Η λίρα της Βρετανίας έχει αναπηδήσει πριν από την αναμενόμενη σαρωτική εκλογική νίκη του αντιπολιτευόμενου Εργατικού Κόμματος, αλλά το μέλλον του νομίσματος εξαρτάται από την επόμενη κυβέρνηση που θα πείσει τους επιφυλακτικούς επενδυτές ότι τα σχέδιά της για την ανάκαμψη της στάσιμης οικονομίας είναι αξιόπιστα.
Σε εμπορικά σταθμισμένη βάση, η στερλίνα έχει επιστρέψει σε επίπεδα που είχαν να παρατηρηθούν από την ψηφοφορία του 2016 για το Brexit, καθώς οι συναλλασσόμενοι ποντάρουν στο ότι η μακρά εποχή της μεταβλητότητας του νομίσματος που οφείλεται στην ταραχώδη πολιτική υπό το κυβερνών Συντηρητικό Κόμμα φτάνει στο τέλος της.
Σε περίπτωση που οι Εργατικοί κερδίσουν στις 4 Ιουλίου, η κεντροαριστερή κυβέρνηση θα πρέπει να διατηρήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τις οικονομικές προκλήσεις που δεν έχουν λύσει οι Συντηρητικοί, δήλωσαν περισσότεροι από 20 οικονομολόγοι και πρώην κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Το δημόσιο χρέος του Ηνωμένου Βασιλείου σε σχέση με το ΑΕΠ βρίσκεται σε υψηλό 63 ετών και οι άμεσες ξένες επενδύσεις έχουν μειωθεί για τέσσερα από τα πέντε τελευταία τρίμηνα μέχρι το τέλος του 2023. Για να αποφύγουν τις περικοπές δαπανών, οι Εργατικοί θα πρέπει να αυξήσουν τους φόρους ή να αυξήσουν τον δανεισμό, δήλωσε το think tank Institute for Fiscal Studies.
Τη στιγμή που οι επενδυτές αξιολογούν την απάντηση της επόμενης κυβέρνησης σε αυτά τα προβλήματα, η ισορροπία των κινδύνων για τη στερλίνα δεν είναι ομοιόμορφη, επειδή το νόμισμα έχει ήδη τιμολογήσει μια ισχυρή πλειοψηφία των Εργατικών που θα ενισχύσει την ανάπτυξη της Βρετανίας.
«Το λιγότερο σίγουρο πολιτικό σενάριο θα αποδυναμώσει τη στερλίνα πολύ περισσότερο και θα την κάνει πολύ πιο ευμετάβλητη», δήλωσε ο καθηγητής χρηματοοικονομικών του πανεπιστημίου του Λίβερπουλ Κώστας Μήλας, ο οποίος μελετά τη σχέση μεταξύ της αβεβαιότητας της οικονομικής πολιτικής και των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Με επικεφαλής τον Keir Starmer, οι Εργατικοί προηγούνται κατά περίπου 20 ποσοστιαίες μονάδες από τους κυβερνώντες Συντηρητικούς στις δημοσκοπήσεις.
Η στερλίνα, που κάποτε ήταν το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, διαπραγματεύεται κάτω από τον μέσο όρο ανά δολάριο των τεσσάρων δεκαετιών πριν από το 2016, αλλά με περίπου 1,27 δολάρια GBP=D3 έχει καλύτερες επιδόσεις από όλες τις μεγάλες ομοειδείς της φέτος.
Έχει επανέλθει απότομα από το χαμηλό ρεκόρ των 1,03 δολαρίων το 2022, όταν η πρώην συντηρητική πρωθυπουργός Liz Truss δρομολόγησε έναν υποχρηματοδοτούμενο μίνι προϋπολογισμό, ο οποίος προκάλεσε την πτώση της αγοράς ομολόγων, αύξησε το κόστος του χρέους και επιδείνωσε τον πληθωρισμό.
Το τρενάκι του λούνα παρκ της στερλίνας ώθησε τους σχολιαστές να δώσουν στη λίρα το παρατσούκλι «το μεγάλο βρετανικό πέσο», με παραλληλισμούς με τις επικίνδυνες αναδυόμενες αγορές.
Η αστάθειά της έχει ανατροφοδοτήσει τη βρετανική οικονομία, δημιουργώντας έναν αρνητικό βρόχο ανατροφοδότησης.
Η έρευνα του Milas διαπίστωσε ότι η αβεβαιότητα της οικονομικής πολιτικής στη Βρετανία από το 2016 και μετά προκάλεσε άμεσα άγχος στις χρηματοπιστωτικές αγορές, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της μεταβλητότητας των συναλλαγματικών ισοτιμιών, η οποία με τη σειρά της έκανε την οικονομία να αναπτυχθεί λιγότερο από ό,τι θα μπορούσε διαφορετικά.
Μια κυβέρνηση των Εργατικών με προβλέψιμες πολιτικές που υποστηρίζουν οι αγορές θα μπορούσε να αντιστρέψει αυτόν τον κύκλο, ανέφεραν οι αναλυτές.
«Εάν οι Εργατικοί ακολουθήσουν το εγχειρίδιο και δώσουν κάποια αίσθηση δημοσιονομικής υπευθυνότητας, αυτό είναι μια μεγάλη στήριξη», δήλωσε ο Guillermo Felices, παγκόσμιος στρατηγικός αναλυτής της PGIM Fixed Income.
«Η ισχύς που έχετε δει στη στερλίνα τον τελευταίο καιρό αφορά τελικά την (αναμενόμενη) σταθερότητα», δήλωσε ο στρατηγικός αναλυτής της Morningstar Michael Field.
Οι αγορές χρήματος αναμένουν παρόμοιες μειώσεις επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας και την Ευρωπαϊκή Κεντρική.
Ωστόσο, τη στιγμή που η πανωλεθρία του μίνι προϋπολογισμού έδειξε ότι η δημοσιονομική πολιτική έχει τόση σημασία για τη στερλίνα όσο και τα επιτόκια, οι ακριβείς πολιτικές των Εργατικών δεν είναι ακόμη γνωστές.
Το IFS επέκρινε αυτή την εβδομάδα τόσο τους Εργατικούς όσο και τους Συντηρητικούς για την έκδοση προεκλογικών προγραμμάτων που, όπως είπε, «έκρυβαν και απέφευγαν» τα μεγάλα ζητήματα της φορολογίας και του δανεισμού, δημιουργώντας ένα «κενό γνώσης».
Οι Εργατικοί δεν απάντησαν αμέσως σε ηλεκτρονικό μήνυμα που ζητούσε σχόλια σχετικά με τα σχέδιά τους και τη λίρα.
Περικοπή ή δαπάνη;
Οι αναλυτές αναμένουν ότι η στερλίνα θα διολισθήσει στα 1,2875 δολάρια σε 12 μήνες, κατά μέσο όρο, σύμφωνα με τα στοιχεία της LSEG. Ορισμένοι βλέπουν κινδύνους πιο μακριά.
Οι Εργατικοί, οι οποίοι δεν έχουν γίνει κυβέρνηση εδώ και 14 χρόνια, επιθυμούν να αποτινάξουν από πάνω τους την παρελθούσα συσχέτιση με το κόμμα των φόρων και των δαπανών.
Ο Simon Harvey, επικεφαλής της Monex Europe για την έρευνα FX, δήλωσε ότι οι έμποροι συναλλάγματος είναι αισιόδοξοι για τη στερλίνα βραχυπρόθεσμα, επειδή τα οικονομικά της βρετανικής κυβέρνησης έδωσαν στους Εργατικούς ελάχιστες ευκαιρίες για υπερβολικές δαπάνες.
Αλλά αν η οικονομική ανάπτυξη του Ηνωμένου Βασιλείου βελτιωθεί με την πάροδο του χρόνου, είπε ότι "εξακολουθεί να υπάρχει αυτός ο κίνδυνος οι Εργατικοί να κινηθούν πολύ προς τα αριστερά, οπότε οι άνθρωποι θέλουν να δουν πώς αυτό ξεπλένεται μακροπρόθεσμα και οι διαχειριστές επενδύσεων μπορεί να μην τους αρέσει η προοπτική αυτή σε βάθος πενταετίας".
Ο ανώτερος οικονομολόγος της Pictet Asset Management, Nikolay Markov, εκτίμησε ότι οι Εργατικοί θα ακολουθήσουν ένα σενάριο μεγάλων επενδύσεων που θα αποδειχθεί πληθωριστικό και θα επηρεάσει αρνητικά τις αγορές ομολόγων του Ηνωμένου Βασιλείου και τη στερλίνα.
Η Βρετανία αντιμετωπίζει υψηλότερο πληθωρισμό από ό,τι άλλες πλούσιες χώρες της Ομάδας των Επτά, με τις ετήσιες αυξήσεις των τιμών να κορυφώνονται στο 11,1% το 2022. Μια υποτίμηση της στερλίνας κατά 10% θα πρόσθετε 1,3 ποσοστιαίες μονάδες στον πληθωρισμό των τιμών καταναλωτή στο Ηνωμένο Βασίλειο σε διάστημα δύο ετών, υπολόγισε η Oxford Economics.
Ο Στάρμερ διατύπωσε τις δεσμεύσεις για την τόνωση των επενδύσεων στη στέγαση και τις υποδομές, οι οποίες απηχούν τις πολιτικές του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ως πολύ μακροπρόθεσμες.
"Πρόκειται για μια εκδοχή των Bidenomics σε επίπεδο λίρας", δήλωσε ο Giles Wilkes, συνεργάτης του Institute for Government και πρώην σύμβουλος της Βρετανίδας πρωθυπουργού Theresa May. "Δεν θα περιλαμβάνει επίπεδα χρήματος που θα διαταράξουν την αγορά".
Ο Roger Bootle, πρώην οικονομικός σύμβουλος του υπουργού Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου Kenneth Clarke της δεκαετίας του 1990, δήλωσε ότι η επικεφαλής των οικονομικών του Starmer, Rachel Reeves, πιθανότατα θα "κρατήσει τις δαπάνες σφιχτές".
Ωστόσο, ο επικεφαλής του τμήματος μακροοικονομικών της TS Lombard και πρώην σύμβουλος του Υπουργείου Οικονομικών Dario Perkins δήλωσε ότι αν οι περικοπές των Εργατικών επιβαρύνουν περαιτέρω τις δημόσιες υπηρεσίες, οι θυμωμένοι ψηφοφόροι μπορεί να στραφούν προς λαϊκιστικά κόμματα, εξανεμίζοντας τις ελπίδες του Ηνωμένου Βασιλείου για την ανοικοδόμηση των εμπορικών δεσμών με την Ευρώπη.
