Οι κάλπες άνοιξαν για τον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία και σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις θα επικρατήσει η ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση (RN) της Μαρίν Λεπέν, χωρίς ωστόσο να εξασφαλίζει την απαιτούμενη πλειοψηφία.
Μετά τη μεγάλη συμμετοχή στον πρώτο γύρο, η συμμετοχή στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών της Γαλλίας ανερχόταν στο 59,71% στις 17:00 τοπική ώρα (18:00 ώρα Ελλάδος) έναντι αντίστοιχου ποσοστού 38,11% στις τελευταίες εκλογές του 2022, ανακοίνωσε το υπουργείο Εσωτερικών.
Το ποσοστό συμμετοχής στις 17:00 τοπική ήταν επίσης αυξημένο σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό του 59,39% κατά τον πρώτο γύρο των εκλογών την περασμένη Κυριακή.
Η συμμετοχή στις 12:00 ανερχόταν στο 26,63%. Το ποσοστό αυτό είναι σημαντικά υψηλότερο σε σχέση με το 2022, όταν ήταν μόλις 18,99%, ενώ παρόμοιο ποσοστό έχει να καταγραφεί από το 1981, όταν και έφτασε το 28,3%.
Υπενθυμίζεται πως στον πρώτο γύρο, η συμμετοχή ήταν 25,90% το μεσημέρι και 66,71% συνολικά.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών, πάνω από 2,6 εκατομμύρια πολίτες υπέγραψαν εξουσιοδότηση για να ψηφίσει κάποιος άλλος στη θέση τους για τον β' γύρο.
Η συμμετοχή στην ψηφοφορία του β' γύρου αναμένεται να φθάσει τουλάχιστον το 67%, έναντι 66,7% στον πρώτο γύρο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ινστιτούτων δημοσκοπήσεων.
Σύμφωνα με τοπικά μέσα, ο Γάλλος πρόεδρος έχει συγκαλέσει συνάντηση στο Μέγαρο των Ηλυσίων στις 18:30 τοπική (19:30 ώρα Ελλάδος) για να παρακολουθήσει τα αποτελέσματα των εκλογών, παρουσία αξιωματούχων της προεδρικής πλειοψηφίας, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού Γκαμπριέλ Αττάλ.
Κανένα κόμμα δεν φαίνεται να κερδίζει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών
Oi 43,3 εκατομμύρια ψηφοφόροι καλούνται να εκλέξουν 501 βουλευτές κατά τον σημερινό δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών. Από τον πρώτο γύρο της προηγούμενης Κυριακής εξελέγησαν 76 βουλευτές, οι οποίοι συγκέντρωσαν πάνω από το 51% των ψηφισάντων στην περιφέρεια τους. Από αυτούς 39 ήταν υποψήφιοι με τον ακροδεξιό Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν, 32 με το νέο Λαϊκό Μέτωπο της αριστεράς, 2 με την παράταξη του Εμανουέλ Μακρόν και 5 θεωρούνται ανεξάρτητοι δεξιοί. Επίσης, σε μία περιφέρεια ο δεύτερος υποψήφιος αποσύρθηκε και έτσι η εκλογή του πρώτου θεωρείται δεδομένη.
Στον σημερινό δεύτερο γύρο σε 409 εκλογικές περιφέρειες θα αναμετρηθούν δύο υποψήφιοι, σε 89 περιφέρειες τρεις υποψήφιοι και σε 2 περιφέρειες τέσσερις υποψήφιοι. Εκλέγεται ο πρώτος. Σε περίπου 200 εκλογικές περιφέρειες, που με βάση τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου θα έπρεπε να αναμετρηθούν τρεις υποψήφιοι, οι παρατάξεις του Γάλλου προέδρου και της αριστεράς αποφάσισαν στις αρχές της εβδομάδας να αποσύρουν τους υποψήφιους τους που δεν είχαν σημαντικές πιθανότητες να εκλεγούν, αυξάνοντας με τον τρόπο αυτό τις πιθανότητες να εκλεγεί ο μη ακροδεξιός υποψήφιος.
Έτσι, οι πλέον πρόσφατες δημοσκοπήσεις, που ωστόσο θεωρούνται υψηλού κινδύνου, εμφανίζουν το κόμμα της Μαρίν Λεπέν να έρχεται πρώτο σε έδρες χωρίς ωστόσο να έχει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών (289) στη νέα γαλλική Εθνοσυνέλευση.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση της εταιρείας Ipsos που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Le Monde , ο Εθνικός Συναγερμός και οι σύμμαχοι του θα μπορούσαν να έχουν από 175 ως 205 έδρες, έναντι 89 που κέρδισαν το 2022. Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο των κομμάτων της Αριστεράς και άλλοι αριστεροί υποψήφιοι θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν από 145 ως 175 έδρες, έναντι 150 που είχαν, ενώ σοβαρή μείωση εδρών εμφανίζεται να έχει η παράταξη Μακρόν, «Μαζί», η οποία από τις 245 έδρες που είχε το 2022 θα κυμανθεί ανάμεσα στις 118 και τις 148 έδρες. Τέλος, το Ρεπουμπλικανικό κόμμα μαζί με άλλους δεξιούς υποψήφιους θα έχουν από 57 έως 67 έδρες, πάνω κάτω όσους είχαν.
