Φουκουσίμα: Ξεκίνησε η απόρριψη των ραδιενεργών υδάτων - Η διαδικασία και οι αντιδράσεις
AP
AP

Φουκουσίμα: Ξεκίνησε η απόρριψη των ραδιενεργών υδάτων - Η διαδικασία και οι αντιδράσεις

H Ιαπωνία άρχισε την Πέμπτη την άντληση περισσότερων από ένα εκατομμύριο μετρικών τόνων επεξεργασμένου ραδιενεργού νερού από τον κατεστραμμένο πυρηνικό σταθμό Φουκουσίμα Νταϊίτσι, μια διαδικασία που θα χρειαστεί δεκαετίες για να ολοκληρωθεί.

Το νερό αποστάχθηκε αφού μολύνθηκε από την επαφή του με ράβδους καυσίμων στον αντιδραστήρα, που καταστράφηκε από σεισμό και τσουνάμι το 2011.

Οι δεξαμενές στην περιοχή περιέχουν περίπου 1,3 εκατομμύρια τόνους νερού - αρκετό για να γεμίσουν 500 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων.

Τι προβλέπει η διαδικασία

Η εταιρεία κοινής ωφέλειας που είναι υπεύθυνη για το εργοστάσιο, η Tokyo Electric Power (Tepco), φιλτράρει το μολυσμένο νερό για να απομακρύνει τα ισότοπα, αφήνοντας μόνο το τρίτιο, ένα ραδιενεργό ισότοπο του υδρογόνου που είναι δύσκολο να διαχωριστεί. Η Tepco θα αραιώσει το νερό έως ότου τα επίπεδα τριτίου πέσουν κάτω από τα προβλεπόμενα όρια πριν το διοχετεύσει στη θάλασσα από την τοποθεσία στην ακτή βόρεια του Τόκιο.

 

Το νερό που περιέχει τρίτιο απελευθερώνεται συνήθως από πυρηνικά εργοστάσια σε όλο τον κόσμο και οι ρυθμιστικές αρχές υποστηρίζουν την αντιμετώπιση του νερού της Φουκουσίμα με αυτόν τον τρόπο.

Το τρίτιο θεωρείται σχετικά ακίνδυνο επειδή η ακτινοβολία του δεν είναι αρκετά ενεργητική ώστε να διαπεράσει το ανθρώπινο δέρμα. Όταν προσλαμβάνεται σε επίπεδα υψηλότερα από εκείνα του νερού που απελευθερώθηκε μπορεί να αυξήσει τους κινδύνους καρκίνου, ανέφερε άρθρο του Scientific American το 2014.

Η διάθεση του νερού θα διαρκέσει δεκαετίες για να ολοκληρωθεί παράλληλα με τον προγραμματισμένο παροπλισμό του εργοστασίου.

Είναι το νερό ασφαλές;

Η Ιαπωνία και οι επιστημονικοί οργανισμοί λένε ότι το νερό είναι ασφαλές, αλλά οι ακτιβιστές υπέρ του περιβάλλοντος υποστηρίζουν ότι δεν έχουν μελετηθεί όλες οι πιθανές επιπτώσεις. Η Ιαπωνία λέει ότι πρέπει να αρχίσει να απελευθερώνει το νερό καθώς οι δεξαμενές αποθήκευσης είναι γεμάτες.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), ο πυρηνικός παρατηρητής του ΟΗΕ, έδωσε το πράσινο φως στο σχέδιο τον Ιούλιο, λέγοντας ότι πληροί τα διεθνή πρότυπα και ότι οι επιπτώσεις στους ανθρώπους και το περιβάλλον θα είναι "αμελητέες".

"Οι ειδικοί του IAEA συνέλεξαν αυτήν την εβδομάδα δείγματα από το νερό που προετοιμαζόταν για την πρώτη απόρριψη", διευκρινίζει σε ανακοίνωσή του ο οργανισμός αυτός του OHE, ο οποίος επιβλέπει την επιχείρηση.

"Η ανάλυση που έγινε με ανεξάρτητο τρόπο επιτόπου επιβεβαίωσε" ότι η συγκέντρωση της ραδιενεργής ουσίας τρίτιο βρισκόταν "πολύ πιο κάτω από το όριο των 1.500 μπεκερέλ (Bq) ανά λίτρο".

Η Ιαπωνία προβλέπει την απόρριψη των υδάτων αυτών αφού προηγουμένως θα έχει προβεί σε σημαντική αραίωσή τους, ούτως ώστε το επίπεδο της ραδιενέργειας σε αυτά να μην ξεπερνά τα 1.500 μπεκερέλ (Bq) ανά λίτρο.

Το επίπεδο αυτό είναι 40 φορές κατώτερο των ιαπωνικών εθνικών προδιαγραφών για την παρουσία τριτίου στο νερό, οι οποίες είναι ευθυγραμμισμένες με τις διεθνείς προδιαγραφές (60.000 Bq/λίτρο), και είναι επίσης περίπου 7 φορές χαμηλότερο από το πλαφόν που ορίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) για το πόσιμο νερό (10.000 Bq/λίτρο).

