Η απόφαση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να ξεκόψει τους Ευρωπαίους από το φυσικό αέριο, εκτός αν αρχίσουν να πληρώνουν σε ρούβλια, είναι περισσότερο μια «μπλόφα» παρά μια πραγματική απειλή, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους και αναλυτές.
Από χθες, διάφοροι αναλυτές εκτιμούν πως η κίνηση είναι καθαρά πολιτική και στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα «chicken game» του Πούτιν με την Ευρώπη, ενώ αποτελεί ταυτόχρονα και ένα μεγάλο ρίσκο που παίρνει ο Ρώσος πρόεδρος. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως η Μόσχα θα χάσει τα 800 εκατ. δολάρια που εισπράττει ημερησίως από την πώληση αερίου στην Ευρώπη και παράλληλα θα δει το ΑΕΠ της να υποχωρεί τουλάχιστον κατά 20%, όπως εκτιμά η Capital Economics. Εκτός των άλλων, αν η Ρωσία δεν σεβαστεί τις συμβάσεις που έχει υπογράψει θα χάσει για πάντα την αξιοπιστία της στις αγορές.
Κατά τ' άλλα, η ροή του φυσικού αερίου έγινε κανονικά στην Ευρώπη την Παρασκευή και κάποιοι ειδικοί εκτιμούν ότι είναι ουσιαστικά η ίδια με την παλιά διαδικασία πληρωμών και όλα γίνονται για να στηριχθεί το ρούβλι.
Tα συμβόλαια φυσικού αερίου πληρώνονται σε ευρώ ή δολάρια, αλλά ο Πούτιν είπε ότι πρέπει να πληρωθούν σε ρούβλια. Οι χώρες της Δύσης χαρακτήρισαν «εκβιασμό» την απαίτηση του Ρώσου προέδρου και αρνήθηκαν.
Με βάση το διάταγμα, μια καθορισμένη τράπεζα θα ανοίξει 2 λογαριασμούς για κάθε αγοραστή. Έναν σε ξένο συνάλλαγμα και έναν σε ρούβλια. Οι αγοραστές θα πληρώνουν σε ξένο συνάλλαγμα και θα εξουσιοδοτούν την τράπεζα να πουλήσει αυτό το συνάλλαγμα σε ρούβλια, τα οποία θα μπαίνουν στο δεύτερο λογαριασμό, μέσω του οποίου θα αγοράζεται και το φυσικό αέριο.
Αυτό που είναι σίγουρο είναι πως θα υπάρξει μια χρονική καθυστέρηση πριν μάθουμε εάν η νέα ρύθμιση πληρωμής μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη, επειδή οι λογαριασμοί φυσικού αερίου πληρώνονται εβδομάδες μετά την παράδοση. Αυτό σημαίνει βέβαια ότι δύσκολα θα υπάρξει διακοπή των ροών, όπως αναφέρει το Reuters.
Πάντως, σήμερα οι ροές παρέμειναν σταθερές μέσω δύο από τους τρεις κύριους αγωγούς που φέρνουν ρωσικό αέριο στην Ευρώπη - το Nord Stream 1 μέσω της Βαλτικής Θάλασσας και στη Σλοβακία πάνω από την Ουκρανία.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και ειδικοί πιστεύουν ότι ο Πούτιν με την κίνηση του αυτή στοχεύει κυρίως στην προστασία του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού Gazprom από μελλοντικές κυρώσεις - εάν η Gazprombank μαζέψει τα χρήματα, η Ευρώπη δεν θα μπορούσε να επιβάλει κυρώσεις χωρίς να κόψει το φυσικό αέριο.
«Όλα αυτά είναι μια προειδοποίηση από τον Πούτιν να μην ενταθούν περαιτέρω οι οικονομικές κυρώσεις», δήλωσε ο Τζέφρι Σοτ από το think tank «Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Πίτερσον».
«Αυτό που ακουγόταν μεγαλοπρεπές, ουσιαστικά είναι πολύ κακό για το τίποτα. Απλά θωρακίζεται περαιτέρω έναντι των κυρώσεων γύρω από την Gazprombank», δήλωσε με τη σειρά του ο Jack Sharples του Ινστιτούτου Ενεργειακών Μελετών της Οξφόρδης.
Πάντως, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και αναλυτές διστάζουν να πουν ότι οι απειλές του Πούτιν για διακοπή των προμηθειών αερίου είναι κενές περιεχομένου.