Του Γιάννη Μαντζίκου
Η απόφαση ανάκλησης του άρθρου 370 του Ινδικού Συντάγματος το οποίο αποτελούσε εγγύηση για την αυτονομία του «Τζαμού και Κασμίρ», περιοχή την οποία διεκδικεί και το Πακιστάν, έρχεται λίγους μήνες μετά από την παραλίγο πολεμική σύρραξη ανάμεσα στις δυο πλευρές και ενδέχεται να πυροδοτήσει νέο γύρο σοβαρών συγκρούσεων.
Η Ινδία επενέβη στην περιοχή του Kασμίρ τον Οκτώβριο του 1947 και μέχρι τον Νοέμβριο του 1948 είχε κατακτήσει τα 2/3 του πριγκιπάτου, το οποίο είχε Ινδό διοικητή, μουσουλμανικό όμως πληθυσμό στην πλειονότητά του, καθώς και σημαντική στρατηγική θέση μεταξύ Ινδίας, Πακιστάν και Κίνας. Στα επόμενα χρόνια, διεξήχθησαν δυο σημαντικοί πόλεμοι και σκοτώθηκαν 15.000 άτομα για τη διεκδίκηση της χιονισμένης οροσειράς, με πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις αυτή του Αυγούστου του 1965, οπότε το Πακιστάν εξαπέλυσε επίθεση στο ινδικό τμήμα του Κασμίρ, και του 1999, όταν η Ινδία έκανε αεροπορικές επιθέσεις εναντίον Πακιστανών μαχητών που είχαν διεισδύσει σε βουνά στην περιοχή Kαργκίλ. Εκείνη η σύγκρουση μάλιστα θα μπορούσε να κλιμακωθεί σε έναν πυρηνικό πόλεμο, εφόσον από το 1998 και οι δύο είχαν καταστεί επίσημα πυρηνικές δυνάμεις, αλλά με την παρέμβαση των ΗΠΑ η κατάσταση αποκλιμακώθηκε.
Aπό το 2014, όποτε και στην εξουσία της Ινδίας βρέθηκε ο Ναρένα Μόντι ο εθνικιστής Ινδουιστής πρωθυπουργός, οι σχέσεις των δυο πλευρών διαταράχθηκαν εκ νέου. Από τη μια πλευρά, ο Ινδός ηγέτης προσπαθεί να επιβάλλει μια σκληρή πολιτική «Ινδουοποίησης» του πληθυσμού του Κασμίρ, την ώρα που οι ισλαμιστές αυτονομιστές της περιοχές απαντούν με βομβιστικές επιθέσεις. Το Νέο Δελχί υποστηρίζει μάλιστα ότι η αυτονομιστική οργάνωση «Jaish-e-Mohammad» («Στρατός του Μωάμεθ»), υποθάλπεται ευθέως από το Πακιστάν και διατηρεί το Κασμίρ σε μόνιμο καθεστώς εκτάκτου ανάγκης.
Το τελευταίο σοβαρό επεισόδιο της κρίσης έλαβε χώρα τον περασμένο Μάρτιο, όποτε η Ινδία κατηγόρησε το Πακιστάν ότι στηρίζει τους εξτρεμιστές που πραγματοποίησαν επίθεση αυτοκτονίας με 40 νεκρούς Ινδούς στρατιώτες και απάντησε με βομβαρδισμό των θέσεών τους στα εδάφη που ελέγχει το Ισλαμαμπάντ στην αμφισβητούμενη περιοχή του Κασμίρ. Τότε, αναλυτές τόνιζαν μάλιστα ότι ήταν η πρώτη φορά που στρατιωτικά αεροσκάφη της Ινδίας παραβίασαν τον εναέριο χώρο της γείτονος, μετά την σύγκρουση του 1971, όταν η Ινδία εισέβαλε στο τότε Ανατολικό Πακιστάν. Η εν λόγω σύρραξη ήταν η μόνη που δεν αφορούσε το θέμα του Κασμίρ αλλά ξεκίνησε με αφορμή την ανεξαρτησία του Μπαγκλαντές.
Αναμφίβολα όμως η παραπάνω απόφαση της Ινδίας έχει και άλλες, αθέατες ίσως, παραμέτρους. Πρώτα από όλα έρχεται σε μια περίοδο που ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε να διαμεσολαβήσει για το θέμα του Κασμίρ ανάμεσα στις δυο πλευρές, κάτι που αναλυτές εξέλαβαν «χείρα φιλίας» της Ουάσινγκτον στο Πακιστάν προκειμένου να «φέρει» στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων τους Ταλιμπάν. Oι Αμερικανοί προσπαθούν να επιλύσουν το θέμα του Αφγανιστάν, όμως οι Ινδοί φοβούνται μια κυβέρνηση στη Καμπούλ που θα έχει ανθρώπους των Ταλιμπάν.
Εν προκειμένω, το Νέο Δελχί έκανε το πρώτο βήμα «ανάβοντας» το φιτίλι, το ερώτημα που τίθεται είναι αν το Ισλαμαμπάντ θα το σβήσει ή θα ρίξει και άλλο μπαρούτι...