Η Greenpeace δήλωσε την Τρίτη ότι οι  κίνδυνοι δεν έχουν εκτιμηθεί πλήρως και ότι οι βιολογικές επιπτώσεις του τριτίου, του άνθρακα-14, του στροντίου-90 και του ιωδίου-129 - που θα απελευθερωθούν με το νερό - "αγνοήθηκαν".

Η διαδικασία φιλτραρίσματος θα αφαιρέσει το στρόντιο-90 και το ιώδιο-129, και η συγκέντρωση του άνθρακα-14 στο μολυσμένο νερό είναι πολύ χαμηλότερη από το ρυθμιστικό πρότυπο για απόρριψη, σύμφωνα με την Tepco και την κυβέρνηση.

Η Ιαπωνία δήλωσε ότι τα επίπεδα τριτίου στο νερό θα είναι κάτω από εκείνα που θεωρούνται ασφαλή για πόση σύμφωνα με τα πρότυπα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Η κυβέρνηση ανέφερε σε έγγραφό της ότι θα λάβει "τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης αναστολής της απόρριψης" εάν εντοπιστούν ασυνήθιστα υψηλές συγκεντρώσεις ραδιενεργών υλικών.

Η κυβέρνηση της Νότιας Κορέας κατέληξε στο συμπέρασμα από τη δική της μελέτη ότι η απελευθέρωση του νερού πληροί τα διεθνή πρότυπα και δήλωσε ότι σέβεται την αξιολόγηση του ΙΑΕΑ.

Οι αντιδράσεις 

Η Tepco έχει συνεργαστεί με τις αλιευτικές κοινότητες και άλλες ενδιαφερόμενες ομάδες και προωθεί τη γεωργία, την αλιεία και τα δασικά προϊόντα για να μειώσει την όποια ζημιά στη φήμη των προϊόντων της περιοχής.

Τα αλιευτικά σωματεία στη Φουκουσίμα έχουν παροτρύνει την κυβέρνηση εδώ και χρόνια να μην απελευθερώσει το νερό, υποστηρίζοντας ότι αυτό θα αναιρούσε το έργο για την αποκατάσταση της κατεστραμμένης φήμης της αλιείας τους.

Ο Masanobu Sakamoto, επικεφαλής της Εθνικής Ομοσπονδίας Αλιευτικών Συνεταιριστικών Ενώσεων, δήλωσε τη Δευτέρα ότι η ομάδα κατανοεί ότι η απελευθέρωση μπορεί να είναι επιστημονικά ασφαλής, αλλά εξακολουθεί να φοβάται ζημιά στη φήμη.

Οι γειτονικές χώρες έχουν επίσης εκφράσει την ανησυχία τους. Η Κίνα ήταν η πιο ηχηρή, χαρακτηρίζοντας το σχέδιο της Ιαπωνίας ανεύθυνο, αντιλαϊκό και μονομερές. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ιαπωνικών θαλασσινών.

Λίγο μετά το τσουνάμι και τον σεισμό του 2011 που προκάλεσαν ζημιές στο εργοστάσιο της Φουκουσίμα, η Κίνα απαγόρευσε τις εισαγωγές τροφίμων και γεωργικών προϊόντων από πέντε ιαπωνικούς νομούς. Αργότερα η Κίνα διεύρυνε την απαγόρευσή της σε 10 από τους 47 νομούς της Ιαπωνίας.

Οι τελευταίοι περιορισμοί στις εισαγωγές επιβλήθηκαν τον Ιούλιο, αφού ο ΔΟΑΕ ενέκρινε τα σχέδια της Ιαπωνίας για την απόρριψη του επεξεργασμένου νερού.

Η καταστροφή της Φουκουσίμα

Στις 11 Μαρτίου 2011, ένας σεισμός μεγέθους 9,0 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ έπληξε τις ακτές της βορειοανατολικής Ιαπωνίας, προκαλώντας τσουνάμι που κατέστρεψε πόλεις και χωριά και πυροδότησε το χειρότερο πυρηνικό ατύχημα στον κόσμο μετά το Τσερνομπίλ.

Το τσουνάμι κατέκλυσε τα εφεδρικά συστήματα τροφοδοσίας και ψύξης στο εργοστάσιο της Φουκουσίμα, προκαλώντας τελικά τήξη σε τρεις από τους έξι αντιδραστήρες. Περισσότεροι από 160.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν τελικά από την περιοχή.

Μια επιτροπή που διορίστηκε από το κοινοβούλιο κατέληξε αργότερα στο συμπέρασμα ότι η Φουκουσίμα ήταν μια "βαθιά ανθρωπογενής καταστροφή" που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί και να είχε μετριαστεί με μια πιο αποτελεσματική αντίδραση.