Του Γιάννη Μαντζίκου
Πριν μερικά χρόνια το λαϊκιστικό κόμμα των Ποδέμος στην Ισπανία παρουσιαζόταν από μερίδα του εγχώριου και του ξένου τύπου ως ελπίδα και απάντηση παράλληλα απέναντι στο «συστημικό κατεστημένο της χώρας». Ύστερα από τις βουλευτικές εκλογές του 2015, ο αρχηγός του κόμματος Πάμπλο Ιγκλέσιας έλεγε ότι στόχος ήταν «να γίνει κυβέρνηση μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια».
Τέσσερα σχεδόν χρόνια μετά, φαίνεται πως το όνειρο του Ιγκλέσιας να κατακτήσει την πρωθυπουργία (όπως ο σύντροφός του Αλέξης Τσίπρας στην Ελλάδα) «ξεθωριάζει», καθώς στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές απέσπασε ποσοστό 14% και 42 έδρες, την ώρα που στην προηγούμενη Βουλή είχε 71 έδρες και 21,2%.
Πέραν όμως αυτού, οι συνομιλίες με τους Σοσιαλιστές για τον σχηματισμό κυβέρνησης φαίνεται να καταρρέουν με δεδομένο ότι οι Ποδέμος προβάλλουν υπερβολικές απαιτήσεις. Ανάλογα πτωτικά ήταν πάντως τα ποσοστά του κόμματος σε περιφέρειες και δήμους, γεγονός που οφείλεται -ενδεχομένως- στην «αρνητική εμπειρία» διοίκησης από τους Ποδέμος η οποία έστρεψε τους πολίτες σε άλλες λύσεις.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι μικρή Περιφέρεια της Ναβάρα στις τοπικές εκλογές της οποίας το 2015 οι Ποδέμος απέσπασαν 14%, ποσοστό που τους κατέστησε ρυθμιστές των εξελίξεων, αφού με τις 7 έδρες τους έγιναν συγκυβερνήτες με το GBai της Οξουε Μπαρκος.
Από πλευράς ανάπτυξης, η Ναβάρα κατάφερε να διατηρήσει θετικό πρόσημο, έχοντας κατά μέσο όρο 2,5-3% αύξηση του ΑΕΠ. Παρόλα αυτά, το πρόβλημα εντοπίζεται στις επεκτατικές πολιτικές που ακολούθησαν οι Ποδέμος και οι σύμμαχοι τους όλο αυτό το διάστημα.
Όπως σημείωσε σε εκτεταμένη ανάλυση του, το Instituto Futurο, την περίοδο 2015-2019, η Περιφέρεια κατέστη δεύτερη σε ποσοστό απασχόλησης δημοσίων υπαλλήλων πίσω μόνο από την Εξτρεμαδουρα. Χαρακτηριστικά, η Ναβάρα απασχολεί 40 υπαλλήλους ανά 1,000 κατοίκους ενώ η Εξτρεμαδουρα 43, την ώρα που ο μέσος όρος βρίσκεται στο 28. Πέραν αυτών, όμως η τοπική κυβέρνηση κατέφυγε «στην εύκολη λύση» της αύξησης των φόρων για να χρηματοδοτήσει τον κρατικό προϋπολογισμό. Ειδικότερα στη Ναβάρα, μια οικογένεια φορολογουμένων με δύο παιδιά και ετήσιο εισόδημα 16,000 ευρώ πλήρωνε περίπου 400 ευρώ περισσότερα από ότι ο αντίστοιχος φορολογούμενος στη Μαδρίτη. Το δε δημόσιο χρέος έφτασε το 2018, περίπου το 17% του περιφερειακού ΑΕΠ, ένα από τα ψηλότερα ανάμεσα στις αυτόνομες περιφέρειες της Ισπανίας.
Παρά όμως τις «δημόσιες επενδύσεις» της, η τοπική κυβέρνηση απέφυγε λόγω ιδεολογικών «αγκυλώσεων» να εντάξει στον προϋπολογισμό και στον προγραμματισμό της έργα πνοής για τη περιοχή όπως το Κανάλι της Ναβάρα και το «Μαγνητικό» Τρένο (υψηλών ταχυτήτων).
Αποτέλεσμα των παραπάνω ήταν στις πρόσφατες περιφερειακές εκλογές, οι πολίτες της Ναβάρα να επιστρέψουν στα λεγόμενα «συστημικά» κόμματα όποτε το κεντροδεξιό και φιλελεύθερο «Ναβαρα Σουμα» κέρδισε 20 έδρες και 34,3%, ενώ οι Ποδέμος καταποντίστηκαν αποσπώντας 2 έδρες και ποσοστό 4,7%....
