Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου καταδίκασε τη Ρωσία για «την απουσία αποτελεσματικής έρευνας» σχετικά με τη δηλητηρίαση του φυλακισμένου Ρώσου αντιπολιτευόμενου Αλεξέι Ναβάλνι το 2020. Οι δικαστές καταδίκασαν τη Μόσχα να καταβάλει 40.000 ευρώ στο διαφωνούντα «για ηθική βλάβη», διευκρίνισε το δικαστήριο σε ανακοίνωσή του.
Η Ρωσία αποκλείσθηκε το Σεπτέμβριο 2022 από το ΕΔΔΑ μετά την εισβολή της στην Ουκρανία, όμως εξακολουθεί να είναι δυνατό να γίνονται προσφυγές στο δικαστήριο αυτό κατά της Μόσχας για ενέργειές της πριν από την ημερομηνία αυτή.
Το δικαστήριο, όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης, που αριθμεί 46 μέλη, επιτηρεί την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Στην απόφασή τους, οι επτά δικαστές εκτιμούν ομόφωνα «πως υπήρχε πράγματι σοβαρός και επικείμενος κίνδυνος για τη ζωή του Ναβάλνι σε ύποπτες περιστάσεις, πράγμα που δημιουργούσε την υποχρέωση για το κράτος, βάσει του άρθρου 2 της Σύμβασης, να διεξαγάγει αποτελεσματική έρευνα».
Τον Αύγουστο 2020, ο Ρώσος αντιπολιτευόμενος είχε δηλητηριασθεί από νευροτοξικό χημικό παράγοντα της ομάδας Novichok και στη συνέχεια έπεσε σε κώμα και χρειάσθηκε να μπει σε αναπνευστήρα, υπενθύμισε το δικαστήριο.
Οι έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στη Ρωσία είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα πως καμιά ισχυρή ή τοξική ουσία, κανένα ναρκωτικό, καμιά ψυχοτρόπος ουσία δεν βρέθηκαν πάνω του ή στα αντικείμενα που υποβλήθηκαν για εξέταση.
Μετά τη μεταφορά του αεροπορικώς στη Γερμανία, η γερμανική κυβέρνηση είχε αντιθέτως ανακοινώσει την αναμφισβήτητη παρουσία του Novichok στα δείγματα, ενός προϊόντος που είχε παραχθεί στην πρώην ΕΣΣΔ για στρατιωτικούς σκοπούς.
Ο παράγοντας αυτός είχε χρησιμοποιηθεί επίσης στην απόπειρα φόνου, το 2018, του πρώην διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ και της κόρης του στην αγγλική πόλη Σάλσμπουρι. Σύμφωνα με τις βρετανικές αρχές, «μόνο το ρωσικό κράτος είχε τα τεχνικά μέσα, την εμπειρία και το κίνητρο» για να πραγματοποιήσει αυτή την επιχείρηση.
