Οι ομάδες τζιχαντιστών έχουν αυξήσει από τον Ιανουάριο του 2023 «τους φόνους», «τους βιασμούς» και «τις λεηλασίες» ευρείας κλίμακας εναντίον αμάχων στο βορειοανατολικό Μάλι, «αναγκάζοντας χιλιάδες ανθρώπους να φύγουν από την περιοχή», επεσήμανε σε έκθεσή του το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW).
«Η ασφάλεια έχει επιδεινωθεί σημαντικά εξαιτίας των συγκρούσεων μεταξύ δύο ένοπλων ισλάμιστικών οργανώσεων», του Ισλαμικού Κράτους στη Μεγάλη Σαχάρα (EIGS) και της Ομάδας Στήριξης του Ισλάμ και των Μουσουλμάνων (JNIM) που συνδέεται με την αλ Κάιντα, οι οποίες επιζητούν να ελέγξουν τις οδούς ανεφοδιασμού και να επεκτείνουν την επιρροή τους, εξήγησε η μη κυβερνητική οργάνωση.
«Ισλαμιστικές ένοπλες οργανώσεις επιτίθενται βιαίως εναντίον αμάχων και συμβάλλουν στην επιδείνωση της ευρείας ανθρωπιστικής έκτακτης ανάγκης», κατήγγειλε η Ιλάρια Αλεγκρότσι, ερευνήτρια αρμόδια για το Σαχέλ στο HRW.
Το HRW επεσήμανε ότι κατέγραψε οκτώ επιθέσεις μεταξύ του Ιανουαρίου και του Ιουνίου, έξι στην επαρχία Γκάο και δύο στην επαρχία Μενάκα στο βορειοανατολικό Μάλι, όπου εδώ κα μήνες προελαύνει το EIGS. Σύμφωνα με τη ΜΚΟ, από τις επιθέσεις σκοτώθηκαν «εκατοντάδες» άνθρωποι, ενώ χιλιάδες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή.
Το Παρατηρητήριο βασίστηκε σε μαρτυρίες που συγκέντρωσαν ερευνητές του, οι οποίες έκαναν λόγο για μαχητές οπλισμένους με «τυφέκια εφόδου» και «εκτοξευτήρες ρουκετών», που φορούσαν πολιτικά ή στολές παραλλαγής με χαρακτηριστικά τουρμπάνια. Επίσης, μιλούσαν πολλές τοπικές διαλέκτους, όπως και αραβικά και κάποιες φορές κρατούσαν τη σημαία του Ισλαμικού Κράτους.
Η ΜΚΟ δήλωσε επίσης ανήσυχη για την απόφαση να αποσυρθεί ως το τέλος του έτους από το Μαλί η ειρηνευτική αποστολή του ΟΗΕ (MINUSMA), έπειτα από αίτημα του Μπαμακό. Σύμφωνα με την έκθεση του HRW, η απόσυρση της MINUSMA κινδυνεύει να «βλάψει» τις προσπάθειες να λογοδοτήσουν όσοι ευθύνονται για τις ωμότητες αυτές.
Η Αλεγκρότσι ζήτησε από τις αρχές του Μαλί «να διπλασιάσουν τις προσπάθειές τους» ώστε να προστατεύσουν τους αμάχους και «να εργαστούν σε στενή συνεργασία» με τους διεθνείς εταίρους τους.
Η έκθεση αναφέρει εξάλλου ότι καταγράφηκαν «σοβαρές παραβιάσεις» από τις δυνάμεις ασφαλείας του Μαλί και από τη ρωσική μισθοφορική οργάνωση Wagner.
Η χούντα που κατέλαβε την εξουσία στο Μαλί το 2020 έχει στραφεί πολιτικά και στρατιωτικά προς τη Ρωσία. Αρνείται την παρουσία της Wagner στη χώρα και κάνει λόγο για εκπαιδευτές του ρωσικού στρατού που έχουν αναπτυχθεί στο όνομα της συνεργασίας μεταξύ κρατών.
Ο ΟΗΕ κατηγόρησε τον Μάιο σε έκθεσή του τον στρατό του Μαλί και «ξένους» μαχητές ότι εκτέλεσαν τον Μάρτιο του 2022 τουλάχιστον 500 ανθρώπους στη διάρκεια επιχείρησης εναντίον τζιχαντιστών στο κεντρικό τμήμα της χώρας, κάτι που η χούντα διαψεύδει.
Το Μάλι είναι αντιμέτωπο από το 2012 με μια βαθιά κρίση ασφαλείας, τροφοδοτούμενη από τζιχαντιστικές και αυτονομιστικές ομάδες, οι οποίες ξεκίνησαν τη δράση τους από τα βόρεια και επεκτείνονται στο κέντρο της χώρα καθώς και προς τον Νίγηρα και τη Μπουρκίνα Φάσο.
