Από τη «βάσανο» της ψηφοφορίας ενώπιον της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα περάσει σήμερα η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία θα πρέπει με την ομιλία της να πείσει τουλάχιστον τους μισούς από τους νεοεκλεγέντες ευρωβουλευτές για να ανανεώσει τη θητεία της ως επικεφαλής της Κομισιόν. Θεωρητικά η εκλογή της είναι εξασφαλισμένη, ωστόσο μέχρι και την τελευταία στιγμή είναι σε εξέλιξη ένα μίνι θρίλερ γύρω από την ψηφοφορία και αρκετές παρασκηνιακές ζυμώσεις.
Η κεντροδεξιά πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας δεν προσέρχεται στο Στρασβούργο με την απόλυτη βεβαιότητα ότι θα κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία των 361 ψήφων που απαιτείται για να διατηρήσει τη θέση της.
Επισήμως στηρίζει την υποψηφιότητά της ο άτυπος συνασπισμός του Κέντρου, δηλαδή οι πολιτικές ομάδες του συντηρητικού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), των κεντροαριστερών Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) και της φιλελεύθερης ομάδας Renew Europe. Ωστόσο, η κομματική πειθαρχία δεν είναι δεδομένη, καθώς το μπλοκ των τριών ομάδων που θεωρητικά της εξασφαλίζουν 401 ψήφους σε σύνολο 720, δεν είναι αρραγές. Το 2019 εξελέγη με 383 θετικές ψήφους, μόλις εννέα περισσότερες από όσες χρειαζόταν για να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία σε σύνολο 747 παριστάμενων στην ψηφοφορία ευρωβουλευτών.
Η αβεβαιότητα οφείλεται κυρίως σε λόγους εσωτερικής πολιτικής ανά χώρα προέλευσης των ευρωβουλευτών. Οι Γάλλοι συντηρητικοί και σοσιαλιστές την κατηγορούν επειδή τη θεωρούν πολύ κοντά στον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, «κόκκινο πανί» για τους ίδιους, οι Γερμανοί φιλελεύθεροι είναι διστακτικοί απέναντί της επειδή είναι μέλος του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU), και ο κατάλογος μακραίνει.
Για το λόγο αυτό η υποψήφια για την προεδρία της Κομισιόν, πριν ακόμη από της ευρωεκλογές, αναζητούσε «εφεδρείες» σε άλλους πολιτικούς, ασύμβατους μεταξύ τους, πολιτικούς χώρους -από την αποδυναμωμένη μετά τις εκλογές ομάδα των Πρασίνων και ταυτόχρονα από τα Αδέλφια της Ιταλίας (FdL) της Τζόρτζια Μελόνι, που είναι η κύρια δύναμη στην ομάδα της σκληρής δεξιάς των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) και ανήκουν στους νικητές της πρόσφατης ευρωκάλπης.
Η Γερμανίδα πολιτικός δεν έχει (και δεν θα μπορούσε) να συνάψει επίσημες συμφωνίες με καμία από τις δύο ομάδες, αλλά προσέφερε σε αυτές διαβεβαιώσεις σχετικά με τις βασικές τους ανησυχίες, επιδιώκοντας να εξασφαλίσει την υποστήριξή τους: Ότι δεν θα υπαναχωρήσει από την εφαρμογή νόμων προς αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης για τους Πράσινους και σκληρότερη γραμμή στο μεταναστευτικό για την ιταλική Άκρα Δεξιά μαζί με ένα ισχυρό χαρτοφυλάκιο ή και θέση αντιπροέδρου στην Κομισιόν που μένει να διαφανεί ποια θα είναι.
Το πολυδιάστατο παιχνίδι ισορροπιών που προσπαθεί να κάνει η Φον ντερ Λάιεν ενέχει σε κάθε βήμα τον κίνδυνο να ενισχύσει της διαρροές από τις πολιτικές δυνάμεις που τη στηρίζουν επισήμως, καθώς φιλελεύθεροι και κεντροαριστεροί πολιτικοί της έχουν στείλει εγκαίρως καθαρό μήνυμα ότι προτίθενται να τορπιλίσουν την υποψηφιότητά της σε περίπτωση επίσημης συμμαχίας με την Τζόρτζια Μελόνι.
