Tου Γιώργου Παυλόπουλου
Την 11η Σεπτεμβρίου 2001 ή την 15η Σεπτεμβρίου 2008; Σε ποια από αυτές τις δύο ημερομηνίες, άραγε, σημειώθηκε η πιο ισχυρή έκρηξη στην καρδιά των Ηνωμένων Πολιτειών. Και ποια επέφερε τις πιο σοβαρές και καταστροφικές συνέπειες για ολόκληρο τον πλανήτη;
Οι ειδικοί διαφωνούν, με την κάθε πλευρά να προβάλει τα δικά της εμπεριστατωμένα και σοβαρά επιχειρήματα. Κάποιοι άλλοι είναι γεγονός ότι αρνούνται ακόμη και να συγκρίνουν τα δύο γεγονότα: Τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Μανχάταν και την χρεοκοπία της τέταρτης μεγαλύτερης αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας. Τέλος, υπάρχουν και εκείνοι οι οποίοι υποστηρίζουν ότι οι δύο παραπάνω ημερομηνίες-σταθμοί αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Ή, για την ακρίβεια, τις δύο πύλες της κόλασης που άνοιξαν με διαφορά επτά ετών και οδηγούν την ανθρωπότητα σε ένα άδηλο μέλλον και τη νέα εποχή, μέσα από νερά που σε μεγάλο βαθμό είναι αχαρτογράφητα.
Πράγματι, το χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 αποτέλεσε το έναυσμα για μια σειρά βίαιων ανακατατάξεων στο γεωπολιτικό σκηνικό του πλανήτη - από τη Μέση Ανατολή μέχρι την ανατολική Ασία και από τη βόρεια Αφρική μέχρι το βόρειο και ανατολικό άκρο της Ευρώπης. Η διάλυση της Λιβύης, ο κατακερματισμός της Συρίας και, σε μεγάλο βαθμό, του Ιράκ, το χάος στο Αφγανιστάν, ο εμφύλιος στην Ουκρανία και τα παιχνίδια πολέμου του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία αποτελούν απότοκα των βομβών που κατάφεραν τότε ένα ζωτικό πλήγμα στις ΗΠΑ. Ακόμη και αυτή τη στιγμή δε, κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι όλα αυτά φτάνουν στο τέλος τους και ότι έρχονται, επιτέλους, πιο ήρεμες και καλύτερες ημέρες.
Από την άλλη, ο πάταγος από τη μετατροπή της Lehman σε συντρίμμια την 15η Σεπτεμβρίου 2008 ξύπνησε μνήμες από το Κραχ του 1929 και τη Μεγάλη Ύφεση που ακολούθησε, φέροντας στην επιφάνεια την πρώτη παγκόσμια οικονομική κρίση της νέας εποχής. Τα όσα ακολούθησαν μάλλον αποδεικνύουν του λόγου το αληθές: Επιχειρήσεις-μεγαθήρια σώθηκαν μόνο στην κρατική βοήθεια, οι κεντρικές τράπεζες τύπωσαν τρισεκατομμύρια δολάρια για να κρατήσουν ζωντανές τις οικονομίες στην εντατική, ανεπτυγμένες χώρες έφτασαν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας -ή χρεοκόπησαν ουσιαστικά, όπως συνέβη με την Ελλάδα. Μάλιστα, οι νέες αναταράξεις που γνωρίζουν αυτή την περίοδο οι αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπως Αργεντική και Τουρκία, μαζί με τις «βόμβες» χρέους στα θεμέλια αρκετών ανεπτυγμένων (όπως η Ιταλία και η Γαλλία, αλλά κυρίως οι ΗΠΑ) αποδεικνύουν ότι τα χειρότερα πιθανότατα δεν έχουν περάσει.
Με άλλα λόγια: Οι σεισμοί που προκλήθηκαν από την κατάρρευση αφενός των Δίδυμων Πύργων και, αφετέρου, της «πυραμίδας» των ακάλυπτων ενυπόθηκων δανείων και των παραγώγων ήταν εξίσου μεγάλοι και τρομακτικοί, ενώ το τσουνάμι που προκάλεσαν αμφότεροι δεν άφησε ούτε μια γωνιά στην οποία να μην φτάσει και να μην την σαρώσει.
Όσο για τους μετασεισμούς, συνεχίζονται ακόμη και σήμερα και προκαλούν καταστροφές στο ταλαιπωρημένο οικοδόμημα της παγκόσμιας οικονομίας, αποδεικνύοντας ότι οι πληγές λειτουργούν σωρευτικά, όπως ακριβώς και στα κτίρια. Σε βαθμό, μάλιστα, που ολοένα περισσότεροι ειδικοί να αναρωτιούνται εάν και κατά πόσο τα όσα συνέβησαν τους εφιαλτικούς Σεπτέμβρηδες του 2001 και του 2008 αποτέλεσαν τους κυρίως σεισμούς ή απλώς τον προάγγελο της... Αποκάλυψης.
AP Photo/Gene Boyars
