσει επιτέλους να συμμορφωθεί με τις αρχές του διεθνούς δικαίου, όπου η απειλή πολέμου εναντίον ενός από τους γείτονές της σίγουρα δεν είναι μεταξύ αυτών. Θα ήμουν ευγνώμων αν μπορούσατε η παρούσα επιστολή να κυκλοφορήσει ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, στο σημείο 8 της ημερήσιας διάταξης, και να δημοσιευθεί στον ιστότοπο της Διεύθυνσης για τις Θαλάσσιες Υποθέσεις και το Δίκαιο της Θάλασσας, καθώς και στην επόμενη έκδοση του Law of the Sea Bulletin.
Μαρία Θεοφίλη Πρέσβης Μόνιμη Αντιπρόσωπος»