Εν όψει της ψηφοφορίας στο Στρασβούργο η Ιταλίδα πρωθυπουργός κρατά κλειστά τα χαρτιά της, αλλά θα ακούσει προσεκτικά τι θα πει στην ομιλία της η Φον ντερ Λάιεν για την Πράσινη Συμφωνία και το μεταναστευτικό.
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται η ιταλική Corriere della Sera, η Μελόνι είπε στους βουλευτές της, μετά την προχθεσινή συνάντηση που είχε η Φον ντερ Λάιεν με την πολιτική ομάδα των Ευωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, ότι αν «δεν επιβεβαιώσει δημοσίως τις ελάχιστες παραχωρήσεις που έχει κάνει κατ' ιδίαν, θα είναι δύσκολο να εξασφαλίσει τις ψήφους μας».
Πάντως τα Αδέλφια της Ιταλίας φαίνονται ικανοποιημένα από τις δηλώσεις της Φον ντερ Λάιεν σχετικά με την ασφάλεια, την άμυνα και το μεταναστευτικό. Πηγές του κυβερνώντος ιταλικού κόμματος που μίλησαν στο Euractiv φέρνται να έδωσαν τα «εύσημα» στην Φον ντερ Λάιεν «για την αντίσταση στις πιέσεις της Αριστεράς, η οποία προσπάθησε να μποϊκοτάρει τις συμφωνίες με την Τυνησία και την Αίγυπτο» και εξέφρασαν την ελπίδα ότι η Ευρώπη θα συνεχίσει «στο δρόμο που χάραξε η Τζόρτζια Μελόνι, με νέες συμφωνίες με τις αφρικανικές χώρες για να σταματήσουν οι αναχωρήσεις και να ηττηθούν οι μαφίες της διακίνησης ανθρώπων».
Πάντως, για την Τζόρτζια Μελόνι υπάρχει μία βασική εκκρεμότητα: Η αλλαγή της Πράσινης Συμφωνίας. Μία τέτοια δέσμευση όμως θα μπορούσε ενδεχομένως να θέσει την Φον ντερ Λάιεν σε τροχιά σύγκρουσης με τους Πράσινους, ενώ χρειάζεται και την υποστήριξη των 53 ευρωβουλευτών τους. Και στο σημείο αυτό καλείται να αναζητήσει τη χρυσή τομή.
Από την ίδια ομάδα του ECR οι βελγικές και τσεχικές αντιπροσωπείες έχουν εκφράσει τη βούλησή τους να ψηφίσουν υπέρ της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Από την άλλη πλευρά, οι αντιπροσωπεία του εθνικιστικού PiS (Νόμος και Δίκαιο) της Πολωνίας, που κατέχει 20 έδρες στην Ευρωβουλή, το οποίο είχε στηρίξει την υποψηφιότητά της το 2019, αναμένεται τώρα να την καταψηφίσει, επειδή κατά την άποψή τους «τους πρόδωσε» στηρίζοντας στις εθνικές εκλογές στην Πολωνία τον Ντόναλντ Τουσκ. Αρνητική ψήφο στην Φον ντερ Λάιεν δήλωσαν ότι θα δώσουν και οι ευρωβουλευτές AUR της Ρουμανίας (Συμμαχία για την Ένωση των Ρουμάνων, έξι έδρες) και της «Υπερήφανης Γαλλίας» (τέσσερις έδρες).
Μόλις ένα εικοσιτετράωρο πριν από την κρίσιμη ψηφοφορία, το άγχος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ήρθε να εντείνει η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ότι η Κομισιόν επί προεδρίας της «δεν παρείχε επαρκή πρόσβαση με διαφάνεια στις συμβάσεις προμήθειας εμβολίων κατά της Covid 19», διαπιστώνοντας «παρατυπίες». Σε απάντηση η Επιτροπή τονίζει ότι μεταξύ του δικαιώματος του κοινού στην πληροφόρηση και των νομικών απαιτήσεων που απορρέουν από τις συμβάσεις αγοράς εμβολίων «χρειαζόταν να βρει μια δύσκολη ισορροπία».
Όπως δύσκολη θα είναι και η ισορροπία που χρειάζεται να επιτύχει σήμερα η υποψήφια πρόεδρος της Κομισιόν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