Εξάλλου από την ίδια δημοσκόπηση προκύπτει ότι σε περίπτωση αναμέτρησης ενός αριστερού υποψηφίου κι ενός ακροδεξιού ο ένας στους δύο της παράταξης Μακρόν θα απείχε από την ψηφοφορία, ενώ το 32% θα ψήφιζε υπέρ του αριστερού υποψηφίου και το 18% υπέρ του ακροδεξιού. Από την άλλη πλευρά στην περίπτωση αναμέτρησης ενός υποψηφίου της παράταξης Μακρόν κι ενός ακροδεξιού υποψηφίου, το 62% από αυτούς που στον πρώτο γύρο είχαν ψηφίσει αριστερά θα ψήφιζε στο δεύτερο γύρο τον υποψήφιο της παράταξης Μακρόν, το 32% θα επέλεγε την οδό της αποχής και μόνο το 16% θα επέλεγε τον ακροδεξιό υποψήφιο.
Ως προς το ποσοστό της αποχής οι πρώτες επίσημες εκτιμήσεις από το γαλλικό υπουργείο Εσωτερικών θα δοθούν στις 13:00 ώρα Ελλάδας. Στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών οι δύο στους τρεις Γάλλους προσήλθαν στις κάλπες, ενώ ένα μήνα πριν, στις ευρωεκλογές, προσήλθε ο ένας στους δύο. Τόσο από τον αριθμό των Γάλλων που επέλεξαν να ψηφίσουν ηλεκτρονικά, όσο και από τον αριθμό αυτών που υπέγραψαν εξουσιοδότηση για να ψηφίσει κάποιος άλλος στη θέση τους, φαίνεται ότι η αποχή στον σημερινό δεύτερο γύρο μάλλον θα είναι μικρότερη από αυτή του πρώτου γύρου, παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια στη Γαλλία συμβαίνει το αντίθετο, αλλά και παρά το γεγονός ότι τα σχολεία έκλεισαν και πολλές οικογένειες έχουν φύγει για διακοπές.
Οι κάλπες θα κλείσουν στις 21:00 ώρα Ελλάδας στις μεγάλες πόλεις της Γαλλίας, οπότε θα δημοσιοποιηθούν και οι πρώτες εκτιμήσεις ως προς την κατανομή των εδρών.
Τέλος, σε κατάσταση συναγερμού βρίσκεται η γαλλική αστυνομία με 30.000 αστυνομικούς να βρίσκονται επί ποδός πολέμου εκ των οποίων οι 5000 στο Παρίσι όπου υπάρχουν φόβοι πως μετά τη δημοσιοποίηση των προ των εκλογικών αποτελεσμάτων ενδέχεται να υπάρξουν βανδαλισμοί. Η προεκλογική περίοδος στη Γαλλία υπήρξε μάλλον βίαιη την προηγούμενη εβδομάδα Αφού σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών κατεγράφησαν τουλάχιστον 50 περιπτώσεις βιαιοπραγίας και έγιναν αρκετές προσαγωγές και συλλήψεις.
Τα σενάρια της επόμενης μέρας
Το ενδεχόμενο επικράτησης ενός ακροδεξιού σχηματισμού προκαλεί προβληματισμό και ανησυχία, όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά και σε όλη την Ευρώπη.
Δύο είναι τα βασικά σενάρια για την επόμενη μέρα στη Γαλλία: Αν η RN της Λεπέν εξασφαλίσει τον μαγικό αριθμό των 289 εδρών για την απόλυτη πλειοψηφία στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση ή όχι.
Απόλυτη πλειοψηφία RN
Στην πρώτη περίπτωση, ο Εμανουέλ Μακρόν είναι υποχρεωμένος να παραδώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον πρόεδρο της RN, Ζορντάν Μπαρντελά, περνώντας πλέον σε καθεστώς «συμβίωσης» ή «συγκατοίκησης».
Τι σημαίνει αυτό; Όταν ο πρόεδρος και ο πρωθυπουργός της Γαλλίας προέρχονται από διαφορετικά πολιτικά στρατόπεδα, η εκτελεστική εξουσία είναι μοιρασμένη και αμφότεροι υποχρεούνται να συνεργαστούν για το καλό της χώρας.
