Εν μέσω τελματωμένων επί της ουσίας διαπραγματεύσεων για επίτευξη εκεχειρίας στη Λωρίδα της Γάζας και συνεχών διασυνοριακών επιθέσεων της Χεζμπολάχ, η κυβέρνηση Νετανιάχου εμφανίζεται πιο κοντά από κάθε άλλη στιγμή μετά την τραγωδία της 7ης Οκτωβρίου στο να αναλάβει ισχυρή στρατιωτική δράση για να εγγυηθεί την ασφαλή επιστροφή των εκτοπισθέντων κατοίκων του βόρειου Ισραήλ. Οι μαζικές και ταυτόχρονες εκρήξεις βομβητών στα χέρια μελών της Χεζμπολάχ ανά τον Λίβανο δυναμιτίζουν ένα ήδη εύφλεκτο σκηνικό, και ένας νέος πόλεμος με τη Χεζμπολάχ ίσως βρίσκεται προ των πυλών για πρώτη φορά μετά το 2006.
Το παράθυρο για διπλωματική λύση στο βόρειο μέτωπο κλείνει και αυτό έχουν μεταφέρει αμφότεροι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, και ο υπουργός Άμυνας, Γιοάβ Γκάλαντ, στον Άμος Χοχστάιν, εκ των των πλέον υψηλόβαθμων συμβούλων του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν, ο οποίος είχε διαδοχικές επαφές στο Τελ Αβίβ πριν κατευθυνθεί εν συνεχεία στον Λίβανο, στο πλαίσιο της προσπάθειας της αμερικανικής διπλωματίας να αποφευχθεί μία μείζονα κλιμάκωση με τη Χεζμπολάχ.
Το Ισραήλ οδηγείται ενώπιον κρίσιμων αποφάσεων, όπως καθίσταται σαφές από την επικαιροποίηση των επίσημων στόχων του πολέμου, στους οποίους πλέον συμπεριλαμβάνεται η δημιουργία του περιβάλλοντος ασφαλείας που θα επιτρέψει την επιστροφή των 60.000 κατοίκων του βορρά. Ανάλογος είναι ο αριθμός των εκτοπισμένων στο νότιο Λίβανο εν μέσω μίας σύγκρουσης χαμηλής έντασης με τη Χεζμπολάχ που μαίνεται εδώ και σχεδόν ένα χρόνο και τείνει να εξελιχθεί σε πλήρους κλίμακας.
Οι εκρήξεις βομβητών και τα σενάρια
Στον Λίβανο εκρήγνυνταν χθες ταυτόχρονα εκατοντάδες βομβητές που χρησιμοποιούν ειδικά μετά την 7η Οκτωβρίου μέλη της Χεζμπολάχ, ιδίως τοπικοί διοικητές και επικεφαλής μονάδων, για τις μεταξύ τους επικοινωνίες αντί κινητών τηλεφώνων ώστε να δυσχεραίνεται η υποκλοπή συνομιλιών από τις ισραηλινές υπηρεσίες. Εννέα νεκροί και σχεδόν 2.750 τραυματίες ήταν έως το βράδυ ο απολογισμός των μαζικών εκρήξεων που σημειώνονταν στα νότια προάστια της Βηρυτού, την Κοιλάδα Μπεκάα και τον νότιο Λίβανο. Μεταξύ των τραυματιών στον Λίβανο φέρεται να βρίσκεται και ο πρεσβευτής του Ιράν Μουστάμπα Αμανί.
Η Χεζμπολάχ κατηγόρησε το Ισραήλ απειλώντας με απάντηση και «δίκαιη τιμωρία» για μία πρωτοφανή επίθεση που κατά τους ειδικούς είτε οφείλεται σε κάποιου είδους χάκινγκ με τη διείσδυση κακόβουλου λογισμικού στο σύστημα επικοινωνίας των ασύρματων συσκευών που θα μπορούσε να προκαλέσει υπερθέρμανση της μπαταρίας και ανάφλεξη ή το πιθανότερο να υπήρξε σαμποτάζ στην αλυσίδα εφοδιασμού της συγκεκριμένης παρτίδας των βομβητών που φέρεται να είχε προμηθευτεί μόλις τους τελευταίους μήνες η Χεζμπολάχ, ήτοι παραβίαση από τρίτο μέρος στη γραμμή παραγωγής ή παράδοσής τους.
Για τη «μεγαλύτερη παραβίαση ασφαλείας» που έχει υποστεί μέχρι στιγμής η Χεζμπολάχ μιλούν οι ίδιοι οι αξιωματούχοι της, ενώ βομβητές μελών της οργάνωσης εξερράγησαν και στη Συρία. Η κλίμακα της συντονισμένης επίθεσης είναι πρωτοφανής και εμπειρογνώμονες δεν μπορούσαν άμεσα να την αποκωδικοποιήσουν· πάντως οι περισσότερες εκ των μέχρι στιγμής διαθέσιμων εκτιμήσεων, που σε κάθε περίπτωση διατυπώνονται στα διεθνή μέσα ενημέρωσης με κάθε επιφύλαξη, δεν κλίνουν προς χάκινγκ που προκάλεσε την υπερθέρμανση των μπαταριών, καθώς κατά τους ειδικούς τα πλάνα από τις εκρήξεις δεν συνάδουν με αυτό το ενδεχόμενο.
Εμφανίζεται πιθανότερο να υπήρξε κάποιας μορφής παρέμβαση στην αλυσίδα εφοδιασμού, που αφορούσε στην αλλοίωση των βομβητών κατά την παραγωγή ή τη μεταφορά τους. Εάν επρόκειτο πράγματι για επίθεση στην αλυσίδα εφοδιασμού, θα έπρεπε να έχει γίνει μια τεράστια επιχείρηση για την κρυφή αλλοίωση των βομβητών με κάποιο τρόπο. Πρώην εμπειρογνώμονας πυρομαχικών του βρετανικού στρατού δήλωσε υπό καθεστώς ανωνυμίας στο BBC ότι στις συσκευές θα μπορούσαν να είχαν τοποθετηθεί 10 έως 20 γραμμάρια εκρηκτικής ύλης μέσα σε ψεύτικο ηλεκτρονικό εξάρτημα. Τα εκρηκτικά θα μπορούσαν να πυροδοτηθούν απομακρυσμένα μέσω της αποστολής σήματος στη συκευή (αλφαριθμητικό μήνυμα κειμένου).
Οι ασύρματες συσκευές είχαν προγραμματιστεί να ηχήσουν για αρκετά δευτερόλεπτα πριν εκραγούν, σύμφωνα με τους αξιωματούχους του Λιβάνου που μίλησαν σε διεθνή μέσα ενημέρωσης υπό καθεστώς ανωνυμίας. Ο πρωθυπουργός του Λιβάνου, Νατζίμπ Μικάτι, κατήγγειλε «εγκληματική ισραηλινή επιθετικότητα» και «σοβαρή παραβίαση εθνικής κυριαρχίας».
Δεν υπήρξε κανένα άμεσο σχόλιο από τον ισραηλινό στρατό αναφορικά με τις εκρήξεις. Ο αρχηγός των Δυνάμεων Άμυνας του Ισραήλ, Χέρζι Χαλέβι, είχε τις βραδινές ώρες σύσκεψη με στρατιωτικούς αξιωματούχους εξετάζοντας «την προετοιμασία για αμυντικές και επιθετικές επιχειρήσεις σε όλα τα μέτωπα», κατά την ανακοίνωση που εκδόθηκε.
Η Σιν Μπετ ανακοίνωσε, εν τω μεταξύ, χθες πως απέτρεψε συνωμοσία της Χεζμπολάχ για τη δολοφονία μη κατονομαζόμενου πρώην υψηλόβαθμου αξιωματούχου της ισραηλινής Άμυνας εντός των προσεχών ημερών. Σε σχετική ανακοίνωση αναφέρεται ότι κατασχέθηκε εκρηκτικός μηχανισμός συνδεδεμένος με σύστημα πυροδότησης εξ αποστάσεως μέσω κινητού τηλεφώνου από τον Λίβανο. Κατά την Υπηρεσία Εσωτερικής Ασφάλειας του Ισραήλ, πρόκειται για απόπειρα επίθεσης ανάλογη με σχέδιο της Χεζμπολάχ που είχε επίσης αποτραπεί προ ενός έτους στο Τελ Αβίβ.
«Ανοίγει» το βόρειο μέτωπο;
Στον έναν χρόνο που συμπληρώνεται προσεχώς από τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου, το κέντρο βάρος μετατοπίζεται στο βόρειο μέτωπο. Πέραν των δημόσιων δηλώσεων των Μπενιαμίν Νετανιάχου και Γιοάβ Γκάλαντ, πηγές που επικαλείται η Jerusalem Post τόσο από το πολιτικό, όσο και το στρατιωτικό κατεστημένο, υποδεικνύουν ότι ισχυρή στρατιωτική δράση μπορεί να βρίσκεται προ των πυλών.
Η Χεζμπολάχ, ο ισχυρότερος πληρεξούσιος στο δίκτυο τρομοκρατίας που έχει απλώσει το Ιράν στη Μέση Ανατολή, διατείνεται ότι δεν επιζητά έναν ανοιχτό πόλεμο, αλλά δηλώνει προετοιμασμένη να απαντήσει εφόσον αυτός ξεσπάσει, και παράλληλα αναφέρει πως δεν θα υπάρξει καμία συμφωνία με το Ισραήλ εάν δεν προηγηθεί εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας.
Η εκεχειρία σε κάθε περίπτωση δείχνει άπιαστη παρά τις διπλωματικές προσπάθειες της κυβέρνησης Μπάιντεν, στο πλαίσιο των οποίων ο επικεφαλής διπλωματίας, Άντονι Μπλίνκεν, μεταβαίνει εκ νέου στο Κάιρο για συνομιλίες επί της τελικής πρότασης που βρίσκεται στο τραπέζι για κατάπαυση του πυρός και απελευθέρωση των ομήρων. Είναι η 10η επίσκεψη Μπλίνκεν στη Μέση Ανατολή αφότου άνοιξε ο Ασκός του Αιόλου με την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς κατά των αμάχων του Ισραήλ.
Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν, προειδοποιεί για τους κινδύνους περαιτέρω περιφερειακής κλιμάκωσης της σύγκρουσης. Σε ανακοίνωση του αμερικανικού Πενταγώνου, ο ίδιος επαναλαμβάνει την αναγκαιότητα της κατάπαυσης του πυρός και της συμφωνίας για τους ομήρους και αναφέρει ότι το Ισραήλ θα πρέπει «να δώσει χρόνο στις διπλωματικές διαπραγματεύσεις», σημειώνοντας τις «καταστροφικές συνέπειες που θα είχε η κλιμάκωση για τους λαούς του Ισραήλ, του Λιβάνου και της ευρύτερης περιοχής».
Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Γιοάβ Γκάλαντ, έχει μεταφέρει τόσο σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό ομόλογό του, Λόιντ Όστιν, όσο και κατ’ ιδίαν στον Άμος Χοστάιν, ότι τα περιθώρια για διπλωματική λύση εξαντλούνται καθώς η Χεζμπολάχ παραμένει προσδεμένη στη Χαμάς και αρνείται να τερματίσει τη σύγκρουση. «Ως εκ τούτου, ο μόνος τρόπος που απομένει για να εξασφαλιστεί η επιστροφή των κατοίκων στις εστίες τους θα είναι μέσω στρατιωτικής δράσης», ανέφερε.
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου από πλευράς του μετέφερε στον κορυφαίο σύμβουλο της κυβέρνησης Μπάιντεν πως «παρόλο που το Ισραήλ εκτιμά και σέβεται την υποστήριξη των ΗΠΑ, εν τέλει θα πράξει ό,τι είναι απαραίτητο για να διατηρήσει την ασφάλειά του και να επιστρέψουν οι κάτοικοι του βορρά στα σπίτια τους με ασφάλεια».
Και σημείωσε πως αυτό δεν θα ήταν δυνατό «δίχως μία θεμελιώδη αλλαγή στην κατάσταση ασφαλείας». Μία επιχείρηση στο βόρειο μέτωπο για την επιστροφή των κατοίκων ζητά επίσης ο Μπένι Γκαντζ, κύριος πολιτικός αντίπαλος του Νετανιάχου, ο οποίος και υποστήριξε τη συμπερίληψη της επιστροφής των κατοίκων του βορρά ως επίσημο πολεμικό στόχο μαζί με την εξουδετέρωση του οικοδομήματος της Χαμάς, της εξάλειψης της απειλής από τη Γάζα και την απελευθέρωση των ομήρων.
Καθώς μία ανοιχτή σύγκρουση με τη Χεζμπολάχ εμφανίζεται πιο κοντά, στο Ισραήλ εντείνεται ταυτόχρονα η φημολογία πως ο Ισραηλινός πρωθυπουργός ενδέχεται να κινείται προς την απομάκρυνση του Γιοάβ Γκάλαντ από το υπουργείο Άμυνας, εξετάζοντας κατά ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες την αντικατάστασή του από τον Γκίντεον Σάαρ, ηγέτη του κόμματος Νέα Ελπίδα, ο οποίος έχει τηρήσει επικριτική στάση έναντι μίας συμφωνίας με τη Χαμάς του Γιαχία Σινουάρ.
Ο ενορχηστρωτής της σφαγής της 7ης Οκτωβρίου διατείνεται την ίδια στιγμή πως η Χαμάς έχει τα μέσα για να συνεχίσει έναν πόλεμο φθοράς με το Ισραήλ με την υποστήριξη του αποκαλούμενου «άξονα της αντίστασης» που καθοδηγηθεί και οπλίζει το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν. Ο Σινουάρ, υπ’ αριθμόν ένα στόχος του Ισραήλ που φέρεται να κρύβεται στα έγκατα της Γάζας, ...χαιρέτισε την πρόσφατη επίθεση των Χούθι της Υεμένης κατά του Ισραήλ για την οποία η κυβέρνηση Νετανιάχου έχει απειλήσει ότι θα ακολουθήσουν σκληρά αντίποινα.