Γ. Χαρίτος: Νέα κυβέρνηση στον Λίβανο με σφραγίδα ΗΠΑ
AP Photo
AP Photo
Deutsche Welle

Γ. Χαρίτος: Νέα κυβέρνηση στον Λίβανο με σφραγίδα ΗΠΑ

Η νέα κυβέρνηση του Λιβάνου, που ανέλαβε καθήκοντα το Σάββατο, επιδιώκει να σηματοδοτήσει μία νέα εποχή για το μέλλον της χώρας, ύστερα από μια παρατεταμένη συνταγματική κρίση, που είχε ως αποτέλεσμα την εξίσου παρατεταμένη θητεία της υπηρεσιακής κυβέρνησης, υπό την πρωθυπουργία του Νατζίμπ Μικάτι, όπως σημειώνει ο Γαβριήλ Χαρίτος.

Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Ζοζέφ Αούν, όρισε πρωθυπουργό τον δικαστή Ναουάφ Σαλάμ, περιστοιχίζοντάς τον με 24 υπουργούς, εκ των οποίων οι πέντε είναι γυναίκες,  ένα δεδομένο που δίνει το φιλοδυτικό στίγμα, που η νέα πολιτική ηγεσία θέλει να δείξει προς τα έξω, όπως σημειώνει η Deutsche Welle.

Ωστόσο, ο σημαντικότερος νεωτερισμός της νέας λιβανικής κυβέρνησης είναι ότι μόνο τέσσερεις υπουργοί της προέρχονται από τις σιιτικές παρατάξεις Αμάλ και Χεζμπολάχ. Αυτό σημαίνει ότι ο σιιτικός παράγοντας δεν ελέγχει πλέον το 1/3 του Υπουργικού Συμβουλίου – εξέλιξη που ουσιαστικά στερεί πια από τη  φιλοϊρανική Χεζμπολάχ από την ευχέρεια να ασκεί βέτο σε πολιτικές αποφάσεις, που προωθούνται από τις υπόλοιπες πολιτικές παρατάξεις και οι οποίες δεν θέτουν σε προτεραιότητα της επιδιώξεις της κυβέρνησης της Τεχεράνης.

Κυβέρνηση made in USA

Η μειωμένη επιρροή της Χεζμπολάχ (και του Ιράν) στην νέα λιβανική κυβέρνηση οφείλεται στην ενεργό παρέμβαση της ειδικής απεσταλμένης του Λευκού Οίκου, Μόργκαν Ορτάγκους, η οποία μετέβη για αυτόν ακριβώς τον σκοπό την Παρασκευή (7/2), παραμένοντας στην Βηρυτό έως ότου ανακοινωθεί και επισήμως η νέα κυβερνητική σύνθεση. Χαρακτηριστικές ήταν οι δημόσιες δηλώσεις της, συγχαίροντας την νέα κυβέρνηση υπό τον Ναουάφ Σαλάμ, διαβεβαιώνοντας ότι η Ουάσιγκτον «θα προσφέρει κάθε δυνατή στήριξη στον Λίβανο για να ξεπερασθούν πάσης φύσεως δυσκολίες που αντιμετωπίζει η τοπική οικονομία».

Επικοινωνιακό ατόπημα

Από την άλλη, η πρώτη της επίσκεψη στον Λίβανο άρχισε με ένα επικοινωνιακό ατόπημα. Λίγα λεπτά μετά την προσγείωση της στο διεθνές αεροδρόμιο της Βηρυτού και προτού φωτογραφηθεί για την εθιμοτυπική χειραψία της με τον Πρόεδρο της χώρας, Ζοζέφ Αούν, η Μόργκαν Ορτάγκους ξέχασε να βγάλει – ή έστω να κρύψει από τον φωτογραφικό φακό -  το δαχτυλίδι της, στο οποίο είχε φιλοτεχνηθεί το εβραϊκό άστρο του Δαυίδ. Αυτή η φωτογραφία αποτέλεσε την αφορμή για να προκληθεί πλήθος αρνητικών σχολίων στον λιβανικό Τύπο, με το πολιτικό σκέλος της Χεζμπολάχ να την κατηγορεί ότι οι παρεμβάσεις της στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας, στην πραγματικότητα προωθούν ισραηλινές επιδιώξεις.

Ο επικοινωνιακός θόρυβος που προκλήθηκε συνέπεσε με σφοδρούς βομβαρδισμούς της ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας, που σημειώθηκαν τα ξημερώματα της ίδιας μέρας κατά αποθηκών οπλισμού και στρατιωτικών εγκαταστάσεων της Χεζμπολάχ στην κοιλάδα Μπεκάα και σε άλλες θέσεις της οργάνωσης βορείως του ποταμού Λιτάνι. Παρ’ όλα αυτά, το γενικότερο αρνητικό κλίμα που προκλήθηκε, δεν εμπόδισε τον Πρόεδρο Αούν να προχωρήσει στην ανακοίνωση της νέας κυβέρνησης της χώρας του, που όλα δείχνουν ότι το πρόσημό της είναι σαφέστατα φιλοαμερικανικό.

Νέο μέτωπο σε εξέλιξη;

Την ίδια στιγμή, εκρηκτικό διαμορφώνεται το κλίμα στη μεθόριο Λιβάνου-Συρίας. Εδώ και τέσσερις μέρες, σημειώνονται σφοδρές συγκρούσεις μεταξύ του νέου τακτικού στρατού της Συρίας - με βασικό κορμό τις ένοπλες δυνάμεις των σουνιτών ανταρτών της Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ-Σαμ (HTS)- και λιβανικών ένοπλων φατριών, οι οποίες, επί δεκαετίες, διευκολύνουν τη μεταφορά οπλισμού από εδάφη της Συρίας με κατεύθυνση προς τον Λίβανο και αντιστρόφως, με τελικό αποδέκτη τη φιλοϊρανική Χεζμπολάχ. Το νέα συριακό καθεστώς, αφού κατάφερε να εκδιώξει την ισχυρή ιρανική παρουσία, αποφάσισε να ολοκληρώσει αυτή την προσπάθεια, διακόπτοντας τις χερσαίες διόδους, δια των οποίων ενισχυόταν το στρατιωτικό σκέλος της Χεζμπολάχ.

Σύμφωνα με τοπικά και διεθνή μέσα, κατά τα τελευταία τρία εικοσιτετράωρα έχασαν τη ζωή τους τρεις Λιβανέζοι στρατιώτες και πάνω από δέκα πολίτες τραυματίστηκαν, ενώ από συριακής πλευράς σκοτώθηκε τουλάχιστον ένας στρατιώτης και ένας Σύρος πρόσφυγας. Εντύπωση προκαλεί η είδηση ότι, κατά τις πρώτες ώρες της συριακής επιχείρησης, ο συριακός στρατός απήγαγε 16 γυναικόπαιδα από τα περίχωρα του λιβανικού παραμεθορίου χωριού Χαουίκ, αφού οι τοπικές ένοπλες φατρίες είχαν απαγάγει δύο Σύρους στρατιώτες. Όπως μεταδίδει το κρατικό συριακό πρακτορείο ειδήσεων SANA, παρότι οι αιχμάλωτοι αμφοτέρων των πλευρών εν τέλει αφέθηκαν ελεύθεροι, ωστόσο οι ένοπλες συγκρούσεις συνεχίζονται. Ενδεικτική είναι η σημερινή ανακοίνωση των ενόπλων ομάδων, που ελέγχουν τα ορεινά λιβανικά χωριά Κάλαατ αλ-Σάμπεχ, Δίκμπα, Σάχλατ αλ-Μάα και την κωμόπολη Χάουρ Ταάλα στην κοιλάδα Μπεκάα, δηλώνοντας ότι «θα συνεχίσουν να προασπίζουν τα εδάφη του Λιβάνου», υπονοώντας με σαφήνεια ότι δεν δείχνουν καμία εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του τακτικού λιβανικού στρατού.

Υπ’αυτές τις συνθήκες, δεν είναι τυχαίο ότι ο Πρόεδρος του Λιβάνου, Ζοζέφ Αούν, επέλεξε ειδικά τη χθεσινή, ιδιαίτερα τεταμένη, μέρα για να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον Σύρο ομόλογό του, Άχμαντ Αλ-Σάρα. Όπως μεταδίδουν τα κρατικά λιβανικά μέσα, αφού τον συνεχάρη για την πρόσφατη ανάληψη των προεδρικών του καθηκόντων, ο Αούν ζήτησε από τον Αλ-Σάρα να συμβάλει στην επικράτηση της ηρεμίας στη λιβανοσυριακή μεθόριο. Ωστόσο, οι λιβανικές παραινέσεις δεν συνοδεύθηκαν από κάποια συγκεκριμένη διαβεβαίωση εκ μέρους της Δαμασκού. Άλλωστε, ήδη επί καθεστώτος Άσαντ, δεν είχε ολοκληρωθεί μία κοινώς αποδεκτή οριοθέτηση των συνόρων σε έναν σημαντικό αριθμό περιοχών, που χωρίζουν τη  λιβανική από τη συριακή επικράτεια. Ένα θέμα που μάλλον δεν πρόκειται να επιλυθεί σύντομα, μιας και οι συριακές χερσαίες δυνάμεις δείχνουν να απασχολούνται ολοένα και περισσότερο με τις τοπικές φατρίες των παραμεθορίων λιβανικών ορεινών χωριών και κωμοπόλεων.