Η επιτυχία της διακυβέρνησης της χώρας στο πλαίσιο μιας πολιτικής «συμβίωσης» εξαρτάται από το πόσο καλή είναι η συνεργασία προέδρου και πρωθυπουργού. Στο ισχύον Σύνταγμα της 5ης Δημοκρατίας του 1958 δεν προβλέπεται πάντως ρητά μια τέτοια συμβίωση.
Ευχέρεια κινήσεων της κυβέρνησης
Το πιο σημαντικό πεδίο δράσης για τον πρωθυπουργό σε μια συμβίωση είναι η εσωτερική πολιτική, όπου η κυβέρνηση έχει το πρώτο λόγο.
Αντίθετα, στην εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας της χώρας, κυβέρνηση και πρόεδρος μοιράζονται τις εξουσίες, με τον πρόεδρο να είναι αρμόδιος για τις εξωτερικές σχέσεις.
Υπάρχει ενδεχόμενο συνεργασίας;
Ο πρόεδρος Μακρόν επανειλημμένα έχει πει ότι απορρίπτει μεγάλο τουλάχιστον μέρος του προγράμματος της Εθνικής Συσπείρωσης. Όμως παράλληλα είναι μάλλον απίθανο ο Γάλλος πρόεδρος να προσπαθήσει να μπλοκάρει πλήρως μια κυβέρνηση της RN . Αναγκαστικά, και οι δύο πλευρές θα πρέπει να αναζητήσουν έναν κοινό παρονομαστή, με τους αναλυτές να επισημαίνουν ότι το κόμμα της Λεπέν ενδέχεται να προσπαθήσει να φέρει σε δύσκολη θέση τον πρόεδρο, εξωθώντας τον σε παραίτηση.
Απλή πλειοψηφία RN
Σε αυτήν την περίπτωση, το τοπίο θολώνει πολύ. Ο Μπαρντελά έχει υποσχεθεί ότι θα αρνηθεί την πρωθυπουργία αν νικήσει στις εκλογές, χωρίς όμως να εξασφαλίζει την απόλυτη πλειοψηφία.
Την ίδια ώρα, ο Εμανουέλ Μακρόν διαβεβαιώνει τους πολίτες ότι δεν θα δεχτεί να σχηματίσει κυβέρνηση με την Ανυπότακτη Γαλλία του Μελανσόν.
Αν κανένας πολιτικός συνασπισμός δεν είναι σε θέση να συγκεντρώσει τις έδρες της απόλυτης πλειοψηφίας, τότε ουσιαστικά μπλοκάρεται η δημιουργία κυβέρνησης. Ο πρόεδρος της δημοκρατίας δεν μπορεί να προχωρήσει σε διάλυση του Κοινοβουλίου, καθώς το γαλλικό Σύνταγμα προβλέπει περίοδο διαβουλεύσεων και αναμονής διάρκειας ενός έτους.
Δεν είναι αυτή τη στιγμή σαφές πώς θα αντιδράσουν όλα τα κόμματα σε περίπτωση μη επίτευξης της απόλυτης πλειοψηφίας στην Εθνοσυνέλευση. Μόνο για την Μαρίν Λεπέν είναι γνωστό ότι, σε αυτό το ενδεχόμενο, προκρίνει νέα προσφυγή στις κάλπες. Έτσι, φαίνεται ότι πολλά θα εξαρτηθούν από την πολιτική δυναμική που θα σχηματιστεί μετεκλογικά, αφού ούτως ή άλλως δεν υπάρχει συνταγματικός τρόπος που να εξαναγκάζει σε παραίτηση τον πρόεδρο.
Στα πιθανά ενδεχόμενα αυτού του σεναρίου περιλαμβάνεται και μια υπερκομματική κυβέρνηση τεχνοκρατών, για την οποία ωστόσο δεν υπάρχει προηγούμενο στην 5η Γαλλική Δημοκρατία.
Επίσης, ο Μακρόν θα μπορούσε να επικαλεστεί το άρθρο 16 του γαλλικού Συντάγματος, το οποίο παρέχει στον πρόεδρο έκτακτες εξουσίες σε καταστάσεις κρίσης, για να διασφαλιστεί η συνέχεια του κράτους. Σε αυτήν την περίπτωση, ο Γάλλος πρόεδρος θα μπορούσε να ψηφίσει νόμους και να εκδώσει διατάγματα χωρίς την έγκριση της Εθνοσυνέλευσης.
Ωστόσο, αναλυτές θεωρούν ότι αυτή η προοπτική δεν αποτελεί ρεαλιστική επιλογή για τον Μακρόν, αφού μια διακυβέρνηση αποκλειστικά με διατάγματα θα έθετε τη Γαλλία σε καθεστώς μόνιμης κρίσης.
ΕΚΤ: Σε ετοιμότητα για το αποτέλεσμα των γαλλικών εκλογών - Ισχυρή βούληση για νέες μειώσεις επιτοκίων
Όλα τα σενάρια για την επόμενη μέρα των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία βρίσκονται στο τραπέζι των συσκέψεων στον εμβληματικό πύργο της ΕΚΤ στη Φρανκφούρτη.
Κοινή συνισταμένη των αναλύσεων είναι ότι το αποτέλεσμα της γαλλικής κάλπης θα είναι μία καθοριστική παράμετρος για το πώς θα συμπεριφερθεί η γαλλική και ευρύτερα η ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων από τη Δευτέρα, αν και επικρατεί αισιοδοξία ότι δεν θα επαληθευτούν τα χειρότερα ενδεχόμενα.
Δηλαδή η επόμενη μέρα να βρει τη Γαλλία σε κατάσταση ακυβερνησίας, ενδεχόμενο που θα έστελνε ισχυρά σήματα αβεβαιότητας στις αγορές για την πορεία της γαλλικής οικονομίας και την ικανότητα λήψης αποφάσεων για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, το οποίο αναμένεται να κυμανθεί εφέτος μεταξύ 5-5,% του ΑΕΠ και του χρέους που έχει ξεπεράσει το 100% του ΑΕΠ.
Γι' αυτό και η Ευρώπη περιμένει με κομμένη την ανάσα το αποτέλεσμα της κάλπης, αφού ένα ισχυρό μήνυμα αβεβαιότητας από αυτές θα μπορούσε να αναστατώσει τις αγορές, πυροδοτώντας μεγάλα κύματα αναταράξεων στα ευρωπαϊκά ομόλογα και στα χρηματιστήρια.
Γραμμή άμυνας
Σε κάθε περίπτωση η ΕΚΤ είναι έτοιμη να αντιδράσει δηλώνουν στελέχη με γνώση των συζητήσεων και των αποφάσεων που έχουν ληφθεί στο επιτελείο της Κεντρικής Τράπεζας.
Από την περίοδο της πανδημίας η ΕΚΤ έχει δημιουργήσει ειδικό εργαλείο άμυνας, το Transmission Protection Instrument (TPI) που δίνει τη δυνατότητα άμεσης παρέμβασης με αγορές ομολόγων χωρών που δέχονται μεγάλες πιέσεις. Αυτό το εργαλείο είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει η ΕΚΤ, αν χρειαστεί, από τη Δευτέρα στην περίπτωση που εκδηλωθούν "επιθέσεις" στα γαλλικά ομόλογα ή προκύψει ένα ευρύτερο ντόμινο αναταράξεων στην ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων.
Η «γραμμή άμυνας» της Φρανκφούρτης, όπως διαβεβαιώνουν στελέχη της ΕΚΤ, μπορεί να ενεργοποιηθεί, αν χρειαστεί, για όλες τις χώρες από τις μεγαλύτερες μέχρι τις μικρότερες, οι οποίες δέχονται, συνήθως, τις μεγαλύτερες πιέσεις σε τέτοιες αναταράξεις.
Νέες μειώσεις επιτοκίων
Η κατάσταση στην αγορά ομολόγων, στον απόηχο των γαλλικών εκλογών είναι βέβαιο ότι θα εξεταστεί στο συμβούλιο νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ στις 18 Ιουλίου. Το άλλο μείζον θέμα είναι η πολιτική επιτοκίων. Αυτή τη στιγμή δεν τίθεται θέμα νέας μείωσης τους, μετά τη μείωση του Ιουνίου.
Ωστόσο, οι συσχετισμοί στο επιτελείο της ΕΚΤ, δείχνουν ότι θα συνεχιστεί η πολιτική αποκλιμάκωσης των επιτοκίων με πιθανότερο ενδεχόμενο να αποφασιστεί μία μείωση τον Σεπτέμβριο και άλλη μία τον Δεκέμβριο, εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες στις αγορές και ο πληθωρισμός.
Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό που είναι και ο καθοριστικός παράγοντας στην πολιτική των μειώσεων, οι εκτιμήσεις που φτάνουν στη Φρανκφούρτη είναι ενθαρρυντικές. Δείχνουν ότι αποκλιμακωνεται σε Ευρώπη και ΗΠΑ επιτρέποντας μεγαλύτερη ευελιξία στις κινήσεις των κεντρικών τραπεζών. Σε κάθε περίπτωση όμως, όπως διαμηνύουν παράγοντες της ΕΚΤ, απαιτείται μεγάλη προσοχή στα επόμενα βήματα.
Με πληροφορίες από Politico, DW, Reuters / Φωτογραφίες: AP Photo