Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ απηύθυνε σήμερα επείγουσα έκκληση για το Αφγανιστάν, κατά την έναρξη μιας υπουργικής συνόδου που θα πρέπει να συγκεντρώσει πάνω από 600 εκατ. δολάρια βοήθειας, αλλά και να επαναβεβαιώσει τα δικαιώματα των Αφγανών που απειλούνται από τους Ταλιμπάν.
«Οι Ταλιμπάν χρειάζονται ένα σωσίβιο» προκειμένου να αντιμετωπίσουν αυτό που είναι ίσως «η πιο επικίνδυνη ώρα» γι' αυτούς έπειτα από δεκαετίες πολέμου, πόνου και ανασφάλειας, δήλωσε ο Αντόνιο Γκουτέρες. «Ο λαός του Αφγανιστάν αντιμετωπίζει την πτώση μια ολόκληρης χώρας – όλα μαζί».
Ο ΓΓ μετέβη στην έδρα του οργανισμού στη Γενεύη όπου δεκάδες υπουργοί χωρών δωρητών –με φυσική παρουσία ή διαδικτυακά– αναμένεται να διαδεχθούν ο ένας τον άλλον στο βήμα προκειμένου να υποσχεθούν τη βοήθειά τους στη χώρα, η οποία διοικείται τώρα από τους Ταλιμπάν έπειτα από έναν μακρύ πόλεμο επανακατάκτησης εναντίον ενός καθεστώτος που στηρίχθηκε επί 20 χρόνια από τη διεθνή κοινότητα.
Σε μια οικονομία υπό κατάρρευση ήρθε να προστεθεί μια σοβαρή ξηρασία και η πανδημία της Covid-19, υπενθύμισε ο Γκουτέρες, ο οποίος υπογράμμισε πως οι ανθρωπιστικές οργανώσεις χρειάζονται 606 εκατ. δολάρια μέχρι τα τέλη του έτους προκειμένου να ανταποκριθούν στις ανάγκες 11 εκατ. Αφγανών, σε σύνολο 38 εκατ. κατοίκων.
Ανακοίνωσε πως ο ΟΗΕ θα παρακρατήσει 20 εκατ. δολάρια από ένα ταμείο επείγουσας βοήθειας προκειμένου να υποστηρίξει αμέσως τη δράση αυτών των ανθρωπιστικών οργανώσεων.
Ο επικεφαλής του ΟΗΕ ζήτησε επίσης διασφαλισμένη πρόσβαση στη χώρα για τη διοχέτευση της βοήθειας στους ανθρώπους αλλά και μια ασφαλή πρόσβαση στις ζώνες που έχουν τις περισσότερες ανάγκες.
Να διασφαλιστούν τα δικαιώματα των γυναικών
Στη σύντομη εισαγωγική τοποθέτησή του, ο Γκουτέρες επέμεινε στην «ανάγκη να διασφαλιστεί η προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών στο Αφγανιστάν – περιλαμβανομένης της πρόσβασης στην εκπαίδευση και σε άλλες βασικές υπηρεσίες».
«Ένα από τα θετικά σημεία στο Αφγανιστάν σήμερα είναι μια νέα γενιά μορφωμένων ηγετών και επιχειρηματιών που έχουν πολλαπλασιαστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες», συνέχισε, καθώς οι Ταλιμπάν αρχίζουν να επιβάλλουν περιορισμούς στις δραστηριότητες των γυναικών μετά την πτώση της Καμπούλ στις 15 Αυγούστου.
«Οι γυναίκες και τα κορίτσια στο Αφγανιστάν θέλουν να είναι σίγουρες πως η πρόοδος που έχει επιτευχθεί δεν θα διαγραφεί, πως οι πόρτες δεν θα κλείσουν και πως η ελπίδα δεν θα σβήσει», είπε ο Γκουτέρες.
Επέμεινε επίσης στο γεγονός πως η βοήθεια πρέπει να συντηρήσει την οικονομία μακροπρόθεσμα, ώστε οι Αφγανοί να μπορέσουν να παραμείνουν και να εργαστούν στην πατρίδα τους.
Η διάσκεψη αυτή «δεν είναι μόνο τι θα δώσουμε στους Αφγανούς, αλλά και αυτό που τους οφείλουμε», είπε.
«Πολύ σημαντικό» να συζητήσει ο ΟΗΕ με τους Ταλιμπάν
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ έκρινε ότι είναι «πολύ σημαντικό» τα Ηνωμένα Έθνη να συζητήσουν με τους Ταλιμπάν, προκειμένου να διευκολύνουν τη διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας στο Αφγανιστάν, μια βοήθεια που θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως «μοχλός» για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Είναι αδύνατο να παράσχουμε ανθρωπιστική βοήθεια στο Αφγανιστάν χωρίς να συζητήσουμε με τις ντε φάκτο αρχές της χώρας», δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου ο Αντόνιο Γκουτέρες, στο περιθώριο μιας συνόδου σε επίπεδο υπουργών στη Γενεύη, κατά τη διάρκεια της οποίας ο ΟΗΕ ζήτησε περισσότερα από 600 εκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια για τις ανθρωπιστικές οργανώσεις στη χώρα αυτή.
«Πιστεύω πως είναι πολύ σημαντικό να συζητάμε με τους Ταλιμπάν αυτή τη στιγμή για όλες τις διαστάσεις που απασχολούν τη διεθνή κοινότητα, όπως την τρομοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα ναρκωτικά και τη φύση της κυβέρνησης», συμπλήρωσε.
Σχεδόν έναν μήνα μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, ο Αντόνιο Γκουτέρες υπογράμμισε πως ο ΟΗΕ είναι «σθεναρά δεσμευμένος να παράσχει μια ανθρωπιστική βοήθεια στον αφγανικό πληθυσμό».
«Και ανησυχούμε σίγουρα να διασφαλίσουμε πως η ανθρωπιστική βοήθεια θα λειτουργήσει ως μοχλός για να λάβουμε μια πραγματική δέσμευση των Ταλιμπάν σε όλες τις άλλες διαστάσεις που απασχολούν τη διεθνή κοινότητα», όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, τόνισε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ.
«Εάν θέλουμε να επιτύχουμε πρόοδο στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τον αφγανικό λαό, το καλύτερο μέσο είναι να προχωρήσουμε με την ανθρωπιστική βοήθεια, να εμπλακούμε σε διάλογο με τους Ταλιμπάν και να αξιοποιήσουμε αυτήν την ανθρωπιστική βοήθεια ώστε να πιέσουμε για την πραγμάτωση αυτών των δικαιωμάτων», υπογράμμισε.
Ωστόσο, επισήμανε ότι η «ανθρωπιστική βοήθεια δεν θα επιλύσει το πρόβλημα, εάν η αφγανική οικονομία καταρρεύσει. Γνωρίζουμε πως ο κίνδυνος είναι τεράστιος».
«Καλώ τη διεθνή κοινότητα να βρει μέσα που θα επιτρέψουν ενέσεις ρευστού στην αφγανική οικονομία, με στόχο να επιτραπεί στην οικονομία να αναπνεύσει και να αποφευχθεί το ενδεχόμενο μιας κατάρρευσης, η οποία θα είχε καταστροφικές συνέπειες για τον αφγανικό λαό και θα μπορούσε να προκαλέσει μια μαζική έξοδο, με επιπτώσεις τις οποίες μπορείτε να φανταστείτε αναφορικά με τη σταθερότητα των χωρών της περιοχής», είπε ο Αντόνιο Γκουτέρες.
«Δεν πιστεύω πως εάν οι αρχές μιας χώρας δεν συμπεριφέρονται καλά, η λύση θα ήταν να τιμωρήσουμε συλλογικά τον λαό», κατέληξε ο ίδιος.
Οι δεσμεύσεις των Ταλιμπάν
Ο αναπληρωτής ΓΓ του ΟΗΕ για ανθρωπιστικές υποθέσεις Μάρτιν Γκρίφιθς, ο οποίος ήταν στην Καμπούλ την περασμένη εβδομάδα, δήλωσε πως οι Ταλιμπάν δεσμεύθηκαν γραπτώς να διευκολύνουν τη βοήθεια και να προστατεύσουν τους εργαζόμενους σε ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Ο Γκρίφιθς διάβασε αποσπάσματα μιας επιστολής όπου δεσμεύονται να «άρουν όλα τα εμπόδια που εμποδίζουν τη βοήθεια και όλα τα προγράμματα υπό την εποπτεία του ΟΗΕ και άλλων διεθνών οργανώσεων», να προστατεύσουν «τη ζωή, την περιουσία και την τιμή των εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις» και να μην εισχωρήσουν στις βάσεις του ΟΗΕ και άλλων μη κυβερνητικών οργανώσεων.
Σύμφωνα με τον Γκρίφιθς, οι Ταλιμπάν επανέλαβαν επίσης τις δεσμεύσεις τους για τα δικαιώματα των γυναικών, των μειονοτήτων και την ελευθερία της έκφρασης «στο πλαίσιο του σεβασμού της κουλτούρας και της θρησκείας».
Στην επιστολή αυτή, οι Ταλιμπάν ζητούν τη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας για την ανοικοδόμηση και τη μάχη κατά του λαθρεμπορίου ναρκωτικών.
Από την πλευρά του, ο Φιλίπο Γκράντι, ο επικεφαλής της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, που μιλούσε μέσω βιντεοδιάσκεψης από την Καμπούλ, ζήτησε από τις χώρες δωρητές να δώσουν χρήματα χωρίς όρους τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανάλογα με τις ανάγκες που θα προσδιοριστούν επί του πεδίου.
«Τα λάθη του παρελθόντος δεν πρέπει να επαναληφθούν. Ο αφγανικός λαός δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Πακιστάν Σαχ Μεχμούντ Κουρέσι, η χώρα του οποίου είναι πιθανότατα εκείνη η οποία θα αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος οποιασδήποτε προσφυγικής εξόδου.
«Η διαρκής δέσμευση με το Αφγανιστάν για την ανταπόκριση στις ανθρωπιστικές ανάγκες του είναι απολύτως απαραίτητη.»
Η μόνιμη αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη, Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ, δήλωσε στη διάσκεψη πως η Ουάσινγκτον παρέχει σχεδόν 64 εκατ. δολάρια σε νέα ανθρωπιστική βοήθεια για το Αφγανιστάν.
«Ας δεσμευθούμε σήμερα ότι θα ανταποκριθούμε σε αυτή την επείγουσα έκκληση για οικονομική υποστήριξη, ότι θα δεσμευθούμε να υποστηρίξουμε τους εργαζόμενους σε ανθρωπιστικές οργανώσεις καθώς εκτελούν το απολύτως σημαντικό έργο τους, και ότι θα ενισχύσουμε την ανθρωπιστική δράση στο Αφγανιστάν έτσι ώστε να μπορέσουμε να σώσουμε τις ζωές των Αφγανών που έχουν ανάγκη», είπε.
