Την επικαιροποιημένη δέσμη μέτρων για την ασφάλεια στη θάλασσα που παρουσίασε η Επιτροπή τον Ιούνιο του 2023 στήριξαν οι ευρωβουλευτές, η οποία αποσκοπεί στον εκσυγχρονισμό και την ενίσχυση των ναυτιλιακών κανόνων της ΕΕ για την ασφάλεια και την πρόληψη της ρύπανσης.
Ταχύτερες έρευνες
Οι ευρωβουλευτές συμφώνησαν ότι, προκειμένου να καταστούν οι έρευνες για τα θαλάσσια ατυχήματα ταχύτερες και αποτελεσματικότερες, ώστε να αντλούνται διδάγματα και να αποφεύγονται μελλοντικά περιστατικά, αυτές θα πρέπει να ξεκινήσουν εντός δύο μηνών και να ολοκληρώνονται εντός 12 μηνών από την ημερομηνία ενός ατυχήματος ή συμβάντος.
Η επικαιροποίηση των κανόνων της ΕΕ για τη διερεύνηση των θαλάσσιων ατυχημάτων, την οποία διαπραγματεύτηκε η εισηγήτρια του Κοινοβουλίου Caroline Nagtegaal (Renew, Ολλανδία) και ψηφίστηκε με 613 ψήφους υπέρ, 3 κατά και 7 αποχές, προβλέπει επίσης ότι οι συνθήκες εργασίας και διαβίωσης επί του σκάφους, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν το ατύχημα, θα πρέπει να αποτελούν μέρος της έρευνας.
Έλεγχος των περιβαλλοντικών επιδόσεων των πλοίων
Με εισηγήτρια επί της νομοθετικής πρότασης την Vera Tax (Σοσιαλιστές, Ολλανδία) οι ευρωβουλευτές ενέκριναν επίσης αλλαγές στις απαιτήσεις του κράτους σημαίας (590 ψήφοι υπέρ, 20 κατά και 10 αποχές) και στους κανόνες ελέγχου από το κράτος λιμένα (593 ψήφοι υπέρ, 3 κατά και 28 αποχές). Κατόρθωσαν να δεσμεύσουν τα κράτη σημαίας, ώστε να έχουν την πρωταρχική ευθύνη ότι ένα σκάφος είναι ασφαλές, ενώ παράλληλα οφείλουν να ελέγχουν τα πλοία σημαίας τους τουλάχιστον μία φορά κάθε πέντε χρόνια και να εστιάζουν τις επιθεωρήσεις τους όχι μόνο στην ασφάλεια, αλλά και στις περιβαλλοντικές επιδόσεις των πλοίων, καθώς και στις συνθήκες των πληρωμάτων των πλοίων που εκτελούν οποιοδήποτε είδος διεθνούς πλου.
Προκειμένου να στηριχθεί η σημαντική πρόοδος όσον αφορά την ψηφιοποίηση της ναυτιλίας, θα βελτιωθεί η διαφάνεια και θα διευκολυνθεί η παρακολούθηση μιας βάσης δεδομένων της ΕΕ για τα πλοία που φέρουν τη σημαία κράτους μέλους εντός πέντε ετών από την έναρξη ισχύος των νέων κανόνων.
Όσον αφορά τη δεύτερη γραμμή άμυνας για την ασφάλεια στη θάλασσα, τον έλεγχο από το κράτος λιμένα, οι νέοι κανόνες θα έχουν επικαιροποιημένα κριτήρια που θα επιτρέπουν τη στόχευση πλοίων προς επιθεώρηση σε λιμάνια. Οι ευρωβουλευτές διασφάλισαν ότι οι περιβαλλοντικές ελλείψεις των πλοίων θα έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα στον καθορισμό του προφίλ κινδύνου τους. Κατόρθωσαν επίσης να προσθέσουν ρήτρα επανεξέτασης για να εξετάσουν τη συμπερίληψη του δείκτη έντασης άνθρακα στις περιβαλλοντικές παραμέτρους μόλις ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός ολοκληρώσει τη σχετική αναθεώρησή του.
Απαγόρευση περισσότερων τύπων διαρροών από πλοία
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες για την πρόληψη της ρύπανσης από τα πλοία στις ευρωπαϊκές θάλασσες, τους οποίους διαπραγματεύτηκε με το Συμβούλιο ο εισηγητής Marian-Jean Marinescu (ΕΛΚ, Ρουμανία) και οι οποίοι εγκρίθηκαν με 583 ψήφους υπέρ, 27 κατά και 12 αποχές, ο σημερινός κατάλογος ουσιών που απαγορεύεται να απορρίπτονται από τα πλοία, όπως το πετρέλαιο και επιβλαβείς υγρές ουσίες, θα περιλαμβάνει πλέον την απόρριψη λυμάτων, σκουπιδιών και καταλοίπων από πλυντρίδες.
Οι ευρωβουλευτές κατάφεραν να εξασφαλίσουν ότι η ΕΕ θα είναι υποχρεωμένη να επανεξετάσει τους κανόνες πέντε χρόνια μετά την ενσωμάτωσή τους στο εθνικό δίκαιο, προκειμένου να αξιολογήσει εάν θα πρέπει επίσης να επιβληθούν κυρώσεις για τα θαλάσσια πλαστικά απορρίμματα, την απώλεια εμπορευματοκιβωτίων και τις διαρροές πλαστικών συσσωματωμάτων από πλοία.
Επόμενα βήματα
Οι χώρες της ΕΕ θα έχουν στη διάθεσή τους 30 μήνες για να ενσωματώσουν τις νέες διατάξεις στο εθνικό δίκαιο και να προετοιμαστούν για την εφαρμογή τους.
