Το ενδεχόμενο να υιοθετήσουν μέτρα, προκειμένου να αναγκάσουν τους στρατιωτικούς που κατέλαβαν την εξουσία στη Μιανμάρ, να λογοδοτήσουν, ζήτησε από την ASEAN ο Τόμας Άντριους, ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα.
Παράλληλα κάλεσε την Ένωση Κρατών Νοτιοανατολικής Ασίας να μη συνομιλεί με τους στρατιωτικούς ηγέτες της Μιανμάρ, καθώς αυτοί δεν έχουν προχωρήσει στην εφαρμογή του σχεδίου πέντε σημείων στο οποίο συμφώνησαν με το μπλοκ, αφού κατέλαβαν την εξουσία με το πραξικόπημα του 2021.
«Έχει έρθει η ώρα να εξετάσουμε εναλλακτικές ώστε να σπάσουμε το φονικό αδιέξοδο», δήλωσε ο Άντριους στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου από την Τζακάρτα. «Η ASEAN πρέπει να εξετάσει μέτρα προκειμένου η χούντα να λογοδοτήσει για τις σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την κατάφωρη αδιαφορία της σε ό,τι αφορά την εφαρμογή του σχεδίου πέντε σημείων».
Το σχέδιο αυτό ζητεί την άμεση κατάπαυση των εχθροπραξιών, την ασφαλή πρόσβαση της ανθρωπιστικής βοήθειας και έναν συμπεριληπτικό διάλογο προκειμένου να επιτευχθεί ειρήνευση στη Μιανμάρ.
Τον Νοέμβριο, στη διάρκεια συνόδου κορυφής, η ASEAN εξέδωσε προειδοποίηση προς τη χούντα στη Μιανμάρ και τόνισε ότι πρέπει να γίνουν «συγκεκριμένα, πρακτικά και επαληθεύσιμα βήματα με σαφές χρονοδιάγραμμα». Όμως η ASEAN έχει αρχίσει να αγανακτά λόγω της έλλειψης προόδου, ενώ η χούντα έχει εντείνει τις επιθέσεις της εναντίον αντιφρονούντων.
Οι δηλώσεις του Άντριους έγιναν την ώρα που μέσα ενημέρωσης της Ταϊλάνδης μετέδωσαν ότι οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να επιβάλουν νέες κυρώσεις σε κρατικές τράπεζες της Μιανμάρ.
Η Ουάσινγκτον και άλλες δυτικές χώρες έχουν επιβάλει αρκετούς γύρους κυρώσεων στους στρατιωτικούς ηγέτες της Μιανμάρ μετά το πραξικόπημα.
Ωστόσο εκπρόσωπος της χούντας δήλωσε ότι δεν ανησυχεί για το ενδεχόμενο επιβολής νέων κυρώσεων. Ο Ζάου Μιν Τουν σημείωσε στο κρατικό δίκτυο MWD χθες Τρίτη το βράδυ ότι στη Μιανμάρ έχουν επιβληθεί και στο παρελθόν κυρώσεις και εκτίμησε ότι η χώρα δεν θα έχει απώλειες αν ληφθούν μέτρα εναντίον των κρατικών τραπεζών της.
Στο μεταξύ η υποστηριζόμενη από τον στρατό απερχόμενη κυβέρνηση της Ταϊλάνδης φιλοξένησε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα συνομιλίες με τον στρατό της Μιανμάρ, επισημαίνοντας ότι ο διάλογος είναι απαραίτητος για να προστατευθούν τα σύνορά της με την εμπόλεμη χώρα.
Σημειώνεται ότι σημαντικές χώρες μέλη της ASEAN δεν μετείχαν στη συνάντηση, ανάμεσά τους η Ινδονησία που έχει την προεδρία του μπλοκ αυτή την περίοδο και έχει καταβάλει προσπάθειες να φέρει στο τραπέζι του διαλόγου τη χούντα και τους αντιπάλους της